Muhabir
New member
AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD Lideri Joe Biden ile bakılırsave gelmesinin akabinde birinci yüz yüze görüşmesini Pazartesi günü Brüksel’deki NATO doruğu kapsamında gerçekleştirdi.
90 dakika süren görüşmenin akabinde bir basın toplantısı düzenleyen Erdoğan, toplantının ‘samimi ve yapan geçtiğini’ aktardı.
Erdoğan, Brüksel’e yola çıkmadan evvel havalimanında düzenlediği basın toplantısında Biden’ın 1915 olaylarını “soykırım” olarak kabul etmesini gündeme getireceğini söylemiş; “Bu yaklaşım bizi önemli manada üzmüştür. Bunu gündeme getirmeden geçmemiz yanlışsız değildir. Türkiye rastgele bir ülke değildir” demişti.
Lakin Erdoğan, Biden’ın 1915 olayları ile ilgili ‘soykırım’ sözünü kullanımının toplantıda gündeme gelip gelmediği sorusuna, “Hamdolsun hiç gündeme gelmedi” karşılığını verdi.
Erdoğan-Biden görüşmesini, Emekli Büyükelçi Uluç Özülker ve Prof. Dr. Ersin Kalaycıoğlu Cumhuriyet.com.tr’ye kıymetlendirdi.
Amerika ve Türkiye içindeki ilgilerde bugüne kadarki en büyük düşüncenin diyalogsuzluktan başladığını belirten Uluç Özülker, tarafların ya toplumsal medya aracılığıyla ya da basın yayın organları ile birbirleri hakkında ne söylendiği yahut ne düşünüldüğüne dair bilgi edindiklerini belirtti. elbette NATO Doruğu’nda ABD ile yapılmış olan bu toplantı aslında meselelerin çözümlenebileceği bir ortamı söz etmediğini söyleyen Özülker, Türkiye’ye istikametinden beka sorunu oluşturan daha da kıymetlisi tahlil için ABD’nin geri adım atması gereken sıkıntıların 45 dakikada karşılıklı olarak bir tahlile ulaştırılamayacağını kaydetti. Özülker, “Ama diyalogsuzluk da bu kapsam için inanılmaz risklidir. Tıpkı durumu Yunanistan ile de yaşadık” dedi.
“Bugün sorunları çözemedik lakin sorunları ele alıp da birbirimizi daha fazla kırmadan ve de neler yapılabileceği konusunu tartışabileceğimiz ortamla ilgili sonucu çıkarabildik” diyen Özülker, süreci üç alt başlık altında izlenmesi gerektiğini anlattı:
“Birincisi; her halükarda Biden’ın Kongre ile karşılıklı olarak birtakım irtibatları var. örneğin Kongre’de bütçe kanununa S-400 ile ilgili bir karar koydurdu. S-400’ler Türkiye hudutlarından Rus uzmanlarla bir arada dışarı çıkacak denildi. Aksi takdirde bu mevzuya ait tahlil yoktur denildi. Bu bir kanun konusu oldu artık. Bu bahisle ilgili olarak Biden Kongre’ye hesap vermek mecburiyetinde. ötürüsıyla Amerika’nın bu tavrında Biden’ın Türkiye ile ne ölçüde uzlaşacağına ve bir daha Türkiye’ye taviz vererek bu işi çözmek isteyeceğine bağlı. Bunu çabucak hemen net olarak bilmiyoruz. Yani bu niyet var mı yok mu?
örneğin PKK sorununda geri adım atacak mı? FETÖ konusunda ne yapacak? Öteki taraftan da Halk Bankası davası nereye gidecek? Karadeniz’le ilgili olarak ortaya çıkan yeni gelişmeler kapsamında Amerika’nın tavrı ne olacak? 15 tane meselemiz var. Amerika’nın ne yapacağını görmemiz lazım.”
“TÜRKİYE’YE BANA BİAT EDECEKSİN DENİLDİ”
İkinci olarak, AB ülkeleri ve Putin ile yapılacak görüşmelere değinen Özülker, “Bu toplantıdan ne çıkıp çıkmayacağını da beklemek lazım. niçini epeyce sıradan; NATO 2015 yılında bir karar almıştı. Benim de düşmanım Rusya’dır ve terörle de uğraşacağım demişti. Terör konusunda bize yardım ettiklerini söyleyemem. ABD’nin PKK ile ilgili tavrı hiç bir biçimde takviye yahut yardım halinde düşünülemez. Hele bu şartlar altında bir de Rusya düşman edildi. Akabinde Türkiye’ye bana biat edeceksin denildi” dedi.
ABD, “RUSYA İLE BAĞLANTINI KESECEKSİN” DİYEBİLİRDİR
Dün 2030 perspektifinde neler yapılabileceğine dair görüşüldüğünden bahseden Özülker, “Rusya bir daha bir numaralı düşman olarak gösteriliyor. Çin bir rakip olarak tanımlanıyor. Türkiye’nin Rusya ile epeyce yakın bir alakası var. Nükleer santralden başlayarak, boru sınırları… Bütün hepsi ABD’nin maksadında. NATO’nun almış olduğu bu karar kapsamında ABD bana dönüp, ‘Rusya ile bağlantını keseceksin öbür devan yok’ diyebilirdi. Şayet 16’sında Putin ile işler biraz daha gerginleşme noktasına giderse… Biden epeyce net bir biçimde siber saldırıyı ön plana çıkararak ‘ben de tıpkı biçimde sana yanıt vereceğim’ diyebilir. Bu şartlarda Türkiye’nin Rusya ile bağı bir yandan NATO müttefiki olarak alınan kararlar… Öteki taraftan ABD’nin bu bağnazlığı ve gerisinden da Türkiye ile Rusya münasebetlerinin ortasında bulunduğu duruma bakıldığında nasıl ilerleyeceğimizi görmemiz lazım” diye konuştu.
Türkiye’yle yaşanan Doğu Akdeniz krizini AB krizine dönüştürmeyi başaran Yunan Başbakanı’yla görüşme, 24-25 Haziran’da toplanacak AB başkanlar tepesinin de gündeminde olacak.
“MÜZAKERE ETMEYE MECBURSUNUZ”
Kelam konusu görüşmeye ait üçüncü konunun; demokrasi, insan hakları bahislerinin önemsenerek lisana getirilmesi olduğunu kaydeden Özülker, şu sözleri kullandı:
“Türkiye ile ilgili de açıklama yaptılar. Söylenenlerin bir kısmının Türkiye tarafınca yapılabilmesi mümkün değildir. Türkiye elini Doğu Akdeniz’den çeksin deniliyor. Orada barışçıl bir ortam oluşmuştur deniyor. Nasıl oluştu? İran çekildi hiç bir faaliyet gösterilmedi ve barış oldu. Durum bu. Açık açık okuduğumuz vakit Türkiye’ye dönük olarak Yunanistan ile tekrar kapışmayacaksın öbür taraftan Doğu Akdeniz’de şunu yapmayacaksın biçiminde birtakım şeyler söyleniyor. Bunlar yerine getirilmiş olduğu takdirde yaptırım vs. bu mevzularla ilgili olarak bir tavır alınacaktır deniliyor.
Bütün bunları alt alta yazdığım vakit dünkü toplantının diyalog yolunu açmak ve dolasıyla riskleri azaltmak istikametinde bir muvaffakiyet olduğunu lakin bunun ötesinde rastgele bir getirisi bulunmadığını düşünüyorum. Sonuç prestiji ile 45 dakikada bunların çözümlenmemiş olmasını da yadırgamamak gerektiğini kabul etmek lazım. Bir adım atılmıştır. Savaş ile bir yere gidemezsiniz bunu aklımızdan çıkarmayalım. Yüzde yüz kazanılmış bir savaşta dahi masaya oturup müzakere etmeye mecbursunuz.”
TELEFONLARA YANIT VERİLMEMESİNDEN 45 DAKİKALIK GÖRÜŞMEYE
Prof. Dr. Ersin Kalaycıoğlu, Erdoğan-Biden görüşmesinin, 6 ay gecikmeli de olsa bir kadro diyalogların başlamış olması açısından olumlu olarak yorumlanabileceğini söylemiş oldu.
Kalaycıoğlu, mühletin uzunluğu, Türkiye’den gelen telefonlara yanıt verilmemesi üzere davranışlara bakıldığında, bu görüşmenin evvelki idarelere nazaran epey daha düşük seviyede bir ilgi ve yakınlık içerdiğini vurguladı.
Kalaycıoğlu, yeni ABD idaresinin liberal içerikli bir dış siyaset izlediğinin altını çizdi.
“STRATEJİK MAKSATLAR AÇISINDAN HARİKULADE BİR UYUMSUZLUK VAR”
Kalaycıoğlu, kelamlarını şöyleki sürdürdü:
“Bu Türkiye’yle bağlantılarda hayli değerli bir değişiklik, hem de şu an Türkiye’deki hükümet açısından da kıymetli bir sorun. Zira Türkiye liberal demokrasiyle olan ilgisini 2000lerin, 2010’ların ikinci yarısında şimdi büsbütün terk etti. Ortada önemli stratejik amaçlar açısından harikulade bir uyumsuzluk var. Bunun nasıl giderileceğini bilmiyoruz. Bu hususların konuştuklarını gösteren rastgele bir ispat da çabucak hemen yok.”
“ERMENİ SOYKIRIMI” SORUSUNA “HAMDOLSUN” YANITI
Erdoğan ile Biden’ın gerçekleştirdiği kritik görüşmede ABD’nin ‘Ermeni soykırımı’ sonucunın da ele alınması bekleniyordu. Toplantı öncesi “gündeme getireceğim” diyen Erdoğan’a görüşmenin daha sonra ermesinin akabinde bu mevzu soruldu. Erdoğan’ın “Hamdolsun, hiç gündeme gelmedi” karşılığı şaşırttı.
Erdoğan’ın “Hamdolsun” yanıtına ait değerlendirmede bulunan Kalaycıoğlu, şunları söylemiş oldu:
“Bu enteresan bir gelişme oldu zira beklenti NATO’da yapılacak görüşmelerde, soykırım konusunda Türkiye’nin rahatsızlığını cumhurbaşkanın lisana getireceği halindeydi. Bunu bir de ‘hamdolsun’ diye tabir edince, bunu yalnızca lisana getirmeyi düşünmediği bununla birlikte gelmesini istemediği üzere de bir imaj ortaya çıktı. Buradaki temel yaklaşımlarda, hem bunu izleyenler açısından tıpkı vakitte bu süreci en üst seviyede yürüten politikler açısından bir belirsizlik ve kavram karışıklığı var üzere görünüyor. Onun haricinde bir şey söyleyebilmek pek mümkün değil.”
“BU DURUMUN KABUL EDİLME BAHTI YOK”
Ermeni sorunu konusunda olayların ‘soykırım’ olarak tanınması konusunda Türkiye açısından yapılabilecek bir şey olmadığını lisana getiren Kalaycıoğlu, “Bunu rastgele bir hükümetten beklemek zannederim mümkün değil. Memleketler arası hukuk açısından İkinci Dünya Savaşı öncesindeki, soykırım mukavelesi tüzel olarak uygulanamıyor. ötürüsıyla hukuksal olarak bu durumun kabul edilebilme üzere bir talihi yok.”
Olumlu havayı bozmamak için mevzunun gündeme getirilmediğini belirten Kalaycıoğlu, son olarak şunları söylemiş oldu:
“Açıklama yaparlarsa daha detaylı anlarız lakin bunu gündeme getirmesi gereken ABD değil, bizdik. ‘Hamdolsun’ dendiğine göre biz de istemiyormuşuz gündeme getirmek.”
90 dakika süren görüşmenin akabinde bir basın toplantısı düzenleyen Erdoğan, toplantının ‘samimi ve yapan geçtiğini’ aktardı.
Erdoğan, Brüksel’e yola çıkmadan evvel havalimanında düzenlediği basın toplantısında Biden’ın 1915 olaylarını “soykırım” olarak kabul etmesini gündeme getireceğini söylemiş; “Bu yaklaşım bizi önemli manada üzmüştür. Bunu gündeme getirmeden geçmemiz yanlışsız değildir. Türkiye rastgele bir ülke değildir” demişti.
Lakin Erdoğan, Biden’ın 1915 olayları ile ilgili ‘soykırım’ sözünü kullanımının toplantıda gündeme gelip gelmediği sorusuna, “Hamdolsun hiç gündeme gelmedi” karşılığını verdi.
Erdoğan-Biden görüşmesini, Emekli Büyükelçi Uluç Özülker ve Prof. Dr. Ersin Kalaycıoğlu Cumhuriyet.com.tr’ye kıymetlendirdi.
Amerika ve Türkiye içindeki ilgilerde bugüne kadarki en büyük düşüncenin diyalogsuzluktan başladığını belirten Uluç Özülker, tarafların ya toplumsal medya aracılığıyla ya da basın yayın organları ile birbirleri hakkında ne söylendiği yahut ne düşünüldüğüne dair bilgi edindiklerini belirtti. elbette NATO Doruğu’nda ABD ile yapılmış olan bu toplantı aslında meselelerin çözümlenebileceği bir ortamı söz etmediğini söyleyen Özülker, Türkiye’ye istikametinden beka sorunu oluşturan daha da kıymetlisi tahlil için ABD’nin geri adım atması gereken sıkıntıların 45 dakikada karşılıklı olarak bir tahlile ulaştırılamayacağını kaydetti. Özülker, “Ama diyalogsuzluk da bu kapsam için inanılmaz risklidir. Tıpkı durumu Yunanistan ile de yaşadık” dedi.
“Bugün sorunları çözemedik lakin sorunları ele alıp da birbirimizi daha fazla kırmadan ve de neler yapılabileceği konusunu tartışabileceğimiz ortamla ilgili sonucu çıkarabildik” diyen Özülker, süreci üç alt başlık altında izlenmesi gerektiğini anlattı:
“Birincisi; her halükarda Biden’ın Kongre ile karşılıklı olarak birtakım irtibatları var. örneğin Kongre’de bütçe kanununa S-400 ile ilgili bir karar koydurdu. S-400’ler Türkiye hudutlarından Rus uzmanlarla bir arada dışarı çıkacak denildi. Aksi takdirde bu mevzuya ait tahlil yoktur denildi. Bu bir kanun konusu oldu artık. Bu bahisle ilgili olarak Biden Kongre’ye hesap vermek mecburiyetinde. ötürüsıyla Amerika’nın bu tavrında Biden’ın Türkiye ile ne ölçüde uzlaşacağına ve bir daha Türkiye’ye taviz vererek bu işi çözmek isteyeceğine bağlı. Bunu çabucak hemen net olarak bilmiyoruz. Yani bu niyet var mı yok mu?
örneğin PKK sorununda geri adım atacak mı? FETÖ konusunda ne yapacak? Öteki taraftan da Halk Bankası davası nereye gidecek? Karadeniz’le ilgili olarak ortaya çıkan yeni gelişmeler kapsamında Amerika’nın tavrı ne olacak? 15 tane meselemiz var. Amerika’nın ne yapacağını görmemiz lazım.”
“TÜRKİYE’YE BANA BİAT EDECEKSİN DENİLDİ”
İkinci olarak, AB ülkeleri ve Putin ile yapılacak görüşmelere değinen Özülker, “Bu toplantıdan ne çıkıp çıkmayacağını da beklemek lazım. niçini epeyce sıradan; NATO 2015 yılında bir karar almıştı. Benim de düşmanım Rusya’dır ve terörle de uğraşacağım demişti. Terör konusunda bize yardım ettiklerini söyleyemem. ABD’nin PKK ile ilgili tavrı hiç bir biçimde takviye yahut yardım halinde düşünülemez. Hele bu şartlar altında bir de Rusya düşman edildi. Akabinde Türkiye’ye bana biat edeceksin denildi” dedi.
ABD, “RUSYA İLE BAĞLANTINI KESECEKSİN” DİYEBİLİRDİR
Dün 2030 perspektifinde neler yapılabileceğine dair görüşüldüğünden bahseden Özülker, “Rusya bir daha bir numaralı düşman olarak gösteriliyor. Çin bir rakip olarak tanımlanıyor. Türkiye’nin Rusya ile epeyce yakın bir alakası var. Nükleer santralden başlayarak, boru sınırları… Bütün hepsi ABD’nin maksadında. NATO’nun almış olduğu bu karar kapsamında ABD bana dönüp, ‘Rusya ile bağlantını keseceksin öbür devan yok’ diyebilirdi. Şayet 16’sında Putin ile işler biraz daha gerginleşme noktasına giderse… Biden epeyce net bir biçimde siber saldırıyı ön plana çıkararak ‘ben de tıpkı biçimde sana yanıt vereceğim’ diyebilir. Bu şartlarda Türkiye’nin Rusya ile bağı bir yandan NATO müttefiki olarak alınan kararlar… Öteki taraftan ABD’nin bu bağnazlığı ve gerisinden da Türkiye ile Rusya münasebetlerinin ortasında bulunduğu duruma bakıldığında nasıl ilerleyeceğimizi görmemiz lazım” diye konuştu.
Türkiye’yle yaşanan Doğu Akdeniz krizini AB krizine dönüştürmeyi başaran Yunan Başbakanı’yla görüşme, 24-25 Haziran’da toplanacak AB başkanlar tepesinin de gündeminde olacak.
“MÜZAKERE ETMEYE MECBURSUNUZ”
Kelam konusu görüşmeye ait üçüncü konunun; demokrasi, insan hakları bahislerinin önemsenerek lisana getirilmesi olduğunu kaydeden Özülker, şu sözleri kullandı:
“Türkiye ile ilgili de açıklama yaptılar. Söylenenlerin bir kısmının Türkiye tarafınca yapılabilmesi mümkün değildir. Türkiye elini Doğu Akdeniz’den çeksin deniliyor. Orada barışçıl bir ortam oluşmuştur deniyor. Nasıl oluştu? İran çekildi hiç bir faaliyet gösterilmedi ve barış oldu. Durum bu. Açık açık okuduğumuz vakit Türkiye’ye dönük olarak Yunanistan ile tekrar kapışmayacaksın öbür taraftan Doğu Akdeniz’de şunu yapmayacaksın biçiminde birtakım şeyler söyleniyor. Bunlar yerine getirilmiş olduğu takdirde yaptırım vs. bu mevzularla ilgili olarak bir tavır alınacaktır deniliyor.
Bütün bunları alt alta yazdığım vakit dünkü toplantının diyalog yolunu açmak ve dolasıyla riskleri azaltmak istikametinde bir muvaffakiyet olduğunu lakin bunun ötesinde rastgele bir getirisi bulunmadığını düşünüyorum. Sonuç prestiji ile 45 dakikada bunların çözümlenmemiş olmasını da yadırgamamak gerektiğini kabul etmek lazım. Bir adım atılmıştır. Savaş ile bir yere gidemezsiniz bunu aklımızdan çıkarmayalım. Yüzde yüz kazanılmış bir savaşta dahi masaya oturup müzakere etmeye mecbursunuz.”
TELEFONLARA YANIT VERİLMEMESİNDEN 45 DAKİKALIK GÖRÜŞMEYE
Prof. Dr. Ersin Kalaycıoğlu, Erdoğan-Biden görüşmesinin, 6 ay gecikmeli de olsa bir kadro diyalogların başlamış olması açısından olumlu olarak yorumlanabileceğini söylemiş oldu.
Kalaycıoğlu, mühletin uzunluğu, Türkiye’den gelen telefonlara yanıt verilmemesi üzere davranışlara bakıldığında, bu görüşmenin evvelki idarelere nazaran epey daha düşük seviyede bir ilgi ve yakınlık içerdiğini vurguladı.
Kalaycıoğlu, yeni ABD idaresinin liberal içerikli bir dış siyaset izlediğinin altını çizdi.
“STRATEJİK MAKSATLAR AÇISINDAN HARİKULADE BİR UYUMSUZLUK VAR”
Kalaycıoğlu, kelamlarını şöyleki sürdürdü:
“Bu Türkiye’yle bağlantılarda hayli değerli bir değişiklik, hem de şu an Türkiye’deki hükümet açısından da kıymetli bir sorun. Zira Türkiye liberal demokrasiyle olan ilgisini 2000lerin, 2010’ların ikinci yarısında şimdi büsbütün terk etti. Ortada önemli stratejik amaçlar açısından harikulade bir uyumsuzluk var. Bunun nasıl giderileceğini bilmiyoruz. Bu hususların konuştuklarını gösteren rastgele bir ispat da çabucak hemen yok.”
“ERMENİ SOYKIRIMI” SORUSUNA “HAMDOLSUN” YANITI
Erdoğan ile Biden’ın gerçekleştirdiği kritik görüşmede ABD’nin ‘Ermeni soykırımı’ sonucunın da ele alınması bekleniyordu. Toplantı öncesi “gündeme getireceğim” diyen Erdoğan’a görüşmenin daha sonra ermesinin akabinde bu mevzu soruldu. Erdoğan’ın “Hamdolsun, hiç gündeme gelmedi” karşılığı şaşırttı.
Erdoğan’ın “Hamdolsun” yanıtına ait değerlendirmede bulunan Kalaycıoğlu, şunları söylemiş oldu:
“Bu enteresan bir gelişme oldu zira beklenti NATO’da yapılacak görüşmelerde, soykırım konusunda Türkiye’nin rahatsızlığını cumhurbaşkanın lisana getireceği halindeydi. Bunu bir de ‘hamdolsun’ diye tabir edince, bunu yalnızca lisana getirmeyi düşünmediği bununla birlikte gelmesini istemediği üzere de bir imaj ortaya çıktı. Buradaki temel yaklaşımlarda, hem bunu izleyenler açısından tıpkı vakitte bu süreci en üst seviyede yürüten politikler açısından bir belirsizlik ve kavram karışıklığı var üzere görünüyor. Onun haricinde bir şey söyleyebilmek pek mümkün değil.”
“BU DURUMUN KABUL EDİLME BAHTI YOK”
Ermeni sorunu konusunda olayların ‘soykırım’ olarak tanınması konusunda Türkiye açısından yapılabilecek bir şey olmadığını lisana getiren Kalaycıoğlu, “Bunu rastgele bir hükümetten beklemek zannederim mümkün değil. Memleketler arası hukuk açısından İkinci Dünya Savaşı öncesindeki, soykırım mukavelesi tüzel olarak uygulanamıyor. ötürüsıyla hukuksal olarak bu durumun kabul edilebilme üzere bir talihi yok.”
Olumlu havayı bozmamak için mevzunun gündeme getirilmediğini belirten Kalaycıoğlu, son olarak şunları söylemiş oldu:
“Açıklama yaparlarsa daha detaylı anlarız lakin bunu gündeme getirmesi gereken ABD değil, bizdik. ‘Hamdolsun’ dendiğine göre biz de istemiyormuşuz gündeme getirmek.”