Undertaker
New member
Özcan Yazıcı
[email protected]
Kimse bilmiyor… elbette Elon Musk haricinde…
Evet, hepimiz biliyoruz, tam bir Twitter müdavimi.
Tweet atmayı, yazdıklarıyla sağa sola sataşmayı, hatta suratını alamayıp ağzına geleni saydırmayı seviyor…
bayağı bir Twitter kullanıcısına da laf yetiştiriyor, devlet liderleri, ülke başkanları, bakanlarla da ağız dalaşına giriyor; özgürlüğünün coşkun seliyle ayar veriyor…
Sözün en keskinini de esirgemiyor…
Bir yandan Bolivya’da darbeyi desteklediğini açık açık söylemekten de çekinmiyor, başka yandan tabir özgürlüğünün global “havarisi” olmaya da soyunuyor. Öylesine özgür yani…
Yoldan geçene de tanım veriyor, Ukrayna-Rusya savaşını bitirmek için de istikamet tayin ediyor.
Hem teknoloji dâhisi, hem Mars’ın imparatoru, tıpkı vakitte iktisatla siyasetin ustası…
Bu “bıçkın tekno delikanlı” haliyle etrafında topladığı milyonlarca fan’ını mest ediyor. Haliyle “hastası” da, seveni de, kızanı da, hatta “nefret edeni” de fazlaca…
Hâsılı biz ölümlüler vademizi doldururken Twitter’daki sınırsız özgürlüğüyle “ağam herkesle eğleniyor.”
…da artık bu cümbüş ortasında 44 milyar doları basarak Twitter’ı niye aldı?
Kendisi de söylüyor, “Para kazanmak için Twitter’ı satın almadım.”
Okudunuz, izlediniz, duydunuz, para kazanmadığını bildikleri ve kazanma ihtimali de ufukta gözükmediği için binlerce Twitter hissedarı yana yakıla satışın tamamlanması için Musk’ın ve Twitter idaresinin kapısında yattı.
Nihayetinde Twitter’ın anahtarı Elon Musk’a teslim edildi.
Tamam da Musk, Twitter’ı niye aldı?
Tweet atmayı fazlaca sevdiği için mi? Twitter merkezinde makam odasına oturup “Tweet Şefi” olmak için mi? Sınırsız tabir özgürlüğü için mi? O epeyce sevdiği Donald Trump’ın hesabını bir daha açmak için mi?
Bunlara inanmak için ya ayrıca hiç bir şeyi bakılırsameyecek kadar Elon Musk meftunlarından ya da “cehalet şerbetinden” oldukça içmiş olmalısınız.
Peki, bu biçimde niye, niye, niye?
Para saçmaktan, borca batağa girmekten zevk almıyorsa Elon Musk’ın Twitter’ı satın almasının en az bir sebebi olması gerekir?
Belki de birden çok sebebi var…
Bunu en güzel Musk biliyor.
Biz fanilerin kulağına fısıldamasa da ve temel niyetini açık etmese de “dâhinin” endamına bakıp, tüm merak hislerimizle niye aldığını bir daha de önbakılırsabilir, yorumlayabiliriz…
Olup bitene bakmak, öngörmekte hepimize biraz ışık tutabilir… İşte olasılıklar…
BİR, MEDYA SAHİBİ OLMAK İSTİYOR
En naifinden başlayalım; bir medya sahibi olmak istiyor. Meta (Facebook, Instagram), Alphabet (Google, Youtube) Amazon (Amazon Prime, Washington Post), Apple (iTunes, Apple Music, Apple Podcascats) üzere dev markalar kendi dijital medyalarına sahipken, Elon Musk, 110 milyonu aşan Twitter topluluğuyla dışardan yönetim etmek zorunda kalıyordu. Ya sıfırdan X.com’u bir toplumsal medya platformuna dönüştürecekti (ki bir noktaya getirmenin Donald Trump’ın Truth Social tecrübesinden çok sıkıntı ve vakit kaybettirici olduğunu gördü), ya da hazır bir markayı alacaktı. O, ikincisini seçti.
Artık O’nun da “etinden sütünden” yararlanacağı bir toplumsal medyası var…
İKİ, DAHA FAZLA BİLGİYE ULAŞMAK İSTİYOR
Twitter’ın toplam 350 milyon civarında kullanıcı var; bunun 230 milyonu faal günlük kullanıcı. Facebook, Instagram, Youtube üzere markalarla karşılaştırıldığında daha küçük bir topluluğa sahip. Lakin global pozisyonu, yaygınlığı ve sahip olduğu tesirle üye sayısından daha fazla bir gücü temsil ediyor.
Elon Musk, SpaceX (uzay araştırmaları), Starlink (uydu internet), Tesla (otomotiv), The Boring Company (ulaşım) Neuralink (beyin araştırmaları), OpenAI (yapay zeka), SolarCity (güneş enerjisi) üzere şirketleriyle önemli bir büyüme gösterdi. Bu markalar kendi içlerinde bir gelişim gösterseler de tek tek ya da bir bütün olarak kullanıcı ya da tüketici bazında sahip oldukları “veriler” pek hudutlu. Şayet kesintisiz bir ağ dünyası ve toplumuna yanlışsız gidiyorsak, global seviyede en geniş topluluğa ulaşacak ve onların sağlayacağı datalara yeni halde erişecek bir kanala, platforma gereksinimi vardı.
Starlink uydu internet projesiyle milyonlarca şahsa ulaşacak devasa bir marka oluşturmaya başladı ancak yaygınlık kazanması ve bir güce ulaşması için en az 8-10 yıla gereksinimi var. halbuki acımasız bir teknoloji kapitalizmi devrinde bu süreyi beklemesi mümkün değildi. Artık bu “veri akışı” açığını Twitter ve etrafında öreceği ekosistemle kapatmayı hedefliyor.
Saf gözlerle bakınca Elon Musk’ın tabir özgürlüğü naraları hayli sempatik gözükebilir; lakin O’nun için kıymetli olan ari manada söz özgürlüğünün şahsen kendisi değil, daha geniş bir topluluğu bir ortaya getirebilmek; zira daha büyük topluluk, daha fazla bilgi demek.
Şu anda teslim aldığı Twitter’ın pozisyonu ve sahip olduğu teknoloji onun için bir başlangıç noktası. Bizi söz özgürlüğü düşlerine yatırırken, birde bakacağız, tabir ve özgürlük ismine geriye Twitter çalışanını kovduktan daha sonra yazdığı küfürlü bildirileri kalmış!
ÜÇ, GLOBAL BİR GÜCÜ ELİNDE BULUNDURMAK İSTİYOR
Eğer Elon Musk, basiretli bir tüccar üzere Twitter’ın ticari faaliyetlerinden para kazanmayı hedeflemeyecekse, Twitter’ın sağlayacağı dolaylı faydalarla para kazanmak istiyor demektir.
Düşünün artık, Tesla araçlarını çabucak tüm ülkelerde satmak istiyorsunuz, Hyperloop (yeni jenerasyon rayötesi yer altı ulaşımı) sistemini birebir biçimde, SolarCity mamüllerini, Starlink uydu aboneliklerini dünyaya yaymak istiyorsunuz. Lakin istediğiniz ülkelere ve pazarlarına girmek için önünüzde mahzurlar var. Ya da kendi istediğiniz şartlarla o ülke pazarlarına girmek istiyorsunuz. Hani, elinizin altında Twitter üzere bir “siyasi güç” olsa üzücü olmaz mı?
Son 10 yılda Twitter’ın biroldukca ülkede gündem belirlediğini, toplumsal ve siyasi hareketleri yönlendirici bir güce dönüştüğünü daima bir arada gördük. Artık diyelim ki, x ülke pazarına girmek istiyorsunuz ve fakat istediğiniz cazip şartlarla size kapılar açılmıyor; lakin elinizde Twitter üzere bir güç var ise artık, üç vakte telefonunuzun çalmasını bekleyebilirsiniz. O ülkedeki siyasi tablo, aktörler ve gerçeklik ne olursa olsun. O’nu niçin ilgilendirsin ki!
“Yok canım daha neler, Elon delikanlı çocuktur, yapmaz o denli şeyler. esasen daima tabir özgürlüğü falan filan da diyor” diyecekseniz, biz aslına bakarsanız Facebook’un kurucu Mark Zuckerberg’ten “şerbetliyiz.” İsterseniz Zuckerberg’ün en yakınında çalışmış eski yöneticilerine bağlayalım sizi. Kullanıcı datalarını nasıl sattıklarını, birfazlaca ülke idarelerinin siyasi manipülasyonlarına nasıl alet olduklarını tek tek anlatsınlar size.
Twitter’a gelinceye kadar, Elon Musk’ın 3-4 yıldır dünya yörüngesine yerleştirdiği ve çabucak hemen hudutlu kapasiteyle çalışan Starlink uydularıyla yaptıklarına bakmak, yakında Twitter ile neler yapabileceğinin de emaresi üzere.
Ukrayna ve İran’a gönderdiği Starlink uydu setleri ve bu ülkelerin semalarına diktiği uydular sakın bir demo çalışma olmasın? Efendim, duyamadım! “Onları Musk bağımsızlık, özgürlük, demokrasi için göndermişti” mi dediniz. Hani şu Bolivya’da Evo Morales’i askeri darbeyle devirdiklerini göğsünü gere gere savunan Musk’tan kelam ediyorsunuz değil mi?
“Benimle uygun geçinin, her an uyduları sizin tepenize de dikebilirim. Bakın, yaptım, bir daha yaparım. Yarın sizin de başınıza gelebilir” bildirisi olmasın bu…
Kim bilir, şu anda hangi ülkelerin başkanları gözlerinde ışıldı, içlerinde bir kıpırtı, ellerini ovuşturarak Elon Musk’a kutlama bildirileri gönderiyordur. Donald Trump ile oldukçatan coşkulu kucaklaşma faslı gerçekleşti bile. Neydi o Jack Dorsey duvarı öyle!
Eğer Tesla’ya milyarlarca dolar kazandıracaksa, yaratacağı dolaylı tesirle vergi ve yatırım avantajları getirecekse varsın Twitter para kazanmasın!
DÖRT, TWİTTER’I SUSTURMAK İSTİYOR
Evet, yanlış okumadınız Twitter’ı susturmak istiyor. Üstelik bunu bir “şenlik” ortasında yapıyor. Twitter’ı tam bir söz özgürlüğü platformuna dönüştürecekmiş. Düşünün açık şiddet davetleri, ırkçılık yapanların da özgürce fink attığı bir Twitter meydanı… Ne özgürlük değil mi?
Elon Musk’ın ABD’de Cumhuriyetçilerle Demokratlar içinde safını Cumhuriyetçiler yanında tuttuğunu herkes biliyor. Demokratlardan ve liberallerden hiç hoşlanmıyor ve 2020 seçimleri sıranda da tercihini hiç saklamadı esasen.
Şu tesadüfe bakın ki tam da ABD’de Kasım 2022’de yapılacak orta seçimler öncesi Twitter’ı satın aldı ve mutabakatın imzası kurumadan Twitter’ın neredeyse tüm üst seviye yöneticilerini kovdu. İvedisi olduğu belirli. Yakında kimisi aleni, kimisi de Twitter algoritmasının alacağı yeni halleri tahlil edecek çalışmalarla neler olup biteceğini nazaranceğiz. Twitter bilgilerinin kimlere nasıl servis edileceğini, hangi manipülasyonlarda kullanıldığını faş edecek yöneticilerle müsabaka ihtimalimiz bir çok fazla.
Twitter, Meta ve Google’a nazaran bugüne kadar “ifade özgürlüğü” manasında nispi olarak daha istikrarlı ve özgür bir alan sundu; birtakım etik pahaları savundu ve dahası korudu. Artık Elon Musk, Twitter’ın tüm paylarını alarak ve borsaya kote olmaktan da çıkartarak tam özel ve özerk bir şirkete dönüştürmeyi hedefliyor. Kimsenin hesap soramayacağı, istediği üzere kullanacağı bir araca dönüştürmek istiyor.
DÜNYA TARİHİNİN BİRİNCİ TEKNO-OTOKRATI
Bu öngörülerin zihninizdeki taşları biraz yerli yerine oturttuğunu umut ediyorum.
Twitter, Elon Musk imparatorluğunun (sakın ha Mars falan değil, bizatihi Dünya) tartışmasız bir mücevheri olmaya aday gözüküyor. Aylar evvel ‘Mars İmparatoru’ ilanını Twitter’da tebessümle karşılayanlar yakında Dünya imparatorluğu yolunda döşediği taşların üzerinden geçince “teknoloji rüyasından” uyanabilir.
SpaceX’in Falcon Heavy roketlerinin biri iniyor biri kalkıyor, Starlink uydularını mavi kürenin etrafına örüyor; Tesla’nın elektrikli ve otonom araçları Dünya yollarına yayılmak için gaza bastı basacak; Neuralink bilgisayar ile beynimizi birbirine bağlamak üzere, öteki hangi organlarımızda filiz verecek şimdilik bilmiyoruz; Open AI yapay zekâ teknolojisi tüm kesimlerde ve alanlarda ortak bir yer olma yolunda ilerliyor. Daha birkaç hafta evvel duyurduğu Dall-E teknolojisi ilgili her insanın oyuncağına dönüştü bile.
Özellikle Starlink uydu internet projesinin taban (tekel) oluşturmasıyla bir arada devasa bir global ekosisteme hükmedeceği ve insanlığı yeni bir kritik eşiğe taşıyacağının belirtileri fazlacatan gözüktü…
Elon Musk denetim edilemez bir sürat ve güçle insanlık tarihinin birinci “tekno-otokratı” olma yolunda ilerliyor. Teknoloji büyüsünün arkasına gizlenen “küresel kudreti” önüne çıkan her mahzuru yıkıyor. Teknoloji kapitalizminin ona açtığı kapı ve sağladığı sermaye, regülasyonsuz bir alanda istediği üzere hareket etmesine imkân tanıyor.
Bugüne kadar ardında duran, açık ya da örtülü takviyesini esirgemeyen ABD idaresi ile bile güç gösterisine girişmekten, rest çekmekten çekinmiyor. Rusya konusunda özerk tavır sergilemekten, Starlink’i kesme tehdidinde bulunmaktan imtina etmiyor. O kadar ürpertici bir çizgide ilerliyor ki, Biden idaresi, Twitter ve Starlink uydu ağı da dahil olmak üzere Elon Musk’ın birtakım teşebbüslerini ulusal güvenlik incelemelerine tabi tutması gerekip gerekmediğini tartışıyor.
Bunu kendisinde hak goren, buna kaynaklık eden özerk bir özgüven, ulusal mevzuatınızla önleyemeyeceğiniz, teknoloji imtiyazının fiili olarak yarattığı bir güçten kelam ediyoruz. Hatta hiç bir ulusal ve memleketler arası yasal desteğe gereksinim duymadan ülkelere ve toplumlara hükmeden defacto bir kişilikle karşı karşıyayız.
Yarattığı teknolojiyle fiili olarak “ulus devletleri” birer “eyalete”, kendi tasarladığı “teknoloji kurallarını” da fiili birer “küresel kanuna” dönüştüren bir tekno-otokrat.
Bu fiili “gerçekliğin” ve “kudretinin” hudutlarının neresi olduğunu şu an tam olarak bilmiyoruz.
Tekno otokrasiden dijital diktatörlüğe evrilip evrilmeyeceğimizi ve bu distopik kabustan uyanıp uyanmayacağımızı ise tüm bunlar olup biterken insanlığın vereceği reaksiyon ya da tepkisizlik belirleyecek.
Belki de bunun için de epey fazla vaktimiz kalmamış olabilir.
[email protected]
Kimse bilmiyor… elbette Elon Musk haricinde…
Evet, hepimiz biliyoruz, tam bir Twitter müdavimi.
Tweet atmayı, yazdıklarıyla sağa sola sataşmayı, hatta suratını alamayıp ağzına geleni saydırmayı seviyor…
bayağı bir Twitter kullanıcısına da laf yetiştiriyor, devlet liderleri, ülke başkanları, bakanlarla da ağız dalaşına giriyor; özgürlüğünün coşkun seliyle ayar veriyor…
Sözün en keskinini de esirgemiyor…
Bir yandan Bolivya’da darbeyi desteklediğini açık açık söylemekten de çekinmiyor, başka yandan tabir özgürlüğünün global “havarisi” olmaya da soyunuyor. Öylesine özgür yani…
Yoldan geçene de tanım veriyor, Ukrayna-Rusya savaşını bitirmek için de istikamet tayin ediyor.
Hem teknoloji dâhisi, hem Mars’ın imparatoru, tıpkı vakitte iktisatla siyasetin ustası…
Bu “bıçkın tekno delikanlı” haliyle etrafında topladığı milyonlarca fan’ını mest ediyor. Haliyle “hastası” da, seveni de, kızanı da, hatta “nefret edeni” de fazlaca…
Hâsılı biz ölümlüler vademizi doldururken Twitter’daki sınırsız özgürlüğüyle “ağam herkesle eğleniyor.”
…da artık bu cümbüş ortasında 44 milyar doları basarak Twitter’ı niye aldı?
Kendisi de söylüyor, “Para kazanmak için Twitter’ı satın almadım.”
Okudunuz, izlediniz, duydunuz, para kazanmadığını bildikleri ve kazanma ihtimali de ufukta gözükmediği için binlerce Twitter hissedarı yana yakıla satışın tamamlanması için Musk’ın ve Twitter idaresinin kapısında yattı.
Nihayetinde Twitter’ın anahtarı Elon Musk’a teslim edildi.
Tamam da Musk, Twitter’ı niye aldı?
Tweet atmayı fazlaca sevdiği için mi? Twitter merkezinde makam odasına oturup “Tweet Şefi” olmak için mi? Sınırsız tabir özgürlüğü için mi? O epeyce sevdiği Donald Trump’ın hesabını bir daha açmak için mi?
Bunlara inanmak için ya ayrıca hiç bir şeyi bakılırsameyecek kadar Elon Musk meftunlarından ya da “cehalet şerbetinden” oldukça içmiş olmalısınız.
Peki, bu biçimde niye, niye, niye?
Para saçmaktan, borca batağa girmekten zevk almıyorsa Elon Musk’ın Twitter’ı satın almasının en az bir sebebi olması gerekir?
Belki de birden çok sebebi var…
Bunu en güzel Musk biliyor.
Biz fanilerin kulağına fısıldamasa da ve temel niyetini açık etmese de “dâhinin” endamına bakıp, tüm merak hislerimizle niye aldığını bir daha de önbakılırsabilir, yorumlayabiliriz…
Olup bitene bakmak, öngörmekte hepimize biraz ışık tutabilir… İşte olasılıklar…
BİR, MEDYA SAHİBİ OLMAK İSTİYOR
En naifinden başlayalım; bir medya sahibi olmak istiyor. Meta (Facebook, Instagram), Alphabet (Google, Youtube) Amazon (Amazon Prime, Washington Post), Apple (iTunes, Apple Music, Apple Podcascats) üzere dev markalar kendi dijital medyalarına sahipken, Elon Musk, 110 milyonu aşan Twitter topluluğuyla dışardan yönetim etmek zorunda kalıyordu. Ya sıfırdan X.com’u bir toplumsal medya platformuna dönüştürecekti (ki bir noktaya getirmenin Donald Trump’ın Truth Social tecrübesinden çok sıkıntı ve vakit kaybettirici olduğunu gördü), ya da hazır bir markayı alacaktı. O, ikincisini seçti.
Artık O’nun da “etinden sütünden” yararlanacağı bir toplumsal medyası var…
İKİ, DAHA FAZLA BİLGİYE ULAŞMAK İSTİYOR
Twitter’ın toplam 350 milyon civarında kullanıcı var; bunun 230 milyonu faal günlük kullanıcı. Facebook, Instagram, Youtube üzere markalarla karşılaştırıldığında daha küçük bir topluluğa sahip. Lakin global pozisyonu, yaygınlığı ve sahip olduğu tesirle üye sayısından daha fazla bir gücü temsil ediyor.
Elon Musk, SpaceX (uzay araştırmaları), Starlink (uydu internet), Tesla (otomotiv), The Boring Company (ulaşım) Neuralink (beyin araştırmaları), OpenAI (yapay zeka), SolarCity (güneş enerjisi) üzere şirketleriyle önemli bir büyüme gösterdi. Bu markalar kendi içlerinde bir gelişim gösterseler de tek tek ya da bir bütün olarak kullanıcı ya da tüketici bazında sahip oldukları “veriler” pek hudutlu. Şayet kesintisiz bir ağ dünyası ve toplumuna yanlışsız gidiyorsak, global seviyede en geniş topluluğa ulaşacak ve onların sağlayacağı datalara yeni halde erişecek bir kanala, platforma gereksinimi vardı.
Starlink uydu internet projesiyle milyonlarca şahsa ulaşacak devasa bir marka oluşturmaya başladı ancak yaygınlık kazanması ve bir güce ulaşması için en az 8-10 yıla gereksinimi var. halbuki acımasız bir teknoloji kapitalizmi devrinde bu süreyi beklemesi mümkün değildi. Artık bu “veri akışı” açığını Twitter ve etrafında öreceği ekosistemle kapatmayı hedefliyor.
Saf gözlerle bakınca Elon Musk’ın tabir özgürlüğü naraları hayli sempatik gözükebilir; lakin O’nun için kıymetli olan ari manada söz özgürlüğünün şahsen kendisi değil, daha geniş bir topluluğu bir ortaya getirebilmek; zira daha büyük topluluk, daha fazla bilgi demek.
Şu anda teslim aldığı Twitter’ın pozisyonu ve sahip olduğu teknoloji onun için bir başlangıç noktası. Bizi söz özgürlüğü düşlerine yatırırken, birde bakacağız, tabir ve özgürlük ismine geriye Twitter çalışanını kovduktan daha sonra yazdığı küfürlü bildirileri kalmış!
ÜÇ, GLOBAL BİR GÜCÜ ELİNDE BULUNDURMAK İSTİYOR
Eğer Elon Musk, basiretli bir tüccar üzere Twitter’ın ticari faaliyetlerinden para kazanmayı hedeflemeyecekse, Twitter’ın sağlayacağı dolaylı faydalarla para kazanmak istiyor demektir.
Düşünün artık, Tesla araçlarını çabucak tüm ülkelerde satmak istiyorsunuz, Hyperloop (yeni jenerasyon rayötesi yer altı ulaşımı) sistemini birebir biçimde, SolarCity mamüllerini, Starlink uydu aboneliklerini dünyaya yaymak istiyorsunuz. Lakin istediğiniz ülkelere ve pazarlarına girmek için önünüzde mahzurlar var. Ya da kendi istediğiniz şartlarla o ülke pazarlarına girmek istiyorsunuz. Hani, elinizin altında Twitter üzere bir “siyasi güç” olsa üzücü olmaz mı?
Son 10 yılda Twitter’ın biroldukca ülkede gündem belirlediğini, toplumsal ve siyasi hareketleri yönlendirici bir güce dönüştüğünü daima bir arada gördük. Artık diyelim ki, x ülke pazarına girmek istiyorsunuz ve fakat istediğiniz cazip şartlarla size kapılar açılmıyor; lakin elinizde Twitter üzere bir güç var ise artık, üç vakte telefonunuzun çalmasını bekleyebilirsiniz. O ülkedeki siyasi tablo, aktörler ve gerçeklik ne olursa olsun. O’nu niçin ilgilendirsin ki!
“Yok canım daha neler, Elon delikanlı çocuktur, yapmaz o denli şeyler. esasen daima tabir özgürlüğü falan filan da diyor” diyecekseniz, biz aslına bakarsanız Facebook’un kurucu Mark Zuckerberg’ten “şerbetliyiz.” İsterseniz Zuckerberg’ün en yakınında çalışmış eski yöneticilerine bağlayalım sizi. Kullanıcı datalarını nasıl sattıklarını, birfazlaca ülke idarelerinin siyasi manipülasyonlarına nasıl alet olduklarını tek tek anlatsınlar size.
Twitter’a gelinceye kadar, Elon Musk’ın 3-4 yıldır dünya yörüngesine yerleştirdiği ve çabucak hemen hudutlu kapasiteyle çalışan Starlink uydularıyla yaptıklarına bakmak, yakında Twitter ile neler yapabileceğinin de emaresi üzere.
Ukrayna ve İran’a gönderdiği Starlink uydu setleri ve bu ülkelerin semalarına diktiği uydular sakın bir demo çalışma olmasın? Efendim, duyamadım! “Onları Musk bağımsızlık, özgürlük, demokrasi için göndermişti” mi dediniz. Hani şu Bolivya’da Evo Morales’i askeri darbeyle devirdiklerini göğsünü gere gere savunan Musk’tan kelam ediyorsunuz değil mi?
“Benimle uygun geçinin, her an uyduları sizin tepenize de dikebilirim. Bakın, yaptım, bir daha yaparım. Yarın sizin de başınıza gelebilir” bildirisi olmasın bu…
Kim bilir, şu anda hangi ülkelerin başkanları gözlerinde ışıldı, içlerinde bir kıpırtı, ellerini ovuşturarak Elon Musk’a kutlama bildirileri gönderiyordur. Donald Trump ile oldukçatan coşkulu kucaklaşma faslı gerçekleşti bile. Neydi o Jack Dorsey duvarı öyle!
Eğer Tesla’ya milyarlarca dolar kazandıracaksa, yaratacağı dolaylı tesirle vergi ve yatırım avantajları getirecekse varsın Twitter para kazanmasın!
DÖRT, TWİTTER’I SUSTURMAK İSTİYOR
Evet, yanlış okumadınız Twitter’ı susturmak istiyor. Üstelik bunu bir “şenlik” ortasında yapıyor. Twitter’ı tam bir söz özgürlüğü platformuna dönüştürecekmiş. Düşünün açık şiddet davetleri, ırkçılık yapanların da özgürce fink attığı bir Twitter meydanı… Ne özgürlük değil mi?
Elon Musk’ın ABD’de Cumhuriyetçilerle Demokratlar içinde safını Cumhuriyetçiler yanında tuttuğunu herkes biliyor. Demokratlardan ve liberallerden hiç hoşlanmıyor ve 2020 seçimleri sıranda da tercihini hiç saklamadı esasen.
Şu tesadüfe bakın ki tam da ABD’de Kasım 2022’de yapılacak orta seçimler öncesi Twitter’ı satın aldı ve mutabakatın imzası kurumadan Twitter’ın neredeyse tüm üst seviye yöneticilerini kovdu. İvedisi olduğu belirli. Yakında kimisi aleni, kimisi de Twitter algoritmasının alacağı yeni halleri tahlil edecek çalışmalarla neler olup biteceğini nazaranceğiz. Twitter bilgilerinin kimlere nasıl servis edileceğini, hangi manipülasyonlarda kullanıldığını faş edecek yöneticilerle müsabaka ihtimalimiz bir çok fazla.
Twitter, Meta ve Google’a nazaran bugüne kadar “ifade özgürlüğü” manasında nispi olarak daha istikrarlı ve özgür bir alan sundu; birtakım etik pahaları savundu ve dahası korudu. Artık Elon Musk, Twitter’ın tüm paylarını alarak ve borsaya kote olmaktan da çıkartarak tam özel ve özerk bir şirkete dönüştürmeyi hedefliyor. Kimsenin hesap soramayacağı, istediği üzere kullanacağı bir araca dönüştürmek istiyor.
DÜNYA TARİHİNİN BİRİNCİ TEKNO-OTOKRATI
Bu öngörülerin zihninizdeki taşları biraz yerli yerine oturttuğunu umut ediyorum.
Twitter, Elon Musk imparatorluğunun (sakın ha Mars falan değil, bizatihi Dünya) tartışmasız bir mücevheri olmaya aday gözüküyor. Aylar evvel ‘Mars İmparatoru’ ilanını Twitter’da tebessümle karşılayanlar yakında Dünya imparatorluğu yolunda döşediği taşların üzerinden geçince “teknoloji rüyasından” uyanabilir.
SpaceX’in Falcon Heavy roketlerinin biri iniyor biri kalkıyor, Starlink uydularını mavi kürenin etrafına örüyor; Tesla’nın elektrikli ve otonom araçları Dünya yollarına yayılmak için gaza bastı basacak; Neuralink bilgisayar ile beynimizi birbirine bağlamak üzere, öteki hangi organlarımızda filiz verecek şimdilik bilmiyoruz; Open AI yapay zekâ teknolojisi tüm kesimlerde ve alanlarda ortak bir yer olma yolunda ilerliyor. Daha birkaç hafta evvel duyurduğu Dall-E teknolojisi ilgili her insanın oyuncağına dönüştü bile.
Özellikle Starlink uydu internet projesinin taban (tekel) oluşturmasıyla bir arada devasa bir global ekosisteme hükmedeceği ve insanlığı yeni bir kritik eşiğe taşıyacağının belirtileri fazlacatan gözüktü…
Elon Musk denetim edilemez bir sürat ve güçle insanlık tarihinin birinci “tekno-otokratı” olma yolunda ilerliyor. Teknoloji büyüsünün arkasına gizlenen “küresel kudreti” önüne çıkan her mahzuru yıkıyor. Teknoloji kapitalizminin ona açtığı kapı ve sağladığı sermaye, regülasyonsuz bir alanda istediği üzere hareket etmesine imkân tanıyor.
Bugüne kadar ardında duran, açık ya da örtülü takviyesini esirgemeyen ABD idaresi ile bile güç gösterisine girişmekten, rest çekmekten çekinmiyor. Rusya konusunda özerk tavır sergilemekten, Starlink’i kesme tehdidinde bulunmaktan imtina etmiyor. O kadar ürpertici bir çizgide ilerliyor ki, Biden idaresi, Twitter ve Starlink uydu ağı da dahil olmak üzere Elon Musk’ın birtakım teşebbüslerini ulusal güvenlik incelemelerine tabi tutması gerekip gerekmediğini tartışıyor.
Bunu kendisinde hak goren, buna kaynaklık eden özerk bir özgüven, ulusal mevzuatınızla önleyemeyeceğiniz, teknoloji imtiyazının fiili olarak yarattığı bir güçten kelam ediyoruz. Hatta hiç bir ulusal ve memleketler arası yasal desteğe gereksinim duymadan ülkelere ve toplumlara hükmeden defacto bir kişilikle karşı karşıyayız.
Yarattığı teknolojiyle fiili olarak “ulus devletleri” birer “eyalete”, kendi tasarladığı “teknoloji kurallarını” da fiili birer “küresel kanuna” dönüştüren bir tekno-otokrat.
Bu fiili “gerçekliğin” ve “kudretinin” hudutlarının neresi olduğunu şu an tam olarak bilmiyoruz.
Tekno otokrasiden dijital diktatörlüğe evrilip evrilmeyeceğimizi ve bu distopik kabustan uyanıp uyanmayacağımızı ise tüm bunlar olup biterken insanlığın vereceği reaksiyon ya da tepkisizlik belirleyecek.
Belki de bunun için de epey fazla vaktimiz kalmamış olabilir.