Morgoth
New member
TRT’nin buram buram “samimiyet” kokan ve ölçüsüz bir naiflik vaat eden yeni dizisi “Dünya Hali”, geçtiğimiz haftalarda ekrana geldi. Birinci dört kısmı yayınlanan diziyi “Tutunamayanlar”da olduğu üzere bir daha Osman Nail Doğan ve Murad Zaloğlu bir arada yönetiyorlar. Dedesinin vasiyetini yerine getirmek isteyen iyiliksever, dürüstlük timsali Sinan’ın hayatını mevzu alan dizi, dostluk, aile ve aşk üzere temalar üzerinden münasebetleri yorumluyor. Çağımızın hırtlığı ve çürümüşlüğünü, yani bir bakıma çağa ayak uydurma halini bir ayak direme ile karşılayan “iyi beşerler tükenmedi” telaffuzunu “dünya bu biçimdelerinin yüzü suyu hürmetine dönüyor” evresine sıçratarak politik bir kuyu açmaya niyetleniyor da diyebiliriz.
Dizinin, lisanımızda artık tüy bitiren ve günün sonunda yazıp yazacağımızı ağdalı söyleyişlere mahkum edip büyük büyük kelamlar ettiren “kültürel iktidar” probleminden bağımsız ele alınamayacağı açık. Buraya döneceğim lakin evvel okura konfor sağlamak için mevzuyu özetlemek gerekirse aktarıp karakter ve alakaları tanıtmaktan yanayım.
DÜNYA HALİ Mİ KARAMBOL HALİ Mİ?
Eray ve Murat Kaman Kardeşler’in başı çektiği bir takımın kaleminden çıkan senaryosuyla “Dünya Hali” komedimizin genel eğilimini yansıtıyor. Hikayenin geriye çekilip, gülünç an ve olayların öne çıktığı öte yandan durumlar, karakter ve ilgilerin uzun müddet birbirine bağlanmaya çalışıldığı, kimi vakit bu bağlama işinin büsbütün izleyiciye bırakıldığı bir karambol hali… Yazının konusu karambolümüzdeyse Sinan (Caner Şahin) iki yıl evvelden kaybettiği dedesinin vasiyetini yerine getirmeye çalışan pak kalpli bir gençtir. Dünyaya nazaran fazla uygundur, dalavere çeviremediğinden hiç bir işte kalıcı olmaz. Zıpır kız kardeşi Zeynep (Selin Hasar) ve Zihni Hudut projeleri peşinde koşan babası (Şehsuvar Aktaş) ile tıpkı meskeni paylaşmaktadır. Çocukluk arkadaşı Azim (Ozan Çelik), sorunlara her daim “yıkıcı” bir bakış açısıyla yaklaşan Yüksel (Mert Denizmen) ve dedesinin eski toprak tayfası Sinan’ın hayatını doldurup günlerini şenlendirmektedir.
Sinan biroldukça diğer şey üzere karşısına çıkana dek aşkın eksiğini duymaz. O, karşı cinse sırf dedesinin vasiyetini yerine getirmek için ilgi göstermektedir. Vasiyete nazaran, erken kalkan, eskiye paha veren ve bal porsuğuna benzeyen bir kız bulup evlenecektir. bu biçimde birini bulması, hele bu dönemde hiç kolay değildir. Flashback’lerle Sinan’ın talip olduğu bayanları izler, kusurlarını görürüz. Erken kalkan yol almak bir yana karakola imza vermeye gidiyordur, bal porsuğuna benzeyenin yalnızca yüzü andırıyordur hayvanı, anlaşılan huyu suyu tutmuyordur. Eskiye bedel vermesi beklenenin eski sevgilisiyse çapkın Azim çıkmıştır! Bu karamsar havayı dağıtan bir olay, dahası bir mucize yaşanır ve Sinan bir gün anket yaparken Taksim Meydanı’nda bir hoşa vuruluverir. İsmini ve mesleğini daha sonradan öğreneceği bu hanımın peşine düşer, anket mazeretiyle dedesinin kıstaslarını karşılayıp karşılamadığını öğrenmeye çalışır. Bayan, saçma sorular karşısında yılınca uzaklaşıp kaybolur fakat mukadderat ağlarını örer ve yolları beklenmedik bir yerde, adliye koridorlarında kesişir. Sinan silah zoruyla mafya Vural’a (Hakan Emre Ünal) yalancı şahitlik yapacaktır. Onu Vural’a bulaştıran da olağan olarak tatlı bela Azim’dir. “Gizemli kadın” ise Kıvılcım (Pelin Abay) isminde aileden varlıklı, idealist, hani biraz da şaşkınca bir avukattır ve karşı tarafı savunmaktadır. Vural ile tartıştığı sıra kendini bal porsuğuna benzeterek son kriteri de karşılayan Kıvılcım, Sinan’ın hayallerini süslemeye başlar. Ancak küçük bir sorun daha vardır. Vural da kendisini başa taktığı adalet savaşından etkilenip adeta şehvet devşirdiği bu hukuk insanına aşıktır!
Dizinin hikayesini Sinan’ın iş yerine ve Vural’ın erkeklerina değinerek noktalamak istiyorum. Sinan, hiç bir işte dikiş tutturamadığından bir anket şirketinde çalışmaktadır. İşvereni İnanç (Tolga Tekin) itimat vermeyen, istikrarsız bir tiptir. Önüne geleni kovar, aşkını parayla satar, hayatta kazanan ve kelamı geçen (makbul) olmak için her yolu dener. İtimat belirli ki ilerleyen kısımlarda Sinan’ın başına birçok çorap örecek. Mafya Vural ise paranın, toplumsal bağlantıların hatta artık sanatın dahi sanal bir düzleme kaydığı günümüzde dalından rahatsız olmuş, tövbe ederek sanal kabadayılık yapmaya karar vermiştir. (Tutunamayanlar’da mafya bu kere tanınan edebiyat mecmualarını mesken tutmuştu) Adamları Kutlucan ve Halis de eski ile yeninin temsilidirler. Kutlucan (Mekin Sezer), zevzek bir gençtir, “değer yargısı” diye bir şeyi muhtemelen hiç duymamıştır. Halis, düzgün makûs kabadayılığın raconuna tabidir, hatta o kadar sahiplenmiştir ki bir sahnede cebinden “mafya sözlüğü” çıkarıp temizlemek tabirinin manasını bile düzeltir. Bu ortada bir parantez açarsak Halis rolünde izlediğimiz ve yıldızı “Kolpaçino”da parlayan Hüseyin Elmalıpınar’ı “Kaygısızlar” dizisindeki Kürşat’a (Tevfik İnceoğlu) benzetiyorum. Elmalıpınar, İnceoğlu’na göre biraz daha hödük ve bitirim kalıyor ancak ikisi de sağ kol olmanın hakkını veriyorlar.
AK SAKALLI DEDE, ASALI AMCA, KANATLI DAYI YA DA MAHALLEDE KABAK TADI VEREN ABSÜRT!
Diziyi esprileri, olay örgüsü bakımından değerlendirdiğimizde ortada kalıyoruz. Düzgün mi berbat mü karar vermek güç… Daha düzgüne de gidebilir, “Tutunamayanlar” üzere birkaç kısım daha sonra hikayesini de tüketebilir; bunu vakit gösterecek lakin şu haliyle -elbette TRT’de yayınlanışını bir tarafa bırakıp önyargısız yaklaşırsak- vakit öldürmeye yarayan, seyirciyi yormayan keyifli bir üretim diyebiliriz. elbette çabucak hemen oturmadığını, karakterlerin tarafını aradığını not düşelim. Dizi ilerledikçe alınan yansılar doğrultusunda eksikler giderilecektir ancak tüm bu müdahaleler dahi olaylar hal yoluna koyulmazsa hiç bir işe yaramayacaktır. özetlemek gerekirsesı üstte bahsetmiş olduğum o karambol halinin nasıl sonuçlanacağı değer taşıyor. Top kimin önünde kalacak örneğin? Son dokunuşlar avantaj sağlayacak mı?
DOĞU-BATI KAYNAŞMASI: KANGAL’A COOKİE DEMİŞSİN, O TEKRAR KÖY DERNEĞİNE GİTMİŞ!
“Dünya Hali”nin birinci kısımlarında senaristlerin birkaç parlak esprinin yanı sıra Sivaslılık, şakacı işveren, beyaz yakalının biten şarjı ve hicranı vb. klişelerden ekmek yemeye çalıştığını görüyoruz. Doğrusu “Sivaslılık” problemini kendileri de Divriğili olan Kaman Kardeşler’in kurcaladığını var iseyabiliriz lakin kahvede okey oynayan, otobüse binip memleketi Sivas’a giden Kangal köpeği komik mi yoksa itici mi kestirmek çok sıkıntı. Şahsen dizinin genelinde olduğu üzere bu ve misal esprilere tam ortada kaldım. “Halay yerinde öldü” üzere söz oyunları da diziye pek oturmuyor. Oturuyor görünüyor lakin oturmuyor. Oturuyor görünmesini niçini “absürt dizi” konusunun herkesçe oluruna uydurulması. Her gelen bir taş atıyor, bir taş çekiyor ve absürt anlatı giderek Cookie’nin oturduğu okey masasına benziyor! Absürdün mahalle ile bağdaştırılması yapma, kolay tüketilir bir absürt taşıdı gündeme. Artık herkes mahalle bakkalına, kahveye, mevzu komşuya koşuyor ve bir daha herkes ak sakallı dedeye, asalı amcaya, kanatlı dayıya başvuruyor. ötürüsıyla son derece steril, “tuhaf lakin bizden” kategorize edilmiş anlatılar izliyoruz. halbuki absürdün steril olmak üzere bir korkusu yok. Yanı sıra tuhaflığın kaynağı şahsen “biz” olduğumuzdan “tuhaf ve biz” vurgusuna da muhtaçlık duyulmuyor.
İkinci sorun ise absürdün durumla kurduğu sıkıntılı münasebet… “Absürt mahallede yahut alışılmadık ailede durumun saçmalığı”na sığınıyor senaristler. Nedir ki absürdü aksiyonsuz kılıp yastık altına yatırım yaparcasına hoş bir tuhaflığa gömmek, ister istemez kavram kaosu yaratıyor. Absürdün bir halde işletilmesi gerekirken iki-üç abuk karakter ve birkaç egzajere bağlantıyla iş görülmek isteniyor. “Dünya Hali” de maalesef bu biçimdesi bir kolaycılığı benimsemiş ve saçma durum, şirin dejenere bağlar, karşıt karakterler çizgisinde ilerlemeye çalışmakta…
KÜLTÜREL İKTİDAR, TEZ KAYBI VE MAHALLEDE ISRAR
Kuşkusuz okura ezber gelebilir, TRT’de yayınlanan her diziye siyasi iktidarın propaganda faaliyeti olarak yaklaşmak… TRT’yi kültürel iktidar gayretinin biricik aracı saymak da pek akıl kârı olmayabilir. Aslında ezber sahiplerinin pek kabahati (kabahatimiz) yok, her şey “Leyla ile Mecnun”un TRT’den kovulmasıyla başladı ve TRT-2 atılımıyla devam etti. Yayın hayatına yaklaşık on yıllık bir ortanın akabinde 2019’da dönen TRT-2 “hükümet kültür sanattan bihaber değil” tezinin altını dolduruyordu. Hem bu ülkede sanat yapılacaksa onu da hükümet yapardı! Denerdi en azından! Ama başka yandan takımı Seyahat’e karıştığı için final dahi yapmadan bitirilen “Leyla ile Mecnun” (2011-2013) o denli bir yara açtı ki kanalın güldürüleri tekrar toparlayamadı. Hani “türbülansa girdi” desek yeridir. Geçmek bilmeyen sallantıda şiveli Ege güldürülerine ve barışmalı küsüşmeli aile samimiyetine sığınıldı, natürel mahalleye inildi. Tekraren…
“Dünya Hali” de kültürel argümanın küçülerek sürdüğünü, beklentilerin azalsa bile kaybolmadığını ortaya koyuyor. TRT, yayın siyasetiyle seküler seyirciyi uzaklaştırırken, yılanı deliğinden çıkaracak bir çeşit olan güldürüyle kaçan reytingi toplamaya çalışıyor. Burada elbet bir kepçe-çay kaşığı ölçüsü kelam konusu… TRT ağzıyla kuş tutsa önyargıları yıkamayacak. Fakat olur da izleyicide bir yılgınlık gelişirse (seyirciyi tüketici kimliğiyle ele alırsak birçok boykotun da aslında “istem dışı” ve örgütsüz kaynaklandığını, uzun ömürlü olmadığını anımsıyoruz) ortalamaya hitap eden, muhakkak bir jargonda ısrar etmeyen güldürüleri talih yakalayabilir. Bu noktada ortalamaya sunulacak düzlemin mahalle samimiyeti olarak belirlendiği anlaşılıyor. Mahalle-samimiyet ekseninde gelişen absürt olaylara demir atılmış. Pekala, bu ısrar sonuç verir mi?
Mahallenin seyircimizde her periyot karşılık bulacağını söyleyebiliriz. Ne kadar kutuplaşsak da yeri geldiğinde (bugün artık) hiç tanımadığımız, tahminen tanısak hiç sevmeyeceğimiz komşumuzu dahi sahiplenebiliyoruz. “Biz olmaya” hasreti dinmeyen bir toplumuz. Bu bakımdan mahalle anlatıları da cazibesini koruyacaktır. Buna rağmen TRT’nin mahalleyi araçsallaştırması antipatiye yol açıyor ve “doğru hayat biçimi budur” yargısı maalesef hikayelerin önüne geçiyor. “Leyla ile Mecnun”un farkı mahalle münasebetlerini öne çıkarmakla bir arada “doğru hayat biçimi” dayatmaması, sıkıntısını bağıra çağıra anlatmamasıydı. Birebir ihtimama yeni hikayelerde şahit olamıyor, haliyle taklit hissine kapılıyoruz. İçeceğin çay ile limonatadan, ömür alanının aileden ve toplumsal ortamın mahalleden ibaret olduğu bir dünya projesinin virali haline geliyor TRT güldürüleri… “Mahallede ısrar” giderek “mahallede muhafaza” manasına bürünüyor. “Dünya Hali”, bu ezberi bozar mı? Kolay değil lakin aslına bakarsan bir servis teklifinde bulunmak gerekirse onu bu ezberi bozmayacağını unutmadan ve beklentiyi yükseltmeden tüketmeliyiz. Tadını daha düzgün alabilmek ismine..
Dizinin, lisanımızda artık tüy bitiren ve günün sonunda yazıp yazacağımızı ağdalı söyleyişlere mahkum edip büyük büyük kelamlar ettiren “kültürel iktidar” probleminden bağımsız ele alınamayacağı açık. Buraya döneceğim lakin evvel okura konfor sağlamak için mevzuyu özetlemek gerekirse aktarıp karakter ve alakaları tanıtmaktan yanayım.
DÜNYA HALİ Mİ KARAMBOL HALİ Mİ?
Eray ve Murat Kaman Kardeşler’in başı çektiği bir takımın kaleminden çıkan senaryosuyla “Dünya Hali” komedimizin genel eğilimini yansıtıyor. Hikayenin geriye çekilip, gülünç an ve olayların öne çıktığı öte yandan durumlar, karakter ve ilgilerin uzun müddet birbirine bağlanmaya çalışıldığı, kimi vakit bu bağlama işinin büsbütün izleyiciye bırakıldığı bir karambol hali… Yazının konusu karambolümüzdeyse Sinan (Caner Şahin) iki yıl evvelden kaybettiği dedesinin vasiyetini yerine getirmeye çalışan pak kalpli bir gençtir. Dünyaya nazaran fazla uygundur, dalavere çeviremediğinden hiç bir işte kalıcı olmaz. Zıpır kız kardeşi Zeynep (Selin Hasar) ve Zihni Hudut projeleri peşinde koşan babası (Şehsuvar Aktaş) ile tıpkı meskeni paylaşmaktadır. Çocukluk arkadaşı Azim (Ozan Çelik), sorunlara her daim “yıkıcı” bir bakış açısıyla yaklaşan Yüksel (Mert Denizmen) ve dedesinin eski toprak tayfası Sinan’ın hayatını doldurup günlerini şenlendirmektedir.
Sinan biroldukça diğer şey üzere karşısına çıkana dek aşkın eksiğini duymaz. O, karşı cinse sırf dedesinin vasiyetini yerine getirmek için ilgi göstermektedir. Vasiyete nazaran, erken kalkan, eskiye paha veren ve bal porsuğuna benzeyen bir kız bulup evlenecektir. bu biçimde birini bulması, hele bu dönemde hiç kolay değildir. Flashback’lerle Sinan’ın talip olduğu bayanları izler, kusurlarını görürüz. Erken kalkan yol almak bir yana karakola imza vermeye gidiyordur, bal porsuğuna benzeyenin yalnızca yüzü andırıyordur hayvanı, anlaşılan huyu suyu tutmuyordur. Eskiye bedel vermesi beklenenin eski sevgilisiyse çapkın Azim çıkmıştır! Bu karamsar havayı dağıtan bir olay, dahası bir mucize yaşanır ve Sinan bir gün anket yaparken Taksim Meydanı’nda bir hoşa vuruluverir. İsmini ve mesleğini daha sonradan öğreneceği bu hanımın peşine düşer, anket mazeretiyle dedesinin kıstaslarını karşılayıp karşılamadığını öğrenmeye çalışır. Bayan, saçma sorular karşısında yılınca uzaklaşıp kaybolur fakat mukadderat ağlarını örer ve yolları beklenmedik bir yerde, adliye koridorlarında kesişir. Sinan silah zoruyla mafya Vural’a (Hakan Emre Ünal) yalancı şahitlik yapacaktır. Onu Vural’a bulaştıran da olağan olarak tatlı bela Azim’dir. “Gizemli kadın” ise Kıvılcım (Pelin Abay) isminde aileden varlıklı, idealist, hani biraz da şaşkınca bir avukattır ve karşı tarafı savunmaktadır. Vural ile tartıştığı sıra kendini bal porsuğuna benzeterek son kriteri de karşılayan Kıvılcım, Sinan’ın hayallerini süslemeye başlar. Ancak küçük bir sorun daha vardır. Vural da kendisini başa taktığı adalet savaşından etkilenip adeta şehvet devşirdiği bu hukuk insanına aşıktır!
Dizinin hikayesini Sinan’ın iş yerine ve Vural’ın erkeklerina değinerek noktalamak istiyorum. Sinan, hiç bir işte dikiş tutturamadığından bir anket şirketinde çalışmaktadır. İşvereni İnanç (Tolga Tekin) itimat vermeyen, istikrarsız bir tiptir. Önüne geleni kovar, aşkını parayla satar, hayatta kazanan ve kelamı geçen (makbul) olmak için her yolu dener. İtimat belirli ki ilerleyen kısımlarda Sinan’ın başına birçok çorap örecek. Mafya Vural ise paranın, toplumsal bağlantıların hatta artık sanatın dahi sanal bir düzleme kaydığı günümüzde dalından rahatsız olmuş, tövbe ederek sanal kabadayılık yapmaya karar vermiştir. (Tutunamayanlar’da mafya bu kere tanınan edebiyat mecmualarını mesken tutmuştu) Adamları Kutlucan ve Halis de eski ile yeninin temsilidirler. Kutlucan (Mekin Sezer), zevzek bir gençtir, “değer yargısı” diye bir şeyi muhtemelen hiç duymamıştır. Halis, düzgün makûs kabadayılığın raconuna tabidir, hatta o kadar sahiplenmiştir ki bir sahnede cebinden “mafya sözlüğü” çıkarıp temizlemek tabirinin manasını bile düzeltir. Bu ortada bir parantez açarsak Halis rolünde izlediğimiz ve yıldızı “Kolpaçino”da parlayan Hüseyin Elmalıpınar’ı “Kaygısızlar” dizisindeki Kürşat’a (Tevfik İnceoğlu) benzetiyorum. Elmalıpınar, İnceoğlu’na göre biraz daha hödük ve bitirim kalıyor ancak ikisi de sağ kol olmanın hakkını veriyorlar.
AK SAKALLI DEDE, ASALI AMCA, KANATLI DAYI YA DA MAHALLEDE KABAK TADI VEREN ABSÜRT!
Diziyi esprileri, olay örgüsü bakımından değerlendirdiğimizde ortada kalıyoruz. Düzgün mi berbat mü karar vermek güç… Daha düzgüne de gidebilir, “Tutunamayanlar” üzere birkaç kısım daha sonra hikayesini de tüketebilir; bunu vakit gösterecek lakin şu haliyle -elbette TRT’de yayınlanışını bir tarafa bırakıp önyargısız yaklaşırsak- vakit öldürmeye yarayan, seyirciyi yormayan keyifli bir üretim diyebiliriz. elbette çabucak hemen oturmadığını, karakterlerin tarafını aradığını not düşelim. Dizi ilerledikçe alınan yansılar doğrultusunda eksikler giderilecektir ancak tüm bu müdahaleler dahi olaylar hal yoluna koyulmazsa hiç bir işe yaramayacaktır. özetlemek gerekirsesı üstte bahsetmiş olduğum o karambol halinin nasıl sonuçlanacağı değer taşıyor. Top kimin önünde kalacak örneğin? Son dokunuşlar avantaj sağlayacak mı?
DOĞU-BATI KAYNAŞMASI: KANGAL’A COOKİE DEMİŞSİN, O TEKRAR KÖY DERNEĞİNE GİTMİŞ!
“Dünya Hali”nin birinci kısımlarında senaristlerin birkaç parlak esprinin yanı sıra Sivaslılık, şakacı işveren, beyaz yakalının biten şarjı ve hicranı vb. klişelerden ekmek yemeye çalıştığını görüyoruz. Doğrusu “Sivaslılık” problemini kendileri de Divriğili olan Kaman Kardeşler’in kurcaladığını var iseyabiliriz lakin kahvede okey oynayan, otobüse binip memleketi Sivas’a giden Kangal köpeği komik mi yoksa itici mi kestirmek çok sıkıntı. Şahsen dizinin genelinde olduğu üzere bu ve misal esprilere tam ortada kaldım. “Halay yerinde öldü” üzere söz oyunları da diziye pek oturmuyor. Oturuyor görünüyor lakin oturmuyor. Oturuyor görünmesini niçini “absürt dizi” konusunun herkesçe oluruna uydurulması. Her gelen bir taş atıyor, bir taş çekiyor ve absürt anlatı giderek Cookie’nin oturduğu okey masasına benziyor! Absürdün mahalle ile bağdaştırılması yapma, kolay tüketilir bir absürt taşıdı gündeme. Artık herkes mahalle bakkalına, kahveye, mevzu komşuya koşuyor ve bir daha herkes ak sakallı dedeye, asalı amcaya, kanatlı dayıya başvuruyor. ötürüsıyla son derece steril, “tuhaf lakin bizden” kategorize edilmiş anlatılar izliyoruz. halbuki absürdün steril olmak üzere bir korkusu yok. Yanı sıra tuhaflığın kaynağı şahsen “biz” olduğumuzdan “tuhaf ve biz” vurgusuna da muhtaçlık duyulmuyor.
İkinci sorun ise absürdün durumla kurduğu sıkıntılı münasebet… “Absürt mahallede yahut alışılmadık ailede durumun saçmalığı”na sığınıyor senaristler. Nedir ki absürdü aksiyonsuz kılıp yastık altına yatırım yaparcasına hoş bir tuhaflığa gömmek, ister istemez kavram kaosu yaratıyor. Absürdün bir halde işletilmesi gerekirken iki-üç abuk karakter ve birkaç egzajere bağlantıyla iş görülmek isteniyor. “Dünya Hali” de maalesef bu biçimdesi bir kolaycılığı benimsemiş ve saçma durum, şirin dejenere bağlar, karşıt karakterler çizgisinde ilerlemeye çalışmakta…
KÜLTÜREL İKTİDAR, TEZ KAYBI VE MAHALLEDE ISRAR
Kuşkusuz okura ezber gelebilir, TRT’de yayınlanan her diziye siyasi iktidarın propaganda faaliyeti olarak yaklaşmak… TRT’yi kültürel iktidar gayretinin biricik aracı saymak da pek akıl kârı olmayabilir. Aslında ezber sahiplerinin pek kabahati (kabahatimiz) yok, her şey “Leyla ile Mecnun”un TRT’den kovulmasıyla başladı ve TRT-2 atılımıyla devam etti. Yayın hayatına yaklaşık on yıllık bir ortanın akabinde 2019’da dönen TRT-2 “hükümet kültür sanattan bihaber değil” tezinin altını dolduruyordu. Hem bu ülkede sanat yapılacaksa onu da hükümet yapardı! Denerdi en azından! Ama başka yandan takımı Seyahat’e karıştığı için final dahi yapmadan bitirilen “Leyla ile Mecnun” (2011-2013) o denli bir yara açtı ki kanalın güldürüleri tekrar toparlayamadı. Hani “türbülansa girdi” desek yeridir. Geçmek bilmeyen sallantıda şiveli Ege güldürülerine ve barışmalı küsüşmeli aile samimiyetine sığınıldı, natürel mahalleye inildi. Tekraren…
“Dünya Hali” de kültürel argümanın küçülerek sürdüğünü, beklentilerin azalsa bile kaybolmadığını ortaya koyuyor. TRT, yayın siyasetiyle seküler seyirciyi uzaklaştırırken, yılanı deliğinden çıkaracak bir çeşit olan güldürüyle kaçan reytingi toplamaya çalışıyor. Burada elbet bir kepçe-çay kaşığı ölçüsü kelam konusu… TRT ağzıyla kuş tutsa önyargıları yıkamayacak. Fakat olur da izleyicide bir yılgınlık gelişirse (seyirciyi tüketici kimliğiyle ele alırsak birçok boykotun da aslında “istem dışı” ve örgütsüz kaynaklandığını, uzun ömürlü olmadığını anımsıyoruz) ortalamaya hitap eden, muhakkak bir jargonda ısrar etmeyen güldürüleri talih yakalayabilir. Bu noktada ortalamaya sunulacak düzlemin mahalle samimiyeti olarak belirlendiği anlaşılıyor. Mahalle-samimiyet ekseninde gelişen absürt olaylara demir atılmış. Pekala, bu ısrar sonuç verir mi?
Mahallenin seyircimizde her periyot karşılık bulacağını söyleyebiliriz. Ne kadar kutuplaşsak da yeri geldiğinde (bugün artık) hiç tanımadığımız, tahminen tanısak hiç sevmeyeceğimiz komşumuzu dahi sahiplenebiliyoruz. “Biz olmaya” hasreti dinmeyen bir toplumuz. Bu bakımdan mahalle anlatıları da cazibesini koruyacaktır. Buna rağmen TRT’nin mahalleyi araçsallaştırması antipatiye yol açıyor ve “doğru hayat biçimi budur” yargısı maalesef hikayelerin önüne geçiyor. “Leyla ile Mecnun”un farkı mahalle münasebetlerini öne çıkarmakla bir arada “doğru hayat biçimi” dayatmaması, sıkıntısını bağıra çağıra anlatmamasıydı. Birebir ihtimama yeni hikayelerde şahit olamıyor, haliyle taklit hissine kapılıyoruz. İçeceğin çay ile limonatadan, ömür alanının aileden ve toplumsal ortamın mahalleden ibaret olduğu bir dünya projesinin virali haline geliyor TRT güldürüleri… “Mahallede ısrar” giderek “mahallede muhafaza” manasına bürünüyor. “Dünya Hali”, bu ezberi bozar mı? Kolay değil lakin aslına bakarsan bir servis teklifinde bulunmak gerekirse onu bu ezberi bozmayacağını unutmadan ve beklentiyi yükseltmeden tüketmeliyiz. Tadını daha düzgün alabilmek ismine..