Mezopotamya
New member
Yeni bir araştırmaya bakılırsa Covid-19 pandemisi sadece ergenlerin ruh sıhhatini olumsuz etkilemekle kalmadı, beraberinde beyinlerini de yaşlandırdı.
Pandeminin dünya genelinde bilhassa gençlerin ruh sıhhatini olumsuz etkilediği her geçen gün yeni bir çalışma ile kanıtlanıyor. Karantina önlemleri niçiniyle okulların ve başka toplumsallaşma alanlarının kapalı olması çocukların ve gençlerin duygusal sıhhatine büyük ziyan verdi.
Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Stanford Üniversitesi’nde yapılan yeni bir araştırma ise pandemiyle kontaklı gerilimin ergenlerin beyinlerinde fizikî değişikliğe yol açtığını ve beyin yapısında pandemi öncesindeki yaşıtlarına kıyasla daha yaşlandırdığını ortaya koydu.
Biological Psychiatry mecmuasının Küresel Open Science kısmında yayımlanan çalışma kapsamında araştırmacılar, San Francisco körfez alanındaki 81 ergenin pandemi öncesi çekilen manyetik rezonans görüntüleme (MRI) taramasını, 82 ergenin Ocak 2020 ve Mart 2022 tarihlerinde, pandeminin sürdüğü fakat karantinanın kaldırıldığı devirde çekilen MRI taramalarıyla karşılaştırdı.
Bu iştirakçilerin 64’ünün yaş ve cinsiyet üzere faktörleri açısından eşleştirildi.
Araştırmacılar karantina daha sonrasında bedellendirilen ergenlerin, pandemi öncesindekilere bakılırsa ruh sıhhati sıkıntılarını daha ağır biçimde içselleştirdiğini fark etti. Daha da ötesi, karantina daha sonrası bedellendirilen gençlerde beyin zarı kalınlığının azaldığı, hippokampal ve amigdala hacminin büyüdüğü ve beyin yaşının daha fazla ilerlediği anlaşıldı.
Sonuç itibariyle, karantina daha sonrasında bedellendirilen ergenler, tipik olarak yaşlılarda ya da çocuklukta kayda paha talihsizlikler tecrübelerde görülen nöroanatomik özellikler sergiledi. Bir öteki deyişle bu ergenlerin beyinleri vaktinden evvel yaşlandı.
Çalışma temelinde pandeminin ergenlerin beyin yapısını nasıl etkilediğini araştırmak için başlamadı. Araştırmaya katılan çocuklar, ergenlikte depresyonla ilgili uzun soluklu bir çalışma kümesinde yer alıyordu. Lakin Covid-19 salgını ile araştırmacılar planladıkları sistemli MRI taramalarını yapamadı.
Beyin taramaları bir daha başladığında ise, araştırmacılar çalışmaya kaldıkları yerden devam edemeyeceklerini anladı.
Euronews Next’e konuşan Stanford Üniversitesi’nden psikoloji profesörü Ian Gotlib araştırmada büyük bir açık oluştuğunu belirterek, “İstatistiksel olarak bu açığı denetim edebilirdik, lakin bu o çocukların pandemi öncesindeki çocuklarla tıpkı olduğunu var iseyımına dayanıyordu ve biz durumun bu biçimde olduğundan emin değildik” dedi.
Prof Gotlib, “Bu çocukların karantinalardan daha sonra yüksek oranda depresyon ve telaş ve hüzün yaşadığını biliyorduk. Lakin bilmediğimiz beyinlerinde değişim olup olmadığıydı. Ve beyinleri değişmişti” diye konuştu.
Prof Gotlib, bugüne kadar bu türlü beyin yaşının ilerlemesi sırf şiddet, ihmal ya da ailesel sıkıntılar üzere kronik ıstıraplar yaşayan çocuklarda görüldüğüne dikkat çekti.
Her ne kadar beyindeki fizikî değişimler kulağa fazlaca önemli gelse de, bu değişimlerin ne manaya geldiği ya da kalıcı olup olmadığı çabucak hemen bilinmiyor.
Prof Gotlib, “Bir karşılaştırma kümesi yok. Önümüzdeki beş yıl ortasında pandemiyi yaşamamış çocuklarla kıyaslama yapamayacağız zira bu biçimde bir küme yok” diyerek bu sorularının cevabını bulmanın zorluğuna işaret etti.
“Belki bu değişim onları daha süratli bir biyolojik yaşlanmaya gdolayır. Ya da tahminen bu süreksiz bir şeydir ve pandemi gerilimine karşı bir çeşit tepkidir” diyen Gotlib, ergen beyninin hala esnek olduğunu ve nazarance daha kolay adapte olup değişebildiğine dikkat çekti.
Prof Gotlib, “Belki de bu pandeminin gerilimine ahenktir ve gerilim ne vakit azalırsa yaşlanma da yavaşlar” değerlendirmesinde bulundu.
Araştırmanın, berbatlaşan ruh sıhhatinin değişebileceğini ortaya koymasının kıymetli olduğuna vurgu yapan Prof Gotlib, “İçine girip beyni direkt değiştiremezsiniz fakat ruh sıhhatini, depresyonu, anksiyeteyi direkt tedavi edebilirsiniz. Ve bence bu fazlaca önemli” diye konuştu.
Gotlib bu gençlerin 20 yaşına geldiklerinde bir daha beyin taramasından geçeceklerinin bilgisini verdi.
Pandeminin dünya genelinde bilhassa gençlerin ruh sıhhatini olumsuz etkilediği her geçen gün yeni bir çalışma ile kanıtlanıyor. Karantina önlemleri niçiniyle okulların ve başka toplumsallaşma alanlarının kapalı olması çocukların ve gençlerin duygusal sıhhatine büyük ziyan verdi.
Amerika Birleşik Devletleri’ndeki Stanford Üniversitesi’nde yapılan yeni bir araştırma ise pandemiyle kontaklı gerilimin ergenlerin beyinlerinde fizikî değişikliğe yol açtığını ve beyin yapısında pandemi öncesindeki yaşıtlarına kıyasla daha yaşlandırdığını ortaya koydu.
Biological Psychiatry mecmuasının Küresel Open Science kısmında yayımlanan çalışma kapsamında araştırmacılar, San Francisco körfez alanındaki 81 ergenin pandemi öncesi çekilen manyetik rezonans görüntüleme (MRI) taramasını, 82 ergenin Ocak 2020 ve Mart 2022 tarihlerinde, pandeminin sürdüğü fakat karantinanın kaldırıldığı devirde çekilen MRI taramalarıyla karşılaştırdı.
Bu iştirakçilerin 64’ünün yaş ve cinsiyet üzere faktörleri açısından eşleştirildi.
Araştırmacılar karantina daha sonrasında bedellendirilen ergenlerin, pandemi öncesindekilere bakılırsa ruh sıhhati sıkıntılarını daha ağır biçimde içselleştirdiğini fark etti. Daha da ötesi, karantina daha sonrası bedellendirilen gençlerde beyin zarı kalınlığının azaldığı, hippokampal ve amigdala hacminin büyüdüğü ve beyin yaşının daha fazla ilerlediği anlaşıldı.
Sonuç itibariyle, karantina daha sonrasında bedellendirilen ergenler, tipik olarak yaşlılarda ya da çocuklukta kayda paha talihsizlikler tecrübelerde görülen nöroanatomik özellikler sergiledi. Bir öteki deyişle bu ergenlerin beyinleri vaktinden evvel yaşlandı.
- Araştırma: Covid-19 aşısı çıktıktan daha sonra ABD’de ölen Cumhuriyetçi sayısı Demokratlardan fazla
- Covid-19 pandemisi devrinde geçen yıl internette çocuk tacizinde rekor artış yaşandı
- ABD’de Covid-19 pandemisinde alkole bağlı vefatlar yüzde 30 arttı
Çalışma temelinde pandeminin ergenlerin beyin yapısını nasıl etkilediğini araştırmak için başlamadı. Araştırmaya katılan çocuklar, ergenlikte depresyonla ilgili uzun soluklu bir çalışma kümesinde yer alıyordu. Lakin Covid-19 salgını ile araştırmacılar planladıkları sistemli MRI taramalarını yapamadı.
Beyin taramaları bir daha başladığında ise, araştırmacılar çalışmaya kaldıkları yerden devam edemeyeceklerini anladı.
Euronews Next’e konuşan Stanford Üniversitesi’nden psikoloji profesörü Ian Gotlib araştırmada büyük bir açık oluştuğunu belirterek, “İstatistiksel olarak bu açığı denetim edebilirdik, lakin bu o çocukların pandemi öncesindeki çocuklarla tıpkı olduğunu var iseyımına dayanıyordu ve biz durumun bu biçimde olduğundan emin değildik” dedi.
Prof Gotlib, “Bu çocukların karantinalardan daha sonra yüksek oranda depresyon ve telaş ve hüzün yaşadığını biliyorduk. Lakin bilmediğimiz beyinlerinde değişim olup olmadığıydı. Ve beyinleri değişmişti” diye konuştu.
Prof Gotlib, bugüne kadar bu türlü beyin yaşının ilerlemesi sırf şiddet, ihmal ya da ailesel sıkıntılar üzere kronik ıstıraplar yaşayan çocuklarda görüldüğüne dikkat çekti.
- Araştırma: Bilgisayar oyunları çocukların beyinlerini geliştirebilir
- Araştırma: Hamilelikte alınan az ölçüde alkol bile bebeğin beyin gelişmenini geciktirebiliyor
- Neuralink beyin çipi: Musk’ın kilinik deneylere başlayacağını söylemiş olduği çip nedir, nasıl çalışıyor?
Her ne kadar beyindeki fizikî değişimler kulağa fazlaca önemli gelse de, bu değişimlerin ne manaya geldiği ya da kalıcı olup olmadığı çabucak hemen bilinmiyor.
Prof Gotlib, “Bir karşılaştırma kümesi yok. Önümüzdeki beş yıl ortasında pandemiyi yaşamamış çocuklarla kıyaslama yapamayacağız zira bu biçimde bir küme yok” diyerek bu sorularının cevabını bulmanın zorluğuna işaret etti.
“Belki bu değişim onları daha süratli bir biyolojik yaşlanmaya gdolayır. Ya da tahminen bu süreksiz bir şeydir ve pandemi gerilimine karşı bir çeşit tepkidir” diyen Gotlib, ergen beyninin hala esnek olduğunu ve nazarance daha kolay adapte olup değişebildiğine dikkat çekti.
Prof Gotlib, “Belki de bu pandeminin gerilimine ahenktir ve gerilim ne vakit azalırsa yaşlanma da yavaşlar” değerlendirmesinde bulundu.
Araştırmanın, berbatlaşan ruh sıhhatinin değişebileceğini ortaya koymasının kıymetli olduğuna vurgu yapan Prof Gotlib, “İçine girip beyni direkt değiştiremezsiniz fakat ruh sıhhatini, depresyonu, anksiyeteyi direkt tedavi edebilirsiniz. Ve bence bu fazlaca önemli” diye konuştu.
Gotlib bu gençlerin 20 yaşına geldiklerinde bir daha beyin taramasından geçeceklerinin bilgisini verdi.