Muhabir
New member
Kabil Memleketler arası Hamit Karzai Havaimanı’na yapılan hücum daha sonrası ülkede egemenliği ele geçiren Taliban ile IŞİD içindeki bağlantılar de bir daha gündeme geldi. Gaye birliği ortasında görülseler de, aşırılıkçı Sünni kümeler olsalar da iki örgüt aslında birbirlerinin uzun vakittir rakibi durumundalar.
IŞİD Taliban’ın müdafaası ya da göz yummasıyla Afganistan’a taşındığında ortasından kendilerini IŞİD Horasan olarak isimlendirilen küme ortaya çıktı. Bu küme ekseriyetle IŞİD’in fgan kolu olarak biliniyor. Taliban’dan şu ya da bu türlü mutlu olmayan aşırılıkçı ögelerin da IŞİD Horasan’a katılmasıyla önemli bir güce kavuşan örgüt uzun vakittir Afganistan’da değerli bir güç olmayı sürdürdü.
Taliban hakkında âlâ makûs bilgilere sahibiz. Lakin IŞİD-H uzun vakitten beri Afganistan’da bulunmasına karşın hakkında bilinenler fazla değil. Savaşçıları ile önderlerinin Afgan olmamalarından ötürü Afganistanlıların “yabancı” olarak tanımladıkları örgüt incelenmeye paha.
NEDİR BU IŞİD-H?
IŞİD’in Afganistan’da da Pakistan’da da önemli bir dayanağı olduğu biliniyor. IŞİD, Afganistan’ın Horasan eyaletinde Taliban içerisindeki çatışmaların da bir kararı olarak 2015’te Taliban’dan kaçanların yanı sıra bağımsız cihatçıların da ortasında yer aldığı bir şube açmıştı. Hem bölgenin ismi, tıpkı vakitte Taliban tarafaından öldürülen bir başkanlarının soyadı olması niçiniyle bu şube IŞİD Horasan olarak biliniyor. Liderliğini Pakistan Taliban hareketinin eski başkanı Hafız Said Han’ın yaptığı IŞİD-H’ye Afganistan’ın Nuristan, Kunar, Kandahar, Khost, Ghazni, Wardak, Helmand, Kunduz, Logar ile Nangarhar vilayetlerinden, ayrıyeten Pakistan’ın Bajaur , Orakzai, Kurram, Hayber ve Veziristan bölgelerinden hayli sayıda cihatçıcının katıldığı biliniyor. Taliban’ın o periyottaki önderi Molla Ahtar Muhammed Mansur’un, Taliban militanlarını bünyesine almaması için IŞİD H’ye mektup yazdığı lakin mektubun dikkate alınmaması üzerine Taliban ile IŞİD H’’nin 2015’de fazlaca kanlı bir çatışma yaşadıkları da biliniyor.
IŞİD Horasan’a Pakistan’daki Lashkar-e-Janjawi Alami, Cund Allah, Lashkar-e-Islam üzere mezhepçi kümelerin dayanak vermesi çok kıymetlidir. Bu kümelerin takviyesiyle, lojistik, istihbarat alanlarında hayli rahat hareket etme talihine sahip oldu örgüt. IŞİD H’nin bilinen birinci saldırısı 18 Nisan 2015’te Nangarhar eyaletinin başşehri Celalabad’da gerçekleştirdiği ataktır. Bir bankada maaş kuyruğunda bekleyenlere yönelik bu aksiyonda 33 kişi ölmüştü. Bu katliamın kıymetinin kendisi üzere kanlı bir örgüt olan Taliban’ın eylemlilikteki inhisarını kırmaktı denir IŞİD -H için. Toprak kaybetmekten, savaşçılarının kendisini bırakmaktan korkan Taliban tüm uğraşlarına rağmen IŞİD H’yi durduramadı. Örgüt, Celalabad saldrısından daha sonra Kabil’de, Pakistan’ın Peşaver eyaletinde toplu cinayetler işlemryi sürdürdü.
İDEOLOJİSİ NEDİR?
Mutlaka mezhepçi bir anlayışı var. Bu niçinle azınlıklara ancak bilhassa Hazara Şii’lerine karşı dinmez bir kin besliyor. Kasım 2015’te Gazne ilinin Gilan ilçesinde ikisi bayan, biri çocuk yedi Hazara Şii’sini kaçırarak öldürmüştü. 23 Temmuz 2016’da Kabil’deki De Mazang Meydanı’ndaki Hazara topluluğuna yapılan ikili intihar taarruzunda da 80’den çok kişiyi katlemişti. Örgütün o periyottaki başkanı Ebu Ömer Horasani aksiyonun öne sürülen nedenini Afgan Şiilerinin Suriye’de Beşar Esad idaresine takviye vermesi olarak açıklamıştı. Aralık 2017’nin sonlarında Kabil’deki Şii Kültür Merkezi’ne düzenlenen intihar taarruzunda da yaklaşık 40 kişi öldü. Bu taarruzun da öne sürülen sebebi birebirdi. Tıpkı yılın Ekim ayının başlarında, IŞİD-H mensupları Kabil’deki Dashti Barchi’nin batı bölgesinde bulunan Şii İmam Vakit Camii’ni de maksat aldı, akında 30 Hazara Şii mensubu hayatını kaybetti. 22 Mart 2018’de de Şiilerin Nevruz merasimlerine de saldırdı örgüt, 30 kişiyi katletti. 2018 Ağustos ayında, Paktia eyaletindeki Gardez kasabasının Havace Hassan semtindeki Sahib al-Zaman Camii’ne bir akın düzenledi, birden fazla Şii 25’ten çok kişiyi öldürdü. 2019 yılında örgüt kendi ortasında tasfiyeler, örgütten ayrılmalar üzere problemler yaşasa da 17 Ağustos’ta Kabil’in Şii mahallesinde bir düğün salonunu gaye aldı, 63 kişiyi öldürdü.
EN BEŞ BAŞKANI ÖLDÜRÜLDÜ
2015 yılında kuruluşundan bu yana küme, en az beş önderini hükümet güçleri ile Taliban ataklarında kaybetti. Örgütün Taliban’la nüfuz çabasının birinci senelerında Hafız Said Han, Saad Amarti, Abdul Rauf Khadem, Gül Vakit üzere üst seviye önderlerinden birçoğu öldürüldü. Fakat şaşırtan bir biçimde, bu kayıplar örgütün operasyonları üzerinde değerli bir tesir yapmadı. Bilhassa Afganistan’daki savaşçıları, yerli, yabancı cihadçıların karışımı durumunda olan örgütün önderlerinin birden fazla, Afganistan’lı Pir Abdul Wahhab Logari hariç, bilhassa Pakistan kökenli yabancı uyruklulardır. Logari’nin Nisan 2017’de vefatıyla Selefi cihatçılığın teorisyenlerinden olarak kabul edilen Logari’nin yerine, tamamı Pakistanlı olan sıarasaıyla Abu Said Bagouri, Saad Irhabi (diğer ismiyle Abu Syed Orakzai), Islam Farooqi (diğer ismiyle Abdullah Orakzai) üzere başkanlar idaresi ele aldı. Logari’nin vefatının akabinde 2017’deki duruma emsal biçimde örgüt, Nisan 2020’de İslam Farooqi’nin tutuklanmasıyla bir daha bir liderlik kriziyle karşı karşıya kaldı.
UYUŞTURUCUYA KARŞI
Örgütün Taliban’la savaşmasının niçinlerinden biri de uyuşturucu satışını İslami olarak görmemesi. Bu niçinle afyon üretimine de karşı. Nisan 2017’de IŞİD-H kuzey Afganistan’da afyon satışı yapan üç Taliban üyesini katletmişti. BU çatışmada 22 kişi hayatını yitirmişti. 2018 yazında Taliban IŞİD-H’yi Cevizcan eycihazından temizlemeyi başardı. 2020’de Taliban ABD ile dolaylı barış görüşmeleri yaptığında Taliban IŞİD dahil başka kümelerle savaşacağı kelamını vermişti. Bu niçinle kıymetli bir IŞİD -H önderi olan Ebu Ömer Horasani’yi öldürmüştü. Nisan 2020’den bu yana örgütün mevcut başkanları olarak iki isim ortaya çıktı: Pir Muti’ Allah Kamwal ile Shihab Al-Muhajir. Afgan istihbarat teşkilatları, Al-Muhajir’in şu anki başkan olduğuna inanıyor.
Bu iki örgütün biri başkasından daha uygun değil. Artık meşruiyet korkusundaki Taliban’ı sevimli göstermek isteyenler IŞİD H’nin aksiyonlarını buna münasebet yapabilirler. Bu elbette büyük yanılgı olur. Unutmayalım ki, Taliban da mezhepçi, eli kanlı bir örgüttü.
IŞİD Taliban’ın müdafaası ya da göz yummasıyla Afganistan’a taşındığında ortasından kendilerini IŞİD Horasan olarak isimlendirilen küme ortaya çıktı. Bu küme ekseriyetle IŞİD’in fgan kolu olarak biliniyor. Taliban’dan şu ya da bu türlü mutlu olmayan aşırılıkçı ögelerin da IŞİD Horasan’a katılmasıyla önemli bir güce kavuşan örgüt uzun vakittir Afganistan’da değerli bir güç olmayı sürdürdü.
Taliban hakkında âlâ makûs bilgilere sahibiz. Lakin IŞİD-H uzun vakitten beri Afganistan’da bulunmasına karşın hakkında bilinenler fazla değil. Savaşçıları ile önderlerinin Afgan olmamalarından ötürü Afganistanlıların “yabancı” olarak tanımladıkları örgüt incelenmeye paha.
NEDİR BU IŞİD-H?
IŞİD’in Afganistan’da da Pakistan’da da önemli bir dayanağı olduğu biliniyor. IŞİD, Afganistan’ın Horasan eyaletinde Taliban içerisindeki çatışmaların da bir kararı olarak 2015’te Taliban’dan kaçanların yanı sıra bağımsız cihatçıların da ortasında yer aldığı bir şube açmıştı. Hem bölgenin ismi, tıpkı vakitte Taliban tarafaından öldürülen bir başkanlarının soyadı olması niçiniyle bu şube IŞİD Horasan olarak biliniyor. Liderliğini Pakistan Taliban hareketinin eski başkanı Hafız Said Han’ın yaptığı IŞİD-H’ye Afganistan’ın Nuristan, Kunar, Kandahar, Khost, Ghazni, Wardak, Helmand, Kunduz, Logar ile Nangarhar vilayetlerinden, ayrıyeten Pakistan’ın Bajaur , Orakzai, Kurram, Hayber ve Veziristan bölgelerinden hayli sayıda cihatçıcının katıldığı biliniyor. Taliban’ın o periyottaki önderi Molla Ahtar Muhammed Mansur’un, Taliban militanlarını bünyesine almaması için IŞİD H’ye mektup yazdığı lakin mektubun dikkate alınmaması üzerine Taliban ile IŞİD H’’nin 2015’de fazlaca kanlı bir çatışma yaşadıkları da biliniyor.
IŞİD Horasan’a Pakistan’daki Lashkar-e-Janjawi Alami, Cund Allah, Lashkar-e-Islam üzere mezhepçi kümelerin dayanak vermesi çok kıymetlidir. Bu kümelerin takviyesiyle, lojistik, istihbarat alanlarında hayli rahat hareket etme talihine sahip oldu örgüt. IŞİD H’nin bilinen birinci saldırısı 18 Nisan 2015’te Nangarhar eyaletinin başşehri Celalabad’da gerçekleştirdiği ataktır. Bir bankada maaş kuyruğunda bekleyenlere yönelik bu aksiyonda 33 kişi ölmüştü. Bu katliamın kıymetinin kendisi üzere kanlı bir örgüt olan Taliban’ın eylemlilikteki inhisarını kırmaktı denir IŞİD -H için. Toprak kaybetmekten, savaşçılarının kendisini bırakmaktan korkan Taliban tüm uğraşlarına rağmen IŞİD H’yi durduramadı. Örgüt, Celalabad saldrısından daha sonra Kabil’de, Pakistan’ın Peşaver eyaletinde toplu cinayetler işlemryi sürdürdü.
İDEOLOJİSİ NEDİR?
Mutlaka mezhepçi bir anlayışı var. Bu niçinle azınlıklara ancak bilhassa Hazara Şii’lerine karşı dinmez bir kin besliyor. Kasım 2015’te Gazne ilinin Gilan ilçesinde ikisi bayan, biri çocuk yedi Hazara Şii’sini kaçırarak öldürmüştü. 23 Temmuz 2016’da Kabil’deki De Mazang Meydanı’ndaki Hazara topluluğuna yapılan ikili intihar taarruzunda da 80’den çok kişiyi katlemişti. Örgütün o periyottaki başkanı Ebu Ömer Horasani aksiyonun öne sürülen nedenini Afgan Şiilerinin Suriye’de Beşar Esad idaresine takviye vermesi olarak açıklamıştı. Aralık 2017’nin sonlarında Kabil’deki Şii Kültür Merkezi’ne düzenlenen intihar taarruzunda da yaklaşık 40 kişi öldü. Bu taarruzun da öne sürülen sebebi birebirdi. Tıpkı yılın Ekim ayının başlarında, IŞİD-H mensupları Kabil’deki Dashti Barchi’nin batı bölgesinde bulunan Şii İmam Vakit Camii’ni de maksat aldı, akında 30 Hazara Şii mensubu hayatını kaybetti. 22 Mart 2018’de de Şiilerin Nevruz merasimlerine de saldırdı örgüt, 30 kişiyi katletti. 2018 Ağustos ayında, Paktia eyaletindeki Gardez kasabasının Havace Hassan semtindeki Sahib al-Zaman Camii’ne bir akın düzenledi, birden fazla Şii 25’ten çok kişiyi öldürdü. 2019 yılında örgüt kendi ortasında tasfiyeler, örgütten ayrılmalar üzere problemler yaşasa da 17 Ağustos’ta Kabil’in Şii mahallesinde bir düğün salonunu gaye aldı, 63 kişiyi öldürdü.
EN BEŞ BAŞKANI ÖLDÜRÜLDÜ
2015 yılında kuruluşundan bu yana küme, en az beş önderini hükümet güçleri ile Taliban ataklarında kaybetti. Örgütün Taliban’la nüfuz çabasının birinci senelerında Hafız Said Han, Saad Amarti, Abdul Rauf Khadem, Gül Vakit üzere üst seviye önderlerinden birçoğu öldürüldü. Fakat şaşırtan bir biçimde, bu kayıplar örgütün operasyonları üzerinde değerli bir tesir yapmadı. Bilhassa Afganistan’daki savaşçıları, yerli, yabancı cihadçıların karışımı durumunda olan örgütün önderlerinin birden fazla, Afganistan’lı Pir Abdul Wahhab Logari hariç, bilhassa Pakistan kökenli yabancı uyruklulardır. Logari’nin Nisan 2017’de vefatıyla Selefi cihatçılığın teorisyenlerinden olarak kabul edilen Logari’nin yerine, tamamı Pakistanlı olan sıarasaıyla Abu Said Bagouri, Saad Irhabi (diğer ismiyle Abu Syed Orakzai), Islam Farooqi (diğer ismiyle Abdullah Orakzai) üzere başkanlar idaresi ele aldı. Logari’nin vefatının akabinde 2017’deki duruma emsal biçimde örgüt, Nisan 2020’de İslam Farooqi’nin tutuklanmasıyla bir daha bir liderlik kriziyle karşı karşıya kaldı.
UYUŞTURUCUYA KARŞI
Örgütün Taliban’la savaşmasının niçinlerinden biri de uyuşturucu satışını İslami olarak görmemesi. Bu niçinle afyon üretimine de karşı. Nisan 2017’de IŞİD-H kuzey Afganistan’da afyon satışı yapan üç Taliban üyesini katletmişti. BU çatışmada 22 kişi hayatını yitirmişti. 2018 yazında Taliban IŞİD-H’yi Cevizcan eycihazından temizlemeyi başardı. 2020’de Taliban ABD ile dolaylı barış görüşmeleri yaptığında Taliban IŞİD dahil başka kümelerle savaşacağı kelamını vermişti. Bu niçinle kıymetli bir IŞİD -H önderi olan Ebu Ömer Horasani’yi öldürmüştü. Nisan 2020’den bu yana örgütün mevcut başkanları olarak iki isim ortaya çıktı: Pir Muti’ Allah Kamwal ile Shihab Al-Muhajir. Afgan istihbarat teşkilatları, Al-Muhajir’in şu anki başkan olduğuna inanıyor.
Bu iki örgütün biri başkasından daha uygun değil. Artık meşruiyet korkusundaki Taliban’ı sevimli göstermek isteyenler IŞİD H’nin aksiyonlarını buna münasebet yapabilirler. Bu elbette büyük yanılgı olur. Unutmayalım ki, Taliban da mezhepçi, eli kanlı bir örgüttü.