Morgoth
New member
Armağan Öztürk*
Güzel polisiye çekmek fazlaca sıkıntı bir şey. Zira şiddet senaryonun önüne geçmemeli, seyirciyi heyecanlandıran sahneler beraberinde onda yaşadığı anı aşan kalıcılıkta duygusal izler bırakmalı. Yani tadı kıvamında olsun istiyorsanız, yemek yanmadan az evvel fırını kapatmanız lazım. Kolay değil. İşleri daha da zorlaştırmak istiyorsanız, eli yükseltip polisiyeyi ruhsal tansiyona gerçek derinleştirebilirsiniz. İşte “The Sinner” tam da bu noktada karşımıza çıkıyor. İmkansızın bir adım gerisinde, ön planı polisiye, art planı ruhsal tansiyon olan bir diziyle karşı karşıyayız. Bu alanın klasikleşmiş yapıtı “True Detective” kadar ölümcül olmasa da sürükleyici bir havası var dizinin. Karanlık, insanı içine çekiyor. Şaşırtan olan konulardan biri de Netflix’te rastlıyor olmanız bu biçimde bir diziye. Malum, arz ve talep patlaması niçiniyle bir dizi çöplüğüne dönüştü bu platform. Kaliteli şeyler yok mu? Evet var olağan ki fakat sabırla aramanız gerekiyor.
Bu metni yaz başında kaleme aldım. Lakin kışın izlemiştim “The Sinner”ı. Yeterli ki o denli yapmışım. Gerçeklikle simülasyon içindeki farkın daha da belirsizleşmesi için tabiat da size yardımcı olmalı. Yağmur camları döverken yahut dışarıda kar fırtınaya hakikat istikrar kazanmışken cinayet havası başınıza daha kolay işliyor. bu biçimde anlarda “bir kısım izleyip yatayım yarın mesai var” diye baştan yaptığınız ölçülü planlar, suçluluk duygusu ortasında izlenen birkaç kısımla sonuçlanabiliyor. Katil insanları, siz ise vakti öldürüyorsunuz.
“The Sinner”, 3 dönemlik bir dizi. Bill Pullman’ın canlandırdığı dedektif Harry karakteri, bu çekilen 3 dönem içindeki tek ortak nokta. Bu niçinle rastgele bir dönemden başlayıp ileriye ya da geriye yanlışsız kısımları takip edebilirsiniz. Dizinin ismi, Tess Gerritsen’in Türkçe’ye de kazandırılmış bir romanına dayanıyor.
1. dönemin 1. kısmı, efsaneleşmiş bir içeriğe sahip. Öykü şu biçimde başlıyor: Cora, küçük kızı ve eşiyle kumsalda vakit geçirmekte. Sakin sakin kızına elma soyarken, az ileride gülüşüp eğlenen bir genç topluluğuna gözleri takılıyor. Gençler yüksek sesle müzik dinlemekte, müzik çalardan Huggin&Kissin isimli bir Big Black Delta müziği dalga dalga kumsala yayılıyor. Şarkıyı duyan Cora’nın gözü dönüyor, topluluktaki bir erkeği az evvel kızı için elma doğradığı bıçakla paramparça ediyor. Herkes şokta… Evli ve çocuklu bir bayan, tanımadığı bir erkeği her insanın ortasında niye durup dururken kesip kesimler? Gizemi çözme işi, boş vakit içinderında sarışın ve kilolu garsonlarla sado-mazo alakaya giren Harry’ye düşüyor. Harry karakteri için ayrıyeten bir parantez açıp birkaç şey söylemek lazım. Harry’nin yüzünde gülümsediği vakit bile size küfreden tuhaf bir tabir var. Dönemler akıp gidiyor, kısımlara yenileri ekleniyor lakin Harry’in o joker hızı hiç değişmemekte. Yağlı saçları, neredeyse hiç değişmeyen kıyafeti ve onca yıl çalışıp hiç bir yere varmayan, batık meslekli insanlara mahsus sinik hüznü dedektifin akılda kalan öbür özellikleri içinde.
Birinci dönemin sonuna geldiğinizde, toplumun temel kurumlarından biri olan aileyle ilgili rahatsız edici bir pay kapılıyorsunuz. Olaylar her vakit aile etrafında döndüğünden, başınızı kurcalayan bu his sizinle bir arada büyümeye devam ediyor. Ailenin görünen ve gösterilen gerçekliğiyle aslında olduğu şey içinde bir fark var. Bahsi geçen fark, kimi vakit kişilik bozuklukları, atlatılamayan çocukluk travmaları ve sosyal-psikolojik sapmaların derin niçinlerine dönüşüyor. Aile natürel ki hala epeyce kıymetli zira sevgi ve güvenliği orada öğreniyoruz. Lakin büyük ihtimal ki yediğimiz birinci dayaktan anne, baba yahut kardeşlerimiz sorumlu. söylemiş olduğimiz birinci palavralar da onları bir şeylere inandırmak için söylendi. Aile, ismi “sevgi” olan bir piton yılanı üzere. Boğuyor bizi. Yavaş yavaş.
Dizinin ikinci ve üçüncü dönemlerinin, birinci dönemdeki kalitenin biraz gerisinde kaldığını kabul etmek gerekli. 2. dönem 11 yaşında bir çocuğun (Julian) tatil sırasında anne ve babasını zehirlemesiyle başlıyor. çabucak sonrasında ölen şahısların, çocuğun gerçek ebeveynleri olmadığını öğreniyoruz. Lakin heyecan bir daha de devam ediyor. Zira çocuk ve gerçek annesi, bir hippi tarikat komününün üyesi çıkıyor. Son dönemde ise Nietzsche’nin üst insanından, cinayet sürece dileği dahil olmak üzere, sınırsız bir hareket yapma özgürlüğünü anlatan öğretmen Jamie’nin karanlık kıssası bizi kendine çekiyor.
Peş peşe devrilen üç dönemin akabinde yeterli ki de vakit ayırdım bu diziye diyorum yüksek sesle. İzleyicisine sıradan lakin bununla birlikte özlü bir hayat dersi veriyor “The Sinner”. O da şu ki, insanları suçlarken, mahkum edip, günahkar ilan ederken daha dikkatli olmalıyız. İnsan, olumsallıkların toplamı. Bu benim başıma gelmez denilen her şey başımıza gelebiliyor. Gerçek vakit, gerçek yer ve gerçek beşerler kombinasyonunun başımıza örmeyeceği çorap yok. Bu niçinle ne günahsız olmak mümkün ne de tümüyle günahkar bir hayat sürmek. Ez cümle, kötülükle yeterlilik içindeki fark, birden fazla kere bizim bir sıkıntıyı idrak etme biçimimiz içindeki farkın izdüşümü. Gözümüzü kapattığımızda makûs olan şeyler, açık gözlerin hakikat merceğinde güzelliğe dönüşebiliyor.
*Artvin Çoruh Üniversitesi, Sosyoloji Kısmı.
Güzel polisiye çekmek fazlaca sıkıntı bir şey. Zira şiddet senaryonun önüne geçmemeli, seyirciyi heyecanlandıran sahneler beraberinde onda yaşadığı anı aşan kalıcılıkta duygusal izler bırakmalı. Yani tadı kıvamında olsun istiyorsanız, yemek yanmadan az evvel fırını kapatmanız lazım. Kolay değil. İşleri daha da zorlaştırmak istiyorsanız, eli yükseltip polisiyeyi ruhsal tansiyona gerçek derinleştirebilirsiniz. İşte “The Sinner” tam da bu noktada karşımıza çıkıyor. İmkansızın bir adım gerisinde, ön planı polisiye, art planı ruhsal tansiyon olan bir diziyle karşı karşıyayız. Bu alanın klasikleşmiş yapıtı “True Detective” kadar ölümcül olmasa da sürükleyici bir havası var dizinin. Karanlık, insanı içine çekiyor. Şaşırtan olan konulardan biri de Netflix’te rastlıyor olmanız bu biçimde bir diziye. Malum, arz ve talep patlaması niçiniyle bir dizi çöplüğüne dönüştü bu platform. Kaliteli şeyler yok mu? Evet var olağan ki fakat sabırla aramanız gerekiyor.
Bu metni yaz başında kaleme aldım. Lakin kışın izlemiştim “The Sinner”ı. Yeterli ki o denli yapmışım. Gerçeklikle simülasyon içindeki farkın daha da belirsizleşmesi için tabiat da size yardımcı olmalı. Yağmur camları döverken yahut dışarıda kar fırtınaya hakikat istikrar kazanmışken cinayet havası başınıza daha kolay işliyor. bu biçimde anlarda “bir kısım izleyip yatayım yarın mesai var” diye baştan yaptığınız ölçülü planlar, suçluluk duygusu ortasında izlenen birkaç kısımla sonuçlanabiliyor. Katil insanları, siz ise vakti öldürüyorsunuz.
“The Sinner”, 3 dönemlik bir dizi. Bill Pullman’ın canlandırdığı dedektif Harry karakteri, bu çekilen 3 dönem içindeki tek ortak nokta. Bu niçinle rastgele bir dönemden başlayıp ileriye ya da geriye yanlışsız kısımları takip edebilirsiniz. Dizinin ismi, Tess Gerritsen’in Türkçe’ye de kazandırılmış bir romanına dayanıyor.
1. dönemin 1. kısmı, efsaneleşmiş bir içeriğe sahip. Öykü şu biçimde başlıyor: Cora, küçük kızı ve eşiyle kumsalda vakit geçirmekte. Sakin sakin kızına elma soyarken, az ileride gülüşüp eğlenen bir genç topluluğuna gözleri takılıyor. Gençler yüksek sesle müzik dinlemekte, müzik çalardan Huggin&Kissin isimli bir Big Black Delta müziği dalga dalga kumsala yayılıyor. Şarkıyı duyan Cora’nın gözü dönüyor, topluluktaki bir erkeği az evvel kızı için elma doğradığı bıçakla paramparça ediyor. Herkes şokta… Evli ve çocuklu bir bayan, tanımadığı bir erkeği her insanın ortasında niye durup dururken kesip kesimler? Gizemi çözme işi, boş vakit içinderında sarışın ve kilolu garsonlarla sado-mazo alakaya giren Harry’ye düşüyor. Harry karakteri için ayrıyeten bir parantez açıp birkaç şey söylemek lazım. Harry’nin yüzünde gülümsediği vakit bile size küfreden tuhaf bir tabir var. Dönemler akıp gidiyor, kısımlara yenileri ekleniyor lakin Harry’in o joker hızı hiç değişmemekte. Yağlı saçları, neredeyse hiç değişmeyen kıyafeti ve onca yıl çalışıp hiç bir yere varmayan, batık meslekli insanlara mahsus sinik hüznü dedektifin akılda kalan öbür özellikleri içinde.
Birinci dönemin sonuna geldiğinizde, toplumun temel kurumlarından biri olan aileyle ilgili rahatsız edici bir pay kapılıyorsunuz. Olaylar her vakit aile etrafında döndüğünden, başınızı kurcalayan bu his sizinle bir arada büyümeye devam ediyor. Ailenin görünen ve gösterilen gerçekliğiyle aslında olduğu şey içinde bir fark var. Bahsi geçen fark, kimi vakit kişilik bozuklukları, atlatılamayan çocukluk travmaları ve sosyal-psikolojik sapmaların derin niçinlerine dönüşüyor. Aile natürel ki hala epeyce kıymetli zira sevgi ve güvenliği orada öğreniyoruz. Lakin büyük ihtimal ki yediğimiz birinci dayaktan anne, baba yahut kardeşlerimiz sorumlu. söylemiş olduğimiz birinci palavralar da onları bir şeylere inandırmak için söylendi. Aile, ismi “sevgi” olan bir piton yılanı üzere. Boğuyor bizi. Yavaş yavaş.
Dizinin ikinci ve üçüncü dönemlerinin, birinci dönemdeki kalitenin biraz gerisinde kaldığını kabul etmek gerekli. 2. dönem 11 yaşında bir çocuğun (Julian) tatil sırasında anne ve babasını zehirlemesiyle başlıyor. çabucak sonrasında ölen şahısların, çocuğun gerçek ebeveynleri olmadığını öğreniyoruz. Lakin heyecan bir daha de devam ediyor. Zira çocuk ve gerçek annesi, bir hippi tarikat komününün üyesi çıkıyor. Son dönemde ise Nietzsche’nin üst insanından, cinayet sürece dileği dahil olmak üzere, sınırsız bir hareket yapma özgürlüğünü anlatan öğretmen Jamie’nin karanlık kıssası bizi kendine çekiyor.
Peş peşe devrilen üç dönemin akabinde yeterli ki de vakit ayırdım bu diziye diyorum yüksek sesle. İzleyicisine sıradan lakin bununla birlikte özlü bir hayat dersi veriyor “The Sinner”. O da şu ki, insanları suçlarken, mahkum edip, günahkar ilan ederken daha dikkatli olmalıyız. İnsan, olumsallıkların toplamı. Bu benim başıma gelmez denilen her şey başımıza gelebiliyor. Gerçek vakit, gerçek yer ve gerçek beşerler kombinasyonunun başımıza örmeyeceği çorap yok. Bu niçinle ne günahsız olmak mümkün ne de tümüyle günahkar bir hayat sürmek. Ez cümle, kötülükle yeterlilik içindeki fark, birden fazla kere bizim bir sıkıntıyı idrak etme biçimimiz içindeki farkın izdüşümü. Gözümüzü kapattığımızda makûs olan şeyler, açık gözlerin hakikat merceğinde güzelliğe dönüşebiliyor.
*Artvin Çoruh Üniversitesi, Sosyoloji Kısmı.