Morgoth
New member
“2 Temmuz” artık sadece bir tarih değil, biroldukca “şey”dir. Örneğin, insanlığın bir kısmının kendine ihanet ettiği bir devrin ismidir. Berbatlığın, karanlığın ve acının şifresidir. Bir insanlık ayıbından, bir toplumsal vicdansızlıktan, kalleşlikten, cehaletten, karanlık fikirlerin toplamından oluşan bir yumağın çağrışımıdır. Bütün bu uğursuz çağrışımların ağırlaşmış manasıdır.
“2 Temmuz” sözü, duyduğumuzda, gördüğümüzde, okuduğumuzda tüylerimizi ürperten, fecî, gerçeklerden yapılmış bir insanlık macerasının ismidir. Kullanmaktan korktuğumuz bir kavramdır. Bir bedel ölçütüdür. Bir yanımızı elimizden alan yangındır. “Cehennemin öteki adı”dır. Bu isim, birfazlaca arkadaşımın, dostumun, kardeşimin katledildiği karanlığın da ismidir. Bunlardan biri Metin Altıok, dostum, ağabeyim, arkadaşım, 2 Temmuz 1993 günü Sivas’ta yobazlar tarafınca yakılan Madımak Otel’deydi. Pir Sultan Abdal Kültür Şenlikleri’nde şiir okumaya gitmişti. O gün ağır yaralandı. Ankara’ya getirildi. Kurtarılamadı ve 9 Temmuz 1993 günü ortamızdan ayrıldı. Binlerce kişi, “Kavaklar” şiirini/şarkısını okuyarak, yakamızda fotoğrafla, Ankara Maltepe Camii’nden sonsuzluğa uğurlamıştık. Dünyanın yaşayan en değerli ideoloji insanlarından olan İoanna Kuçuradi de en önde yürüyordu. Gözleri ıslaktı. Yol üzerindeki konutların pencerelerinde beşerler ağlıyorlardı. Hani Gülten Akın, “İnsanların vakti yok durup ince şeyleri anlamaya” diyordu ya, işte Metin Altıok o gün o “ince şey”di. O gün beşerler durup anlamışlardı onu. Evet, acının şairi değil, acının ta kendisiydi. Ah, Sivas’taki o zavallılar, o beşerler (bunu sıkıntı söylüyorum, zira eni husus bize benziyorlar) kimin/kimlerin canına kıydıklarını bir anlayabilseler, bir an için bu mümkün olsa, ne yaparlar sanki?
Metin Altıok, 9 Temmuz 1993 günü ortamızdan ayrıldı. Binlerce kişi, “Kavaklar” şiirini/şarkısını okuyarak, yakamızda fotoğrafla, Ankara Maltepe Camii’nden sonsuzluğa uğurlamıştık.
“…
Bilici haydi söyle beni bekleyen ne?
Suya bak, aleve sor, göçebe rüzgârı dinle.
Yeni bir kente gideceğim burdan
Ne uğurlayan olacak beni,
Ne orda karşılayan güvermiş bir sevinçle
…
Ben eski bir çakalım,
Kovuldum taşlandım epey sene,
Hata bende değil, bildiğim yok
Anımsanırım niçinse
Daima karanlık çökünce…
(Metin Altıok, Küçük Tragedyalar)”
Biz artık seni karanlık çökünce değil, daima nerede kör edici bir ışık görürsek, hatta bir alev görürsek anımsıyoruz. esasen hiç unutmuyoruz ki! Tıpkı Behçet Aysan’ı, Asaf Koçak’ı, Uğur Kaynar’ı, Asım Bezirci’yi, Menekşe Kaya’yı ve öteki canlarımızı unutmadığımız üzere. Behçet Aysan’la dostluğumuz, şiirin ortasından iki insan olmamızın epeyce ötesindeydi. Ankara’da yaşadığım senelerda, onunla akşam üzerleri bir kafede şiirden, hayattan, aşktan kelam ederken alıp meskene götüreceği kızı Eren’in ilkokulunun dağılma zilinin çalıp çalmadığını denetim etmek için ikide bir saatine bakışlarını asla unutamam. bir arada seyahatler yaptığımız, şiir etkinliklerinde şiirler okuduğumuz, gür ve yaralı sesiyle şiirler okuyan, insanca yaşama çabası veren arkadaşımı sevgiyle ve hasretle selamlıyorum.
Nasıl unutabiliriz ki! O yangını çıkaranlara söylüyorum: O meşum hatıra, bize yaşattığınız o lanetli yangının küllerinden daima bir daha doğacak. Belleğimizde daima yeni, esaslı bir yer açacak kendine. Giderek hatıra olmaktan çıkacak ve gündelik hayatımızı belirleyen bir kültür olacak. Oldu da aslına bakarsan. Ve bu kültürle belirlenmiş seslerle konuşuyoruz. Birbirimize daha yakın duruyorsak, omuzlarımız birbirine değiyorsa, bu kültürü paylaştığımız için. Acının külçeşidini! Acı çekmenin kültürü olur mu? Evet, olur. Bunu öğrenmemizi sağladınız. Epeydir acının kültürüyle biçimlenmiş bir hayat yaşıyoruz. Behçet Aysan’ın dediği üzere: “Yaşıyoruz işte, yok öteki cehennem.”
Metin Altıok, Uğur Kaynar, Behçet Aysan
Siz bu kültürü hayatıyorsunuz lakin onun bilgisi gelip gelip aklınızı karıştırıyor. Örneğin, avukatlık büronuzdaki belgelerin içinden çıkıveriyor. O karanlık savunmalarınızı unutturuyor, delillerinizi geçersiz kılıyor ve size davanızı kaybettiriyor. Biz hatırladıkça siz unutuyorsunuz. Bu unutkanlık, seçmenlerinizle, izleyicilerinizle, okurlarınızla ya da meskeninize gelen konuklarınızla konuşurken, gelip soluk borunuza bir yumruk üzere yerleşiyor. Ölmekten korkuyorsunuz. Bu unutkanlık, düşlerinizi biçimlendiriyor. Bir gece düşünüzde, mesela, Menekşe Kaya’yı görüyorsunuz. Hayır, Menekşe Kaya’nın düşünü görüyorsunuz: Büyümüş, genç bir bayan olmuş. Bir tabip olarak, beyaz önlüğüyle bir hastane koridorunda, sırtı dönük yürüyor. Son hastasını ziyaret etmiş. Uyguna gerçek gittiğini görmüş olmanın huzuruyla koridorun sonuna geldiğinde, dönüp size bakıyor. O da ne! Saçları tutuşmuş, yüzünün yarısı yok. Yüzünün yarısıyla size bakıyor kardeşi Koray. On iki yaşındaki Koray Kaya. Yanarak size hakikat koşuyorlar, el ele. Çok korkuyorsunuz. Ter ortasında fırlıyorsunuz yatağınızdan. Yaşadığınız şeyin düş olduğunu anlayıp rahatlıyorsunuz. Hayır, o denli sanıyorsunuz. Zira biz o meşum anıyı aklımızda tuttukça siz unutuyorsunuz. İşte bu unutkanlığınız ömrünüzü cehenneme çeviriyor.
Unutmayacağız! Zira biz hatırladıkça siz unutuyorsunuz ve bu unutkanlık size yanlış yaptırıyor. Gerçeği bilmenizi engelliyor. Bilmiyorsunuz. Örneğin, Asım Bezirci’nin daima “halk için, işçi sınıf için sanat” anlayışını savunduğunu, yani sizin isminize bir estetiği savunduğunu bilmiyorsunuz. Bilseydiniz, bir daha de yakar mıydınız onu? Pekala Nesimi Çimen’i? Bilseydiniz, bir daha de yakar mıydınız Nurcan Şahin’i, Hasret Şahin’i, Asuman Sivri’yi ve Yasemin Sivri’yi? Halk dansları oynamak için gelmişlerdi oraya. Yani sizin danslarınızı. Hani düğünlerinizde ve diğer memnunluk paylaştığınız anlarınızda acemice de olsa kalkıp oynadığınız havalar var ya, işte onları ustalıkla, nefis, izlemeye doyamayacağınız bir estetikle yapan genç kızlarımızı? Pırıl pırıl gülen yüzleriyle hayat saçan kız kardeşlerimizi? Bilseydiniz, bir daha de yakar mıydınız? Karikatürü karanlığa, zulme ve tutsaklığa karşı bir direnme biçimi olarak nazarann, asker arkadaşım Asaf Koçak’ı? Pekala, şiiri bir yaşama biçimi olarak bakılırsan, tutkulu, o gün orada, sizlerle bir arada olmaktan büyük bir memnunluk duyan, hemşeriniz, şair Uğur Kaynar’ı? Bilseydiniz, bir daha de yakar mıydınız?
Asaf Koçak
Asaf’ı tanısaydınız, utancınızdan fazlacatan eriyip, çözülüp yok olmuştunuz. Asaf Koçak’la 1978’de, Ankara’da, Yapıt mecmuasının ofisinde karşılaştık ve tanıştık. O, dergiye karikatürler, desenler çiziyordu, ben de şiirler ve yazılar yayınlıyordum. Düşünen Adam karikatürü mecmuanın bir sayısında, kapakta yayımlanmıştı. Bir köyde öğretmenlik yapıyordu. Dostluğumuz ilerledi. 1983’de tıpkı bölükte asker olarak karşılaştık. Asker arkadaşlığının, “sıkı arkadaşlık” olduğu bilinir. Dört ay askerlik yaptık. Bu mühlet ortasında de kucak kucak sanat, fotoğraf, karikatür, estetik konuşma, tartışma vaktimiz oldu. Yozgat’ta öğretmendi ve askerlik bitince Ankara’ya geldi. Kısa müddette Ankara “entelijansiyası” onu hayli sevdi. Bir de kendine ağız armonikası edinmişti (Madımak Oteli ateşe verildiğinde, içerde vefatın soluğunu hisseden insanlara armonikasıyla moral vermeye çalıştığı söylenir) ve bu biçimdece tam bir yarı bohem, biraz çılgın, sokakların haylaz çocuğu, “her insanın sevgilisi” imajı oluşturmuştu. olağan olarak kendini bütünüyle karikatür ve tasarım işine verdi. hayatını bu biçimde kazanıyordu. Hatta benim 1992’de yayımlanan ‘Karşılaşma’ isimli kitabımın kapak dizaynını yapmıştı ve “en uygun işim” diye övünüyordu. Gerçi ben pek beğenmemiştim ve o benim bu işlerden anlamadığımı öne sürüyordu. Bir yıl daha sonra anlatılmaz bir vahşetin, Sivas katliamının onu elimizden alacağından habersizdim. Asaf Koçak’ı, sevgili kardeşimi, tesadüfen yaşayan bir fani olarak, hasretle, hürmetle ve epeyce sevgiyle anıyorum.
“2 Temmuz” sözü, duyduğumuzda, gördüğümüzde, okuduğumuzda tüylerimizi ürperten, fecî, gerçeklerden yapılmış bir insanlık macerasının ismidir. Kullanmaktan korktuğumuz bir kavramdır. Bir bedel ölçütüdür. Bir yanımızı elimizden alan yangındır. “Cehennemin öteki adı”dır. Bu isim, birfazlaca arkadaşımın, dostumun, kardeşimin katledildiği karanlığın da ismidir. Bunlardan biri Metin Altıok, dostum, ağabeyim, arkadaşım, 2 Temmuz 1993 günü Sivas’ta yobazlar tarafınca yakılan Madımak Otel’deydi. Pir Sultan Abdal Kültür Şenlikleri’nde şiir okumaya gitmişti. O gün ağır yaralandı. Ankara’ya getirildi. Kurtarılamadı ve 9 Temmuz 1993 günü ortamızdan ayrıldı. Binlerce kişi, “Kavaklar” şiirini/şarkısını okuyarak, yakamızda fotoğrafla, Ankara Maltepe Camii’nden sonsuzluğa uğurlamıştık. Dünyanın yaşayan en değerli ideoloji insanlarından olan İoanna Kuçuradi de en önde yürüyordu. Gözleri ıslaktı. Yol üzerindeki konutların pencerelerinde beşerler ağlıyorlardı. Hani Gülten Akın, “İnsanların vakti yok durup ince şeyleri anlamaya” diyordu ya, işte Metin Altıok o gün o “ince şey”di. O gün beşerler durup anlamışlardı onu. Evet, acının şairi değil, acının ta kendisiydi. Ah, Sivas’taki o zavallılar, o beşerler (bunu sıkıntı söylüyorum, zira eni husus bize benziyorlar) kimin/kimlerin canına kıydıklarını bir anlayabilseler, bir an için bu mümkün olsa, ne yaparlar sanki?
Metin Altıok, 9 Temmuz 1993 günü ortamızdan ayrıldı. Binlerce kişi, “Kavaklar” şiirini/şarkısını okuyarak, yakamızda fotoğrafla, Ankara Maltepe Camii’nden sonsuzluğa uğurlamıştık.
“…
Bilici haydi söyle beni bekleyen ne?
Suya bak, aleve sor, göçebe rüzgârı dinle.
Yeni bir kente gideceğim burdan
Ne uğurlayan olacak beni,
Ne orda karşılayan güvermiş bir sevinçle
…
Ben eski bir çakalım,
Kovuldum taşlandım epey sene,
Hata bende değil, bildiğim yok
Anımsanırım niçinse
Daima karanlık çökünce…
(Metin Altıok, Küçük Tragedyalar)”
Biz artık seni karanlık çökünce değil, daima nerede kör edici bir ışık görürsek, hatta bir alev görürsek anımsıyoruz. esasen hiç unutmuyoruz ki! Tıpkı Behçet Aysan’ı, Asaf Koçak’ı, Uğur Kaynar’ı, Asım Bezirci’yi, Menekşe Kaya’yı ve öteki canlarımızı unutmadığımız üzere. Behçet Aysan’la dostluğumuz, şiirin ortasından iki insan olmamızın epeyce ötesindeydi. Ankara’da yaşadığım senelerda, onunla akşam üzerleri bir kafede şiirden, hayattan, aşktan kelam ederken alıp meskene götüreceği kızı Eren’in ilkokulunun dağılma zilinin çalıp çalmadığını denetim etmek için ikide bir saatine bakışlarını asla unutamam. bir arada seyahatler yaptığımız, şiir etkinliklerinde şiirler okuduğumuz, gür ve yaralı sesiyle şiirler okuyan, insanca yaşama çabası veren arkadaşımı sevgiyle ve hasretle selamlıyorum.
Nasıl unutabiliriz ki! O yangını çıkaranlara söylüyorum: O meşum hatıra, bize yaşattığınız o lanetli yangının küllerinden daima bir daha doğacak. Belleğimizde daima yeni, esaslı bir yer açacak kendine. Giderek hatıra olmaktan çıkacak ve gündelik hayatımızı belirleyen bir kültür olacak. Oldu da aslına bakarsan. Ve bu kültürle belirlenmiş seslerle konuşuyoruz. Birbirimize daha yakın duruyorsak, omuzlarımız birbirine değiyorsa, bu kültürü paylaştığımız için. Acının külçeşidini! Acı çekmenin kültürü olur mu? Evet, olur. Bunu öğrenmemizi sağladınız. Epeydir acının kültürüyle biçimlenmiş bir hayat yaşıyoruz. Behçet Aysan’ın dediği üzere: “Yaşıyoruz işte, yok öteki cehennem.”
Metin Altıok, Uğur Kaynar, Behçet Aysan
Siz bu kültürü hayatıyorsunuz lakin onun bilgisi gelip gelip aklınızı karıştırıyor. Örneğin, avukatlık büronuzdaki belgelerin içinden çıkıveriyor. O karanlık savunmalarınızı unutturuyor, delillerinizi geçersiz kılıyor ve size davanızı kaybettiriyor. Biz hatırladıkça siz unutuyorsunuz. Bu unutkanlık, seçmenlerinizle, izleyicilerinizle, okurlarınızla ya da meskeninize gelen konuklarınızla konuşurken, gelip soluk borunuza bir yumruk üzere yerleşiyor. Ölmekten korkuyorsunuz. Bu unutkanlık, düşlerinizi biçimlendiriyor. Bir gece düşünüzde, mesela, Menekşe Kaya’yı görüyorsunuz. Hayır, Menekşe Kaya’nın düşünü görüyorsunuz: Büyümüş, genç bir bayan olmuş. Bir tabip olarak, beyaz önlüğüyle bir hastane koridorunda, sırtı dönük yürüyor. Son hastasını ziyaret etmiş. Uyguna gerçek gittiğini görmüş olmanın huzuruyla koridorun sonuna geldiğinde, dönüp size bakıyor. O da ne! Saçları tutuşmuş, yüzünün yarısı yok. Yüzünün yarısıyla size bakıyor kardeşi Koray. On iki yaşındaki Koray Kaya. Yanarak size hakikat koşuyorlar, el ele. Çok korkuyorsunuz. Ter ortasında fırlıyorsunuz yatağınızdan. Yaşadığınız şeyin düş olduğunu anlayıp rahatlıyorsunuz. Hayır, o denli sanıyorsunuz. Zira biz o meşum anıyı aklımızda tuttukça siz unutuyorsunuz. İşte bu unutkanlığınız ömrünüzü cehenneme çeviriyor.
Unutmayacağız! Zira biz hatırladıkça siz unutuyorsunuz ve bu unutkanlık size yanlış yaptırıyor. Gerçeği bilmenizi engelliyor. Bilmiyorsunuz. Örneğin, Asım Bezirci’nin daima “halk için, işçi sınıf için sanat” anlayışını savunduğunu, yani sizin isminize bir estetiği savunduğunu bilmiyorsunuz. Bilseydiniz, bir daha de yakar mıydınız onu? Pekala Nesimi Çimen’i? Bilseydiniz, bir daha de yakar mıydınız Nurcan Şahin’i, Hasret Şahin’i, Asuman Sivri’yi ve Yasemin Sivri’yi? Halk dansları oynamak için gelmişlerdi oraya. Yani sizin danslarınızı. Hani düğünlerinizde ve diğer memnunluk paylaştığınız anlarınızda acemice de olsa kalkıp oynadığınız havalar var ya, işte onları ustalıkla, nefis, izlemeye doyamayacağınız bir estetikle yapan genç kızlarımızı? Pırıl pırıl gülen yüzleriyle hayat saçan kız kardeşlerimizi? Bilseydiniz, bir daha de yakar mıydınız? Karikatürü karanlığa, zulme ve tutsaklığa karşı bir direnme biçimi olarak nazarann, asker arkadaşım Asaf Koçak’ı? Pekala, şiiri bir yaşama biçimi olarak bakılırsan, tutkulu, o gün orada, sizlerle bir arada olmaktan büyük bir memnunluk duyan, hemşeriniz, şair Uğur Kaynar’ı? Bilseydiniz, bir daha de yakar mıydınız?
Asaf Koçak
Asaf’ı tanısaydınız, utancınızdan fazlacatan eriyip, çözülüp yok olmuştunuz. Asaf Koçak’la 1978’de, Ankara’da, Yapıt mecmuasının ofisinde karşılaştık ve tanıştık. O, dergiye karikatürler, desenler çiziyordu, ben de şiirler ve yazılar yayınlıyordum. Düşünen Adam karikatürü mecmuanın bir sayısında, kapakta yayımlanmıştı. Bir köyde öğretmenlik yapıyordu. Dostluğumuz ilerledi. 1983’de tıpkı bölükte asker olarak karşılaştık. Asker arkadaşlığının, “sıkı arkadaşlık” olduğu bilinir. Dört ay askerlik yaptık. Bu mühlet ortasında de kucak kucak sanat, fotoğraf, karikatür, estetik konuşma, tartışma vaktimiz oldu. Yozgat’ta öğretmendi ve askerlik bitince Ankara’ya geldi. Kısa müddette Ankara “entelijansiyası” onu hayli sevdi. Bir de kendine ağız armonikası edinmişti (Madımak Oteli ateşe verildiğinde, içerde vefatın soluğunu hisseden insanlara armonikasıyla moral vermeye çalıştığı söylenir) ve bu biçimdece tam bir yarı bohem, biraz çılgın, sokakların haylaz çocuğu, “her insanın sevgilisi” imajı oluşturmuştu. olağan olarak kendini bütünüyle karikatür ve tasarım işine verdi. hayatını bu biçimde kazanıyordu. Hatta benim 1992’de yayımlanan ‘Karşılaşma’ isimli kitabımın kapak dizaynını yapmıştı ve “en uygun işim” diye övünüyordu. Gerçi ben pek beğenmemiştim ve o benim bu işlerden anlamadığımı öne sürüyordu. Bir yıl daha sonra anlatılmaz bir vahşetin, Sivas katliamının onu elimizden alacağından habersizdim. Asaf Koçak’ı, sevgili kardeşimi, tesadüfen yaşayan bir fani olarak, hasretle, hürmetle ve epeyce sevgiyle anıyorum.