Dr. Kaan Kutlu Ataç, ABD’nin Afganistan’daki öngörüsüz yaklaşımlarının sonuçlarını yorumladı

Muhabir

New member
Mersin Üniversitesi öğretim bakılırsavlisi Dr. Kaan Kutlu Ataç, Afganistan’dan çekilme sırasında yaşananların ABD Lideri Joe Biden’ı hayli erken “topal ördek” pozisyonuna düşürebileceğine ve Demokratları seçimler için zora soktuğuna dikkat çekti. ABD’nin dış siyasetini global liderliğe örnek olma savı üzerine kurduğunu belirten Ataç, “Sorunlu geri çekilmenin örnek olma argümanına büyük darbe vuracağına ise kuşku yok” dedi. Ataç, çekilme sırasında tüm dünyaya yayılan imajların Çin’e yaradığını belirterek, “Pekin, ABD’nin Tayvan’ı bir savaşta yalnız bırakacağı iletisini ağır olarak işlemeye başladı” sözlerini kullandı.

Cumhuriyet’e kıymetlendirme yapan Ataç, Amerikan istihbaratının çekilmenin akabinde Afgan hükümetinin altı ay içerisinde düşeceği öngörüsünü 10 Ağustos’ta değiştirdiğini, hükümetin dayanma gücünü 30 ila 90 güne çektiğini anımsattı. Ataç, “Ancak bu kıymetlendirme de istihbaratın en temel sorunu olan geleceği önbakılırsameme kuralının duvarına çarptı” dedi. Biden’ın çekilme takvimini deklare ettiğı nisan ayından itibaren Eşref Gani hükümeti ve Afgan ordusunun Taliban karşısında “çöl güneşinde eriyen kar” misali çözüldüğünü kaydeden Ataç, “Bu, Taliban’ın kimi en üst seviye isimleri için de beklenmedik oldu” dedi.

ÇİN’DEN TAYVAN ADIMI

Çekilme sonucu daha sonrası yaşanan kaos ile Amerikan kamuoyunda Biden’a itimadın süratle düşmeye başladığını anlatan Ataç, şu biçimde konuştu:

“Bu durum Amerikan dış siyaset prensiplerini global liderliği örnek olma yoluyla argümanına oturtan bir idare için hem fiyasko tıpkı vakitte ironi. Amerikanın global güç rekabetinde önemli sınamalara tabi olduğu bu günlerde Afgan coğrafyası özelinde bu kadar problemli bir geri çekilme yaşamasının örnek olma tezine büyük darbe vuracağına ise kuşku yok. Gerçekten Kongrenin iki kanadın da Demokratların çoğunluğunu bıçak sırtında olduğu bir müddetçte Senato’nun üç kuvvetli kurulunun (Dışişleri-Silahlı Kuvvetler-İstihbarat) demokrat liderleri Dışişleri ve Savunma Bakanlarını hususla ilgili söz vermeye daveti yaptılar.”

Ayrıyeten, ABD’nin kriz bölgelerinde bundan daha sonra izleyeceği siyasetlerin sorgulanmaya başladığına dikkat çeken Ataç, “Nitekim ABD’nin bir numaralı hasım olarak gördüğü Çin, ABD’nin düştüğü bu konumdan çabucak yararlanmaya başlamış görünüyor. Tayvan Boğazı üstündeki kadim çekişme Çin devlet medyasında ABD aleyhine çabucak kullanılmaya başlandı. Çin medyası Tayvana yönelik ‘savaş çıktığı vakit ABD’nin Tayvanı yalnız bırakacağı’ bildirisini ağır olarak işlemeye başladı. Çin’in kullandığı lisan savaşın çıkıp çıkmayacağı üzerine değil savaş çıkacağı üzerine konseyi. Bu ayrıntı da doğal olarak dikkatlerden kaçmadı” değerlendirmesini yaptı.

‘ERKEN TOPAL ÖRDEK’

Afganistan fiyaskosunun Amerikan iç siyasetine ait de kıymetlendirme yapan Ataç, 2022 orta seçimlerine dikkat çekti. Seçimlerde hassas Demokrat çoğunluğun kaybedilmesine niye olabileceğini belirten Ataç, “İç siyasette istikrarları değiştirecek salgın süreci, federal hükümetin yürüteceği muazzam altyapı yatırımları, ırksal siyasetler ve Meksika hududundaki göç problemleri Biden’ın Kongre ile münasebetlerinde fazlaca kıymetli başlıklar. Öte yandan global sıkıntılarla gayrette Beyaz Saray’ın ittifak yapıları ve işbirliklerini devam ettirirken güç uğraşında asıllı rakipleri Çin ve Rusya ile uğraşında Kongre dayanağına de muhtaç olduğu ortada. Başkomutan sıfatıyla dünyanın en kuvvetli ülkesini yönetmeyle ilgili mental sıkıntılarına bağlı kapasite meseleleri olduğu tarafındaki argümanlar da göz önüne alınırsa orta seçimlerdeki başarısızlık Biden’ın ‘topal ördek’ olarak epeyce erken bir tarihte yaftalanmasına niye olacaktır. Bu durum başkanlık seçimlerinde Demokrat Parti’nin işinin çok güç olacağını gösterir” değerlendirmesini yaptı.
 
Üst