Muhabir
New member
Afganistan’da Taliban’ın başşehir Kabil’i ele geçirişi ve Cumhurbaşkanı Eşref Gani dahil binlerce Afganın ülkeden kaçışı tüm dünyada konuşulmaya devam ediyor.
Ajmal Ahmady, Merkez Bankası Lideri olarak süreç ortasındaki yaşadıklarını Twitter hesabından bir seri oluşturarak anlattı.
Geçen hafta Afganistan’da Hükümetin çöküşünün hayli hızlıi eksiksiz, baş karıştırıcı ve anlaşılması zordu olduğunu söyleyen Ahmady, “Kırsal alanların birden fazla son birkaç ayda Taliban’ın eline geçmiş olsa da, düşen birinci eyalet başşehri yalnızca 1 hafta iki gün önceydi!” dedi.
“AÇIKLANMAYAN BİR ŞEY VAR”
Ahmady süreci şöyle anlattı:
“6 Ağustos Cuma günü Ziranj düştü. daha sonraki 6 gün boyunca, bilhassa kuzeyde olmak üzere bir dizi öteki vilayet düştü. Savaşmama buyruğunun bir biçimde üstten geldiğine dair biroldukça söylenti vardı. Bu, Atta Noor ve Ismael Khan tarafınca yinelandı. İnanması güç görünüyor, lakin fgan Ulusal Güvenlik Güçleri’nin (ANSF) niye bu kadar çabuk misyondan ayrıldığına dair bir kuşku ve açıklanamayan bir şey var.“
Döviz oynaklığı ve öbür göstergeler kötüleştiğini aktaran Ahmandy, “Fakat Afganistan Bankası (DAB), berbatlaşan güvenlik ortamı göz önüne alındığında, makroekonomik ortamı geçen hafta boyunca nispeten âlâ bir biçimde stabilize edebildi. daha sonra geçen perşembe günü geldi. Olağan toplantılarıma katıldım. Gazni sabah düştü. İşten ayrıldım ve meskene gittiğimde Herat, Kandahar ve Baghdis de düştü. Helmand da önemli atak altındaydı. Cuma günü berbatlaşan ortam göz önüne alındığında, daha fazla dolar gönderisi alamayacağımıza dair bir telefon aldık. Beşerler Cuma günü kaçtığım söylentilerini yaydı. DAB’nin Cumartesi günü piyasalara daha az döviz arzı yapmak zorunda kalması paniği daha da artırdı” diye konuştu.
Para ünitedeki değişikliği anlatan Ahmady, “Para ünitesi istikrarlı bir biçimde 81’den neredeyse 100’e, akabinde yine 86’ya fırladı. Cumartesi günü, bankaları ve para değiştiricileri sakinleştirmeleri için teminat vermek için toplantılar yaptım. Bunun Kabil’in düşmesinden bir gün evvel olduğuna inanamıyorum” sözlerini kullandı.
“MESLEKTAŞLARIM BENİ UÇAĞA İTTİ”
Cumartesi gecesi ailesinin kendisini aradığını ve hükümetin birçoklarının oldukcatan ayrıldığını söyleyen Ahmady, şunları kaydetti:
“Şaşkına dönmüştüm. Bir güvenlik değerlendirmesi, Taliban’ın 36 saat ortasında Kabil’e varacağını ve 56 saat ortasında düşüşünü gerçek bir biçimde kestirim etti. Endişelendim ve tedbir olarak Pazartesi için bilet aldım. Pazar günü işe başladım. Sabah boyunca gelen raporlar giderek daha tasa vericiydi. Bankadan ayrıldım ve sorumlu vekilleri bıraktım. İşçiden ayrılma konusunda fecî hissettim. Havaalanına vardık ve Mohaqeq, Rahmani, Massoud’un aslına bakarsanız orada olduğunu gördüm! Meclis lideri halinden mutlu görünüyordu. Lider Yardımcısı Danish’in ayrıldığını gördüm. Bildirildiğine nazaran Katar’a gidecekti. bu biçimdea kadar Lider Yardımcısı Saleh’in ayrıldığı söylendi. Bakanlar ve öbürleri Fly Dubai & Emirates uçuşlarını bekliyordu. İkisi de iptal edildi. Pazar akşam 7’de Kam Air uçuşunu ayarladım. daha sonrasında Kabil düştü ve Lider oldukcatan gitmişti. O anda uçuşumun iptal edileceğini ve kaos olacağını biliyordum. Beklendiği üzere çalışanlar ve askerler nazaranvlerden ayrıldı. Herkes Kam Air uçağının kapısından geçti. 100 kişilik uçağa 300’den çok yolcu bindi. Uçağın yakıtı ve pilotu yoktu. Hepimiz ayrılacağını umduk. Lakin inmeye karar verdim ve öbür bir askeri uçak gördüm. Elçilik işçileri uçağa binerken, güvenlik güçleri insanları geri tutuyordu. Uçağın etrafı uçağa binmeye çalışan beşerlerle çevriliydi. Bir tez vardı. Birtakım atışlar yapıldı. Her nasılsa, yakın meslektaşlarım beni uçağa itti.“
“ONU AFFEDEMEM”
“Afgan liderliğinin rastgele bir planlama yapmamasından tiksiniyorum” diyen Ahmady, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Havaalanında görüldü, diğerlerine haber vermeden ayrıldılar. Saraya tahliye planı/seferleri olup olmadığını sordum. 7 yıllık hizmetten daha sonra sessizlikle karşılandım. Son günlerde yalnızca Taliban ile ilgili risklerden değil, buyruk komuta zincirinin olmadığı bir geçiş periyodu kaygısından da korktum. Liderin ayrılacağı duyurulduğunda, dakikalar ortasında kaosun izleyeceğini biliyordum. Bunu bir geçiş planı olmadan yarattığı için onu affedemem. Onları şimdiye kadar eleştirmedim, lakin kilit isimler Fazly ve Mohib rollerinde fazlaca deneyimsizdiler ve Başkan’ın bu çeşit zayıflıkları asla fark etmemesi başarısız oldu. Kendisinin olağanüstü fikirleri vardı lakin uygulaması zayıftı. Ben buna katkıda bulunduysam, sorumluluğu üzerime alıyorum.“
Hamid Karzai Uluslararsı Havalimanı’nda (HKIA) dün işlerin daha da berbata gittiğini vurgulayan Ahmady, son olarak şunları yazdı:
“Rastgele bir yardım talebini desteklemeye çalışacağım, lakin havaalanındaki şahsi tecrübeme bakıldığında, arkadaşlar ve meslektaşlar için rastgele bir dayanağın hudutlu olacağından endişeleniyorum. Endişelenmek için bir sebebim var mıydı? Birinin bana gönderdiği metin bu: ‘Taliban alana geldi ve sizi arıyordu. Ajmal Ahmady DAB Valisini soruyorlardı.’ şahsi görüşleri ne olursa olsun, benim de biroldukça şahsi düşmanım vardı. Ya da tahminen yalnızca beni selamlamak istediler.“
Ajmal Ahmady, Merkez Bankası Lideri olarak süreç ortasındaki yaşadıklarını Twitter hesabından bir seri oluşturarak anlattı.
Geçen hafta Afganistan’da Hükümetin çöküşünün hayli hızlıi eksiksiz, baş karıştırıcı ve anlaşılması zordu olduğunu söyleyen Ahmady, “Kırsal alanların birden fazla son birkaç ayda Taliban’ın eline geçmiş olsa da, düşen birinci eyalet başşehri yalnızca 1 hafta iki gün önceydi!” dedi.
“AÇIKLANMAYAN BİR ŞEY VAR”
Ahmady süreci şöyle anlattı:
“6 Ağustos Cuma günü Ziranj düştü. daha sonraki 6 gün boyunca, bilhassa kuzeyde olmak üzere bir dizi öteki vilayet düştü. Savaşmama buyruğunun bir biçimde üstten geldiğine dair biroldukça söylenti vardı. Bu, Atta Noor ve Ismael Khan tarafınca yinelandı. İnanması güç görünüyor, lakin fgan Ulusal Güvenlik Güçleri’nin (ANSF) niye bu kadar çabuk misyondan ayrıldığına dair bir kuşku ve açıklanamayan bir şey var.“
Döviz oynaklığı ve öbür göstergeler kötüleştiğini aktaran Ahmandy, “Fakat Afganistan Bankası (DAB), berbatlaşan güvenlik ortamı göz önüne alındığında, makroekonomik ortamı geçen hafta boyunca nispeten âlâ bir biçimde stabilize edebildi. daha sonra geçen perşembe günü geldi. Olağan toplantılarıma katıldım. Gazni sabah düştü. İşten ayrıldım ve meskene gittiğimde Herat, Kandahar ve Baghdis de düştü. Helmand da önemli atak altındaydı. Cuma günü berbatlaşan ortam göz önüne alındığında, daha fazla dolar gönderisi alamayacağımıza dair bir telefon aldık. Beşerler Cuma günü kaçtığım söylentilerini yaydı. DAB’nin Cumartesi günü piyasalara daha az döviz arzı yapmak zorunda kalması paniği daha da artırdı” diye konuştu.
Para ünitedeki değişikliği anlatan Ahmady, “Para ünitesi istikrarlı bir biçimde 81’den neredeyse 100’e, akabinde yine 86’ya fırladı. Cumartesi günü, bankaları ve para değiştiricileri sakinleştirmeleri için teminat vermek için toplantılar yaptım. Bunun Kabil’in düşmesinden bir gün evvel olduğuna inanamıyorum” sözlerini kullandı.
“MESLEKTAŞLARIM BENİ UÇAĞA İTTİ”
Cumartesi gecesi ailesinin kendisini aradığını ve hükümetin birçoklarının oldukcatan ayrıldığını söyleyen Ahmady, şunları kaydetti:
“Şaşkına dönmüştüm. Bir güvenlik değerlendirmesi, Taliban’ın 36 saat ortasında Kabil’e varacağını ve 56 saat ortasında düşüşünü gerçek bir biçimde kestirim etti. Endişelendim ve tedbir olarak Pazartesi için bilet aldım. Pazar günü işe başladım. Sabah boyunca gelen raporlar giderek daha tasa vericiydi. Bankadan ayrıldım ve sorumlu vekilleri bıraktım. İşçiden ayrılma konusunda fecî hissettim. Havaalanına vardık ve Mohaqeq, Rahmani, Massoud’un aslına bakarsanız orada olduğunu gördüm! Meclis lideri halinden mutlu görünüyordu. Lider Yardımcısı Danish’in ayrıldığını gördüm. Bildirildiğine nazaran Katar’a gidecekti. bu biçimdea kadar Lider Yardımcısı Saleh’in ayrıldığı söylendi. Bakanlar ve öbürleri Fly Dubai & Emirates uçuşlarını bekliyordu. İkisi de iptal edildi. Pazar akşam 7’de Kam Air uçuşunu ayarladım. daha sonrasında Kabil düştü ve Lider oldukcatan gitmişti. O anda uçuşumun iptal edileceğini ve kaos olacağını biliyordum. Beklendiği üzere çalışanlar ve askerler nazaranvlerden ayrıldı. Herkes Kam Air uçağının kapısından geçti. 100 kişilik uçağa 300’den çok yolcu bindi. Uçağın yakıtı ve pilotu yoktu. Hepimiz ayrılacağını umduk. Lakin inmeye karar verdim ve öbür bir askeri uçak gördüm. Elçilik işçileri uçağa binerken, güvenlik güçleri insanları geri tutuyordu. Uçağın etrafı uçağa binmeye çalışan beşerlerle çevriliydi. Bir tez vardı. Birtakım atışlar yapıldı. Her nasılsa, yakın meslektaşlarım beni uçağa itti.“
“ONU AFFEDEMEM”
“Afgan liderliğinin rastgele bir planlama yapmamasından tiksiniyorum” diyen Ahmady, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Havaalanında görüldü, diğerlerine haber vermeden ayrıldılar. Saraya tahliye planı/seferleri olup olmadığını sordum. 7 yıllık hizmetten daha sonra sessizlikle karşılandım. Son günlerde yalnızca Taliban ile ilgili risklerden değil, buyruk komuta zincirinin olmadığı bir geçiş periyodu kaygısından da korktum. Liderin ayrılacağı duyurulduğunda, dakikalar ortasında kaosun izleyeceğini biliyordum. Bunu bir geçiş planı olmadan yarattığı için onu affedemem. Onları şimdiye kadar eleştirmedim, lakin kilit isimler Fazly ve Mohib rollerinde fazlaca deneyimsizdiler ve Başkan’ın bu çeşit zayıflıkları asla fark etmemesi başarısız oldu. Kendisinin olağanüstü fikirleri vardı lakin uygulaması zayıftı. Ben buna katkıda bulunduysam, sorumluluğu üzerime alıyorum.“
Hamid Karzai Uluslararsı Havalimanı’nda (HKIA) dün işlerin daha da berbata gittiğini vurgulayan Ahmady, son olarak şunları yazdı:
“Rastgele bir yardım talebini desteklemeye çalışacağım, lakin havaalanındaki şahsi tecrübeme bakıldığında, arkadaşlar ve meslektaşlar için rastgele bir dayanağın hudutlu olacağından endişeleniyorum. Endişelenmek için bir sebebim var mıydı? Birinin bana gönderdiği metin bu: ‘Taliban alana geldi ve sizi arıyordu. Ajmal Ahmady DAB Valisini soruyorlardı.’ şahsi görüşleri ne olursa olsun, benim de biroldukça şahsi düşmanım vardı. Ya da tahminen yalnızca beni selamlamak istediler.“