Ayak İşleri: Bir sekansta hallederiz!

Morgoth

New member
Haydar Ali Albayrak

Çağlar Çorumlu ile İnanç Murat Akpınar‘ın başrollerini paylaştığı, Caner Özyurtlu’nun yönettiği “Ayak İşleri” birinci üç kısmıyla Gain platformunda yayınlandı. Bir cürüm güldürüsü olan “Ayak İşleri”, yeterlice kısalan kısım mühleti, temel takımının başrollerle sonlu oluşu ve sekanslardan ibaret bir anlatıyı tercih etmesiyle dikkat çekiyor. Ortalama on beş dakika ortasında kısmın absürt sorunu çözülüyor ve yeni bir maceraya yelken açıyoruz.

KOSKOCA SERVET BEY’İN AYAK İŞLERİ

Senaryosu Volkan Öge ile Caner Özyurtlu‘ya ilişkin dizide Vedat (Çağlar Çorumlu) ve Cihan (Güven Murat Akpınar) muhakkak ki nüfuzlu bir abinin, Servet beyimizin ayak işlerini nazarann elemanlardır. Verilen saçma sapan vazifeleri bile sigortalı bir işte çalışıyormuşcasına titizlikle yerine getiren ikili, kültür farkından dolayı vakit zaman tatlı bir sürtüşme de yaşamaktadır. Vedat, kendi söz ettiği üzere ekmeğini yıllardır bu işten kazanmaktadır. Cihan ise bedelli askerlik yapabilmek için alttan ders bırakan bir ideoloji öğrencisidir ve genç jenerasyonun hassaslıklarını yansıtmaktadır. Cihan için işin cezbedici tarafı esnek çalışma saatleridir. Sadece bu datadan hareketle, ikili içindeki kültür ve jenerasyon çatışmasını fark ederiz. Cihan, yaptığı her işi en ince detayına dek sorgularken Vedat, mesai bitse de konutumuza gitsek, konutumuza iş götürmesek başındadır. Ayak işlerine yaklaşımı ikilinin yaş ve kültürden kaynaklanan bariz ayrışmasını da ortaya koyar. Vedat ile Cihan, birinci iki kısımda işverenleri hesabına bir hırdavatçıdan borç tahsil edip, Pomeranyan cinsi bir süs köpeği kaçırıyor. Üçüncü kısımdaysa bu defa Vedat’ın bir akrabasının yardımına koşuyorlar. (Gerçi koşmasalar daha uygunmuş ama!) Her kısımda farklı bir misyon, farklı bir serüven bekliyor uyumsuz ikiliyi ve bu durum aslına bakarsan pek kısa olan kısımların giderek bir sekansı aşmayan eğlenceliklere, ‘açbitir’lere dönüşmesine yol açıyor. Hani büyük bir atıştırmalık paketini açtığınızda karşınıza “tek tek satılmaz” ibareli eserler çıkar ya, o hesap! “Ayak İşleri” de tek tek eğlendiriyor, yeterli de eğlendiriyor ama kısımlar bir ortaya geldiğinde (veya kısımların bir ortaya gelmesi) pek bir mana arz etmiyor, fazladan bir tesir yaratmıyor. Karşımızda şimdiki materyalden beslenen bir çerezlik, bir köpük olarak duruyor Özyurtlu’nun güldürüsü…

BİR SEKANSTA HALLEDERİZ!

“Montajda hallederiz” diye artık kalıplaşmış bir mesleksel tabir var, illa ki duymuşsunuzdur. Daha fazla reklam sineması, klip sinema üzere kısa müddetli oyunlarda ham çekimin masa başında salt teknik açıdan düzeltilmesini değil zihinsel bağlamda da bir daha işlenmesini tabir ediyor. Sırıtan bir sahne mi var örneğin? Montajda hallederiz! Bu üslup, esasen tüm bir sinema bölümünün kullanmasına açıldı, dahası mesela platform dizileri klip formatına yaklaştıkça ve internet lisanı imaj dünyasında yaygınlaştıkça montaj şuur de egemenlik kurdu. Fakat ben öteki bir deyiş öne süreceğim: “Bir sekansta hallederiz”. Yani bir “seans” üzere de düşünebilirsiniz bunu fakat bilmeyenler var ise sekansın neyi karşıladığını kabaca tabir edeyim. Sekans bilhassa mana bakımından bir oyun bütünlüğünü karşılıyor ve birbiriyle anlamdaş, duygudaş, bilgidaş sahnelerin arka arda dizilerek pekişmiş bir mana, his yoğunluğu sağlayıp geçmiş ile gelecek içinde bağ kurması kararında meydana geliyor. “Ayak İşleri” de bir kısmı bir sekansta hallediyor. Birinci kısım büsbütün borç tahsiline ayrılıyor, ikinci kısım ise köpek kaçırma gayretine. Her iki kısım de otomobilde açılıp bir daha otomobilde bağlanıyor. Otomobilin bağlayıcı ve hazırlayıcı bir rol üstlendiği dizide, bu mekânsal teklik hali, üçüncü kısımda de kahramanlarımızın gülünç bir mağduriyet yaşadığı boş ve geniş depoyla sürüyor. “Ayak İşleri”nin kısacık müddetini dikkat dağıtacak mekansal ve zamansal sıçramalar yerine yekpare değerlendirmesi son derece mantıklı. Lakin az evvel kelam ettiğim üzere bu akıcılığın dezavantajı da, esprilerin akılda kalmasını engelleyip kısımları gülgeç bir atmosfere sürüklemesi… Eh, bir güldürü için gülüp geçilecek bir kıvamda olması, güldürürken kaşındırmaması veya kaşındırırken terletmemesi falan tercihtir en nihayetinde.

GENÇ MİZAH LİSANI VE ’80’LERİN SONUNDA, 90’LARIN BAŞINDA ÇOCUK OLANLAR’

“Ayak İşleri”, teknik bakımdan kısa müddeti ve olayı kestirmeden anlatıp geçen pratik üslubuyla günümüz platform güldürülerinde bir adım öne çıkıyor lakin dizinin genç mizah lisanını de ele alabiliriz. Bir yere bağlanmayacakmış üzere durmasına karşın son anda bağlanan uzun diyaloglar, zıt köşeler… Söz oyunları yerine sohbette uyuşmazlık hali ve olağan olarak Cihan karakterinde çizilen bir genç kuşak kompozisyonu “Ayak İşleri”nin alametifarikası… Evren’in çelişik tutumları, politik doğruculuğu ve o duyarsız hassas halleri çağımızın karmaşasına da ayna tutuyor. Dahası bu telaffuzun çok keskin söz edilişi, eleştirel ele alınış platform komedilerinde de bir unsur işaret ediyor. Ancak bu noktada başımızı karıştıran bir şey var. Dizinin yaratıcıları olan Caner Özyurtlu ve Batesmotelpro‘dan tanıdığımız Volkan Öge, 80’lerin sonunda, 90’ların başında çocuk olan tayfadan. Özyurtlu 86, Öge 82 doğumlu. aslına bakarsan bu kültür, Vedat ile Cihan içindeki kültürel uyuşmazlığı da anlamlandırıyor. Özyurtlu ve Öge tam manasıyla bir orta yüzü temsil ediyorlar ne Vedat kadar boomer’lar, ne Cihan kadar Z… İkilinin mizahı da kuvvetli. Öge kolay tüketilir bir absürt mizah yapıyor, buna Özyurtlu’nun hikâyeciliği de eklenince ortaya dizidekinin bilakis güzel bir ahenk çıkıyor. Beğenilen demişken… Hoş! Özyurtlu’nun örneğin “Hayalet Dayı” sineması tam bir felaketti, keşke ismini Felaket Dayı khalbukilardı! En az sinema kadar berbat esprimin akabinde devam edelim. “Ayak İşleri”, “Hayalet Dayı”nın yanında mücevher kalır! Pürüzsüz ilerliyor, seyirciyi yormuyor. Fonda Gazapizm’in Sağı Solu Kes parçası… Havadan takip eden çekimler… Çağdaş, dinamik…

SİYASİ GÖNDERMELER VE GÜNDELİK HAYATIN SIKINTISI TASASI

“Ayak İşleri”, siyasal eleştirisi ağır basan bir imal değil ama yer yer göndermelere şahit oluyoruz. Üçüncü kısımda Evren’in nepotizm (mevki makama yakını getirme, kollama geleneği) aksisi tabirleri, bir daha bayanın kocasının malı olmadığına dair katı tavrı birinci göze çarpanlardan. Yanı sıra artık biraz klişeleşse de müşteri hizmetlerinin tiye alınması diziyi gündelik hayatın içine yerleştiriyor. İkilimiz ne kadar absürt işler yapsalar da ömrün onlara dayattığı saçmalıklar yanında bunların lafı bile olmaz!

Yazıyı oyunculuklarla bitireceğim. Çorumlu ve Akpınar düzgün bir ahenk yakalamış. Çorumlu, kendine has abartılı bir oyunculuk sergiliyor, vücut lisanını ve ani parlamalarını öne çıkarıyor. Akpınar’ın her şeyi sorgulayan, alakasız bahisleri gündeme getiren dinginliği ise ikili içindeki enerjiyi dengeliyor. Bir manada Akpınar, Çorumlu’yu evvel şarj ediyor, akabinde topraklıyor! Her kısım yeni isimlerin ekleneceği/görüneceği dizide konuk oyuncuların birinci üç kısımda falsosuz oynadıklarını belirtmek lazım. Sarp Akkaya, Sarp Apak ve Esra Ruşan büründükleri karakterleri hakkıyla canlandırmışlar.

“Ayak İşleri”, dinamik yapısı, genç mizahı ve seyirciyi ikilinin elektriği üzerinden oyununa ortak edip sürüklemesi ile çok komik bir iş… Kahkaha attırıyor, tebessüm ettiriyor. Saçma sapan misyonlar her kısımda dozunda diyaloglara vesile oluyor, sıkmıyor, darlamıyor. Sabun köpüğü bir anlayışı benimsese dahi güldürme gayesine ulaştığını söyleyebiliriz. Bir güldürü için de daha ne beklenir!
 
Üst