Muhabir
New member
BBCTaliban militanları
ABD ve Türkiye haricindeki NATO ülkeleri 11 Eylül’e kadar Afganistan’dan çekilmeyi planlarken başşehir Kabil’deki Memleketler arası Hamid Karzai Havalimanı’nın güvenliği bir epeyce ülkenin telaş duymasına yol açıyor.
Bilhassa Batı ülkeleri, havalimanının güvenliğinin sağlanamaması durumunda Kabil’deki diplomatik misyonlarının geleceğinin tehlikeye gireceğini söylüyor. Avustralya ülkedeki büyükelçiliğini kapatacağını açıklayan birinci ülkelerden oldu.
Türkiye ise bu havalimanının güvenliğini sağlamak için Afganistan’da kalmayı pahalandırıyor.
ABD’den bir heyet bugün Türkiye’ye giderken Afganistan Devlet Lideri Eşref Gazi de görüşmeler için Washington’a gitti. Öte yandan Taliban, Türkiye’nin Afganistan’da kalmasına karşı.
Pekala Afganistan’da Taliban’ın aktifliği ne durumda? Ülkedeki son gelişmeleri inceledik.
Askeri durum nedir?
ABD askerleri ülkeden çekilmeye devam ederken Taliban Afganistan’daki 421 ilçenin 80’ini denetim ettiğini öne sürüyor.
BM Afganistan Özel Temsilcisi Deborah Lyons’un, dün BM Güvenlik Kurulu ile paylaştığı bilgiye bakılırsa bu ilçelerin 50’den çoksı Mayıs ve Haziran’da Afganistan denetimine geçti, örgüt son periyotta akınlarını artırdı.
Taliban bu hafta da Tacikistan hudut kapısının bulunduğu Şer Kan Bandar’ı ele geçirdi.
Taliban, Afgan ordusunun çatışmadan geri çekildiğini söylüyor. Bu, hükümetin geceleri güçsüz istihkamları bırakarak daha stratejik noktaları müdafaa sonucuyla bağlantılı bir durum.
Buna karşılık gündüzleri de Taliban militanlarını ortalıkta görmek kolay değil.
Öte yandan Fransız haber ajansı AFP’ye nazaran iki güç çatıştığı vakit ekseriyetle Afgan ordusu büyük kayıplar veriyor.
Eşref Gani son günlerde genelkurmay lideri ve savunma bakanını değiştirse de tabloda büyük bir değişim olmadı.
AFP’ye konuşan Memleketler arası Kriz Kümesi’nden Andrew Watkins “Taliban büyük kentlerin etrafında güçlerini artırıyor lakin bu kısa mühlet ortasında o kentleri almaya çalışacakları manasına gelmiyor” diyor ve ekliyor:
“Kabil’in düşüşü yakın değil. Taliban askeri açıdan karşı koyulamaz bir güç değil.”
BM Özel Temsilcisi Lyons ise Taliban’ın her bölgenin başşehirlerinin etrafını ele geçirmeye çalıştığını söylüyor ve “Yabancı güçler çekildikten daha sonra bu kentleri ele geçirmeye çalışabilirler” diyor.
Getty ImagesAfganistan ordusu ile Taliban militanları içinde ülkenin bir epey bölgesinde çatışmalar yaşanıyor
Siyasi durum nedir?
AFP’ye konuşan üst seviye yetkililer, Eşref Gani’nin Kabil’de sıkı korunan yeşil bölgedeki sarayında giderek yalnızlaştığını, etrafında arkadaşı kalmadığını söylüyor.
Batılı bir diplomat “Yalnızca 3-4 kişiyi dinliyor. Bunların içinde özel kalemi, ulusal güvenlik danışmanı ve alışılmış ki eşi var” diyor.
Gani geçiş sürecinde Taliban’ın da hükümette bir rol almasını ve akabinde özgür seçimler yapılmasını istiyor. Bunu reddeden Taliban ise ülkeyi kendi denetimi altındaki bir buyrukluğa dönüştürmeyi hedefliyor.
ABD ve NATO askerleri ülkeden çekilirken taraflar bir mutabakata varamadı.
ReutersEşref Gani
Afgan halkı ne düşünüyor?
AFP’nin aktardığına bakılırsa imkanı olan herkes ülkeden çıkmanın peşinde. Birçok kişinin birinci tercihi Türkiye.
Devlet yetkililerinin de değerli bir kısmının ailelerini ülke dışına çıkardığı aktarılıyor.
ABD ve öteki NATO ülkeleri ise Afganistan’da kendileri için çalışmış bireylere vize vermekte zorlanıyor.
Bu bireyler Taliban’ın idaresi ele geçirmesi durumunda hücuma uğramaktan endişeleniyor.
Taliban ise “pişmanlık gösteren” bireylere bir ziyan vermeyeceklerini, diplomatlar ile milletlerarası yardım kuruluşlarının çalışanlarının güvenliğini garanti edeceklerini söylüyor.
Öte yandan Taliban’a bu mevzuda inanç son derece düşük. 1998’de İran Konsolosluğu’na girerek birçok diplomat 11 kişiyi öldürmeleri, iki yıl evvel de Birleşmiş Milletler binasında bulunan Eski Devlet Lideri Muhammed Necibullah’ı kaçırarak azapla öldürmeleri hâlâ hafızalarda.
Bu yıl 9 Haziran’da da milletlerarası mayın temizleme vakfı Halo Trust’ın 10 çalışanı ülkenin kuzeyinde öldürüldü. Saldırıyı IŞİD üstlendi, hükümet Taliban’ı suçladı, Taliban ise suçlamayı reddetti.
Afganistan’da sokaktaki insanların birden fazla ise on yıllardır süren savaşın bitmesini istiyor.
Çatışmasız geçen son devir olan 1960’lar bir hayli kişi tarafınca “altın dönem” olarak anılıyor.
AFP’ye konuşan Afgan Bayanlar Ağı’ndan Mary Akrami de “Herkes barış istiyor. Afgan halkının birçok barış yüzü görmedi” diyor.
Başşehir Kabil’de Mayıs ayında bir okul yakınlarında patlayan bir bomba niçiniyle birçok kız 85 öğrenci ömrünü kaybetmişti.
Taliban’ın güçlenmesiyle bir arada bir epey aile kızlarını okula gönderirken endişeleniyor.
ABD ve Türkiye haricindeki NATO ülkeleri 11 Eylül’e kadar Afganistan’dan çekilmeyi planlarken başşehir Kabil’deki Memleketler arası Hamid Karzai Havalimanı’nın güvenliği bir epeyce ülkenin telaş duymasına yol açıyor.
Bilhassa Batı ülkeleri, havalimanının güvenliğinin sağlanamaması durumunda Kabil’deki diplomatik misyonlarının geleceğinin tehlikeye gireceğini söylüyor. Avustralya ülkedeki büyükelçiliğini kapatacağını açıklayan birinci ülkelerden oldu.
Türkiye ise bu havalimanının güvenliğini sağlamak için Afganistan’da kalmayı pahalandırıyor.
ABD’den bir heyet bugün Türkiye’ye giderken Afganistan Devlet Lideri Eşref Gazi de görüşmeler için Washington’a gitti. Öte yandan Taliban, Türkiye’nin Afganistan’da kalmasına karşı.
Pekala Afganistan’da Taliban’ın aktifliği ne durumda? Ülkedeki son gelişmeleri inceledik.
Askeri durum nedir?
ABD askerleri ülkeden çekilmeye devam ederken Taliban Afganistan’daki 421 ilçenin 80’ini denetim ettiğini öne sürüyor.
BM Afganistan Özel Temsilcisi Deborah Lyons’un, dün BM Güvenlik Kurulu ile paylaştığı bilgiye bakılırsa bu ilçelerin 50’den çoksı Mayıs ve Haziran’da Afganistan denetimine geçti, örgüt son periyotta akınlarını artırdı.
Taliban bu hafta da Tacikistan hudut kapısının bulunduğu Şer Kan Bandar’ı ele geçirdi.
Taliban, Afgan ordusunun çatışmadan geri çekildiğini söylüyor. Bu, hükümetin geceleri güçsüz istihkamları bırakarak daha stratejik noktaları müdafaa sonucuyla bağlantılı bir durum.
Buna karşılık gündüzleri de Taliban militanlarını ortalıkta görmek kolay değil.
Öte yandan Fransız haber ajansı AFP’ye nazaran iki güç çatıştığı vakit ekseriyetle Afgan ordusu büyük kayıplar veriyor.
Eşref Gani son günlerde genelkurmay lideri ve savunma bakanını değiştirse de tabloda büyük bir değişim olmadı.
AFP’ye konuşan Memleketler arası Kriz Kümesi’nden Andrew Watkins “Taliban büyük kentlerin etrafında güçlerini artırıyor lakin bu kısa mühlet ortasında o kentleri almaya çalışacakları manasına gelmiyor” diyor ve ekliyor:
“Kabil’in düşüşü yakın değil. Taliban askeri açıdan karşı koyulamaz bir güç değil.”
BM Özel Temsilcisi Lyons ise Taliban’ın her bölgenin başşehirlerinin etrafını ele geçirmeye çalıştığını söylüyor ve “Yabancı güçler çekildikten daha sonra bu kentleri ele geçirmeye çalışabilirler” diyor.
Getty ImagesAfganistan ordusu ile Taliban militanları içinde ülkenin bir epey bölgesinde çatışmalar yaşanıyor
Siyasi durum nedir?
AFP’ye konuşan üst seviye yetkililer, Eşref Gani’nin Kabil’de sıkı korunan yeşil bölgedeki sarayında giderek yalnızlaştığını, etrafında arkadaşı kalmadığını söylüyor.
Batılı bir diplomat “Yalnızca 3-4 kişiyi dinliyor. Bunların içinde özel kalemi, ulusal güvenlik danışmanı ve alışılmış ki eşi var” diyor.
Gani geçiş sürecinde Taliban’ın da hükümette bir rol almasını ve akabinde özgür seçimler yapılmasını istiyor. Bunu reddeden Taliban ise ülkeyi kendi denetimi altındaki bir buyrukluğa dönüştürmeyi hedefliyor.
ABD ve NATO askerleri ülkeden çekilirken taraflar bir mutabakata varamadı.
ReutersEşref Gani
Afgan halkı ne düşünüyor?
AFP’nin aktardığına bakılırsa imkanı olan herkes ülkeden çıkmanın peşinde. Birçok kişinin birinci tercihi Türkiye.
Devlet yetkililerinin de değerli bir kısmının ailelerini ülke dışına çıkardığı aktarılıyor.
ABD ve öteki NATO ülkeleri ise Afganistan’da kendileri için çalışmış bireylere vize vermekte zorlanıyor.
Bu bireyler Taliban’ın idaresi ele geçirmesi durumunda hücuma uğramaktan endişeleniyor.
Taliban ise “pişmanlık gösteren” bireylere bir ziyan vermeyeceklerini, diplomatlar ile milletlerarası yardım kuruluşlarının çalışanlarının güvenliğini garanti edeceklerini söylüyor.
Öte yandan Taliban’a bu mevzuda inanç son derece düşük. 1998’de İran Konsolosluğu’na girerek birçok diplomat 11 kişiyi öldürmeleri, iki yıl evvel de Birleşmiş Milletler binasında bulunan Eski Devlet Lideri Muhammed Necibullah’ı kaçırarak azapla öldürmeleri hâlâ hafızalarda.
Bu yıl 9 Haziran’da da milletlerarası mayın temizleme vakfı Halo Trust’ın 10 çalışanı ülkenin kuzeyinde öldürüldü. Saldırıyı IŞİD üstlendi, hükümet Taliban’ı suçladı, Taliban ise suçlamayı reddetti.
Afganistan’da sokaktaki insanların birden fazla ise on yıllardır süren savaşın bitmesini istiyor.
Çatışmasız geçen son devir olan 1960’lar bir hayli kişi tarafınca “altın dönem” olarak anılıyor.
AFP’ye konuşan Afgan Bayanlar Ağı’ndan Mary Akrami de “Herkes barış istiyor. Afgan halkının birçok barış yüzü görmedi” diyor.
Başşehir Kabil’de Mayıs ayında bir okul yakınlarında patlayan bir bomba niçiniyle birçok kız 85 öğrenci ömrünü kaybetmişti.
Taliban’ın güçlenmesiyle bir arada bir epey aile kızlarını okula gönderirken endişeleniyor.