Morgoth
New member
Tayfun Güneyer’in yazıp yönettiği “Fandom” dizisi Bein Connect’te izlenebilir. Dizi bir “günlük dizi” senaristine dadanan fanatiği bahis alırken müellif üstündeki üretimci ve seyirci baskısını da çeşitli taraflarıyla işliyor. Bir alıkoyma hikayesini acılı geçmiş vakit hayaleti ve polisiye ögelerle renklendiren üretimin alt metnine geçmeden konusunu özetlemek gerekirse analım.
SEYİRCİSİNE İHANET EDEN SENARİSTE FANDOM RÜZGARI
Can Aslan, epey sevilen bir günlük dizinin senaristidir. Fakat yerli pembe dizisi İhanet Rüzgârı’nı bir gün bitirmeye karar verir ve bunu katıldığı yemek programında açıklar. İnsanlardan uzak yaşayan, eski karısının mafyatik sevgilisinden korktuğu için izole bir çiftlik yaşantısı sürdüğü tez edilen Can’ı bela bu sığındığı yerde de bulur.
Dizinin bitirilmesine (gerçek anlamda) şiddetle karşı çıkan Ferda, kapısına dayandığı senaristi bayılma numarasıyla kandırarak etkisiz hale getirir ve konutun bodrumundaki panik odasına taşır. Bu oda Can’ın rahatça senaryo yazabilmek için tasarladığı son derece konforlu bir yerdir ve vakit içinde “yeni evi” haline gelir. Can kazdığı kuyuya düşmüş, kendini sakınmak için hazırladığı yerde kısılıp kalmıştır.
Bir huzurevinde çalışan Ferda ise tek cümbüşü dizinin bitirilmesini engellemiştir. Akşamları Can’ın yerine geçip senaryoları şahsen yazarken üretimci ve kanalın drama müdiresiyle de temas kurmaya başlamıştır. Bu temaslar müdirenin kalkıp geldiği meskende cinayete kurban gitmesiyle sonlanır. Ferda cesedi intihar süsü vererek otomobille şarampole yuvarlar, geriye sırf cinayet amiri Ayaz’ı yönetim etmek kalır. Tesadüf odur ki Ayaz’ın annesi de Ferda’nın çalıştığı huzurevinde kalmaktadır ve Ayaz genç bayana abayı yakmıştır.
DİZİ BÖLÜMÜNDE MUTFAK TUVALET YAN YANA: DÜN HAYRANDI BUGÜN FAN!
öncedena Tayfun Güneyer’in filmografisine göz attığımızda “Yılan Hikâyesi” ve “Adanalı” üzere uzun soluklu üretimler başta olmak üzere “tutan” biroldukca dizi yazdığını, başarılı bir senarist olduğunu görüyoruz. Güneyer yanı sıra direktörlük yapıyor, televizyon bölümünü güzel tanıyor. ötürüsıyla yazar-yönetmen münasebetini, yapımcının ve kanalın müdahalesini, dahası ortalama seyircinin ve hayranların reaksiyonunu çok yeterli bildiğini söyleyebiliriz. Tecrübesinin hayran ile fanatiği, standart seyirciyle müdavimi ayırt etmeye yeteceği açık. İşin ilginci Güneyer’in “yeni fanlar yaratacak” bir dizi yerine, tahminen bir televizyon dizisi yerine fandom problemini mevzu alan eğlenceli bir hikayeye yönelmesi…
niye artık? “Yılan Hikâyesi” 99 imali… Devrin en beğenilen işlerinden… Hatta bir nesil müzik derslerinde flütle “Yılan Hikâyesi”nin melodisini çalarak sözlüye çekildi! Ortadan tam 22 yıl geçmiş… Günümüzde hikayeyi kuran ruh hali kuşkusuz Güneyer’in o dönemki deneyimlerinden de izler taşıyordur lakin geçen müddette esaslı bir değişim yaşandığı anlaşılmakta. “Fandom” dün değil bugün yazılıp çekiliyorsa seyircinin hayatla bağlarını zayıflatıp onları silikleştirerek birer fandoma dönüştüren şartlar karar sürüyor demektir. Ferda için de bu yorumu yapabiliriz. Kendini bir dizi hayranı olarak tanıtıyor, sıkı bir takipçi manzarasında lakin daha ötesinde İhanet Rüzgârı’na tuhaf bir bağlılık geliştirdiğini ve dizinin her gün birebir saatte yayınlanmasına şiddetle muhtaçlık duyduğunu, aksi takdirde mahrumluk nöbeti yaşadığını kavrıyoruz. esasen hayranlık ile bağımlılığı, beğeni ve saplantıyı lakin bu noktadan itibaren ayırabileceğimizi düşünüyorum. Ferda çalıştığı iş yerinde kendine bir cümbüş bulmuş ve cümbüşü vakit içinde ekmek su kadar hayati bir boyuta varmış. “Fandom” da Ferda’nın “aklı başında” bir beşere fantastik gelebilecek kimlik arayışını ve ileri gidişini olağanlaştırarak ihtiyaç düzleminde açıklıyor. Bir bakıma Ferda vesilesiyle toplumsal medyada TT (trend topic) çalışması yapan hayran kitlesinin mesaisi de mana kazanıyor. olağan olarak bu bir dizi ve Ferda gerçek hayattan bir duruma karşılık gelse dahi olayların daha çarpıcı akması için hikayeyi güçlendirecek faktörlere başvurulmuş. Ferda’nın akıl hastanesinde maruz kaldığı zorbalık ve senaristin konutu etrafında geçen cinayet soruşturması gerçek hayatta sık karşılaştığımız bir davranış bozukluğunu kurgusalın eğlenceli atmosferinde yumuşatıyor.
CAN’INA TAK DEDİĞİ YERDE HIZIR ÜZERE YETİŞEN FERDA!
“Fandom” başka yandan muharririn çok ilgi karşısındaki çaresizliğini ortaya koyuyor. Bir dizi senaristi sonuçta zanaatkârdan farksız ve mesleksel kıstaslara, amirin zapturaptına, ticari tasalara boyun eğmek zorunda… Can’ın diziyi bırakamayışı her ne kadar Ferda’nın komik itirazına bağlansa da dört başı mamur bir çıkışsızlık kelam konusu… esasen bu çıkışsızlık muharririn gereksinimleri doğrultusunda sözünü buluyor. Ferda nasıl dizi izleyerek kimliğine ve cümbüşüne kavuşuyorsa Can birebir biçimde uzaklaşıyor. Onun dileği mekanik üretimi sonlandırıp özgün metinler kaleme almak ve şüphesiz üstündeki baskıyı kırmak. Ferda, senariste yönelik baskının cisimleşmiş hali, o denli ki meskenine kadar girip onu rehin almış bir yorum bu, yani senaristin hayatının kendine ilişkin olmadığı istikametinde bir sonuç çıkarıyoruz.
Ferda, Can’ı anladığını öne sürüyor. Jargona pek hâkim değil, drama müdiresinin izlek vb. sözlerini anlamıyor lakin “bir tık süratli, bir tık yavaş” üzere lakayt tanımlara de prim vermiyor. Ferda, seyirciyi temsil ettiğinden senaryo dilediğince sürsün istiyor… O şahsen seyirci, hızlıyı yavaşı ondan yeterli bilecekler değiller ya! Genç hanımın Can’ı anladığı bir diğer nokta beklentiler… Senaristin hayatından mutlu olmadığını, diziyi niye bıraktığını sezen Ferda “ben aslında senin hayatını kurtarıyorum” deme cüretini gösteriyor. Dizinin yeni kısımlarını o yazıyor, üretimci ve kanalla görüşmeleri o sürdürüyor. Can’a oturup yıllardır yazmak istediği “kendi” senaryosunu yazmak kalıyor.
Ferda’nın asıl yeterliliği Can’ın kısır döngüsüne müdahale etmek… Çift taraflı bir tutsaklık yaşıyor Can, yalnızca kanalın direktiflerine, seyircinin isteklerine maruz kalmıyor, hem de iradesini tutsak eden parmaklıkları pembeye boyamış güya ve ekmeğin ötesinde pasta yiyebiliyor. Ferda’nın bölümden arkadaşları üzere bu pastadan hisse almak yerine elini daldırması oyunu bozmaya, comfort zone’u dağıtmaya yetiyor. Can, dizi yazma mecburiliği ortadan kalkınca başına gelen işleri kaleme alıyor ki bu teşebbüsü yıllardır bir şey yaşamadığının da ispatı. Onu tetikleyecek, kışkırtacak bir şey yaşamamış belirli ki. Tabir yerindeyse makineleşmiş! Tam da makiniçin sesler gelmeye başladığı sıra Can’ın artık canına tak dediğinde Ferda hızır üzere yetişiyor.
DÜMEN KIRAN DİZİ
On üç kısımda dönem finali yapan “Fandom”, Güneyer’in kurt bir senarist olduğunu göstermekte… Güneyer dizi hayranlığını hareket noktası kılarken kısımlar ilerledikçe bu motivasyonun tesirlerini mümkün mertebe temizlemiş. Başta çelişki üzere gelse dahi “Fandom”un tartışmalar etrafında dönerek güç harcayan “marjinal bir iş” olmadığını göz önüne alırsak hak veriyoruz tercihine. Uzun soluklu bir anlatı için “dizi hayranlığının” kavramsal duracağı ve ne kadar çılgınlık potansiyeli taşısa da etkisiz kalacağı aşikâr. Genel seyirciyi şöyleki bir baktırsa dahi “kendine bağlayamayacak” bir motivasyon bu. Güneyer de dümeni kırıyor ve mafyayı işin içine sokuyor. Yetinmiyor, yeni bir gizem yaratıyor. Ferda’nın annesini öldüren adama da ikinci dönem geçerli bir sebep yazılacaktır. Olağan komiser Ayaz’ın Ferda’ya dair kuşkuları ve komiser yardımcısı Necmi’nin senaryo yazma sevdası dizideki kıssayı güçlendiren başka ögeler.
Güneyer diziyi muvaffakiyetle açarken kimi noktaları ise yeterli bağlayamıyor. Örneğin Can’ın Stockholm sendromu klişe olmanın ötesinde yeterli işlenmemiş. Hisler ortası geçiş epey süratli ve Can’ın nefret-aşk çatışması yaşadığı sekanslar bize geçmiyor. Ayrıyeten Ferda’nın annesi ölünce çark edip Can’ı özgür bırakması da inandırıcı değil. aslına bakarsanız dizide bayanın saplantısı teorize edilmiyor. Akıl hastanesinde kaldığı periyot senaristle bağlantı kurduğu, onunla görüşmeye gittiğindeyse mutsuz ve yalnız olduğunu görüp kendince düzgün niyetli bir karar aldığını açıklıyor ama o takdirde bile çekilen-çektirilen bu kadar eziyet bir yere varmıyor.
Dizi, dönem finaline gerçek yalpalamış. Bilhassa son iki kısımda önemli zahmetlerden kelam edebiliriz. Sondan bundan evvelki kısımda, bir manada hikayenin katarsisinde yapay diyaloglar dikkat çekiyor. Çete önderinin Ferda’ya “sen en uygunu diz yaz” demesi onun da “diyalogları beceremiyorum” cevabı vermesi dikkat cazip. Fakat diyaloglardaki külfetin bir espri olmadığı anlaşılıyor. Ferda yalnızca çete önderiyle değil Can’la konuşurken de zaman-mekân’a uygun düşmeyen tabirler kullanıyor. Panik odasında oturmuş makus erkeklerin birbirlerini yemesini izliyorlar, bir duygusal tepedeyiz hâlâ uzun uzun cümleler kuruyorlar. Final kısmı ise pek kısa sürüyor ve gizemin aydınlatılması noktasında sahneler verimli kullanılmıyor.
SADE KARAKTERLER, VASAT OYUNCULUKLAR
“Fandom”un karakterlerine ve oyunculuklara da özetlemek gerekirse değinebiliriz. Güneyer’in bir artısı anlatının muhtaçlığı kadar karakter kullanıp gereksiz kalabalığa kaçmaması… yıllarce 90-120 dakika (son senelerda 150 dakikaya çıktı bu süre) dizi yazdıktan daha sonra anlatıyı 25 dakikalık kısımlara dağıtması kaleminin kıvraklığını gösteriyor. “Fandom” bu açıdan tavsamayan bir dizi, seyirciyi yormuyor. Bu başarıda muhtaçlığa dönük karakter seçiminin rol oynamış. Pratik karakterler var: Drama müdiresi, üretimci, eski eş, başkomiser ve yardımcısı… Kimileri ikinci bir kısmı görmezken kimileri anlatıya eşlik ediyor ve Can-Ferda bağlantısının zorlandığı anlarda nefes aldırıyor. Komiser Ayaz mesela. Son derece sıradan bir tip, salak âşık, fevri polis vb. tüm kalıplardan yararlanıyor lakin sıradan bir espri yazılmış ona: Meskende sivrisinek besliyor. Sineğe Çeto ismini vermiş. sıradan bir espri, tahminen birçok kişi gülmüyordur lakin kahkaha attırmasına gerek yok, merkezdeki hikayenin yükünden alıyor, dikkati biraz olsun dağıtıyor bu çeşit espriler. Eren Vurdem, Ayaz rolünde başarılı…
Başrollere gelirsek Tuğçe Altuğ’dan başlamak istiyorum. “Kelebekler” sinemasında pavyon sahnesindeki görkemli ve küfürbaz çıkışıyla hafızalarda yer etmiş, çıtayı epey yükseltmişti… Dizide o performansın gerisinde kalmış. Olağan şunu belirtmek lazım. Altuğ’un yüzü hudutlu bir yüz… “Kelebekler”deki üzere umursamazı veya “Fandom”da izlediğimiz üzere çatlak bir karakteri muvaffakiyetle canlandırabiliyor lakin yüzünün her role gideceğini söylemek güç. Genel manada pak iş çıkarmış.
Şahin Irmak’ın performansı ise tanınmasını sağlayan “Hıyarlı Baba” tiplemesinden izler taşıyor. BKM Mutfak’ta sergilediği performansın şivesiz ve daha az karikatürize bir yorumu diyebiliriz. Avantajı Can Aslan’ın da anlatıda vakit içinde gerçekdışı bir noktaya yerleşmesi… Hal bu biçimde olunca abartılı oyunculuğu sırıtmamış. bir daha de hislerdeki geçişi aktaramadığını, zorbasına duyduğu aşkı oyunculuğuyla destekleyemediğini vurgulamak lazım. Öte yandan arayış ortasında bir senaristin manilerini veya içsel sorunlarını yansıtamıyor. Tekdüze hayatından bunaldığını anlıyoruz ama bu bize “bildiriliyor”, duygusal seviyede “yaşanmıyor”.
* *
“Fandom” dizi hayranlığı ve izole ömür, panik odası üzere heyecan verici öğeler üzerinden açılıp vakit içinde polisiye ve kara güldürü cinsine yaklaşan bir üretim. Muharririn yalnızlığı ve sıkışmışlığından da dem vuruyor, dizi bölümünün içeridekini başka dışarıdakini farklı yakan dünyasından da… Pekala, siz ne dersiniz? “Canfer” bitsin mi ikinci dönemi gelsin mi?
SEYİRCİSİNE İHANET EDEN SENARİSTE FANDOM RÜZGARI
Can Aslan, epey sevilen bir günlük dizinin senaristidir. Fakat yerli pembe dizisi İhanet Rüzgârı’nı bir gün bitirmeye karar verir ve bunu katıldığı yemek programında açıklar. İnsanlardan uzak yaşayan, eski karısının mafyatik sevgilisinden korktuğu için izole bir çiftlik yaşantısı sürdüğü tez edilen Can’ı bela bu sığındığı yerde de bulur.
Dizinin bitirilmesine (gerçek anlamda) şiddetle karşı çıkan Ferda, kapısına dayandığı senaristi bayılma numarasıyla kandırarak etkisiz hale getirir ve konutun bodrumundaki panik odasına taşır. Bu oda Can’ın rahatça senaryo yazabilmek için tasarladığı son derece konforlu bir yerdir ve vakit içinde “yeni evi” haline gelir. Can kazdığı kuyuya düşmüş, kendini sakınmak için hazırladığı yerde kısılıp kalmıştır.
Bir huzurevinde çalışan Ferda ise tek cümbüşü dizinin bitirilmesini engellemiştir. Akşamları Can’ın yerine geçip senaryoları şahsen yazarken üretimci ve kanalın drama müdiresiyle de temas kurmaya başlamıştır. Bu temaslar müdirenin kalkıp geldiği meskende cinayete kurban gitmesiyle sonlanır. Ferda cesedi intihar süsü vererek otomobille şarampole yuvarlar, geriye sırf cinayet amiri Ayaz’ı yönetim etmek kalır. Tesadüf odur ki Ayaz’ın annesi de Ferda’nın çalıştığı huzurevinde kalmaktadır ve Ayaz genç bayana abayı yakmıştır.
DİZİ BÖLÜMÜNDE MUTFAK TUVALET YAN YANA: DÜN HAYRANDI BUGÜN FAN!
öncedena Tayfun Güneyer’in filmografisine göz attığımızda “Yılan Hikâyesi” ve “Adanalı” üzere uzun soluklu üretimler başta olmak üzere “tutan” biroldukca dizi yazdığını, başarılı bir senarist olduğunu görüyoruz. Güneyer yanı sıra direktörlük yapıyor, televizyon bölümünü güzel tanıyor. ötürüsıyla yazar-yönetmen münasebetini, yapımcının ve kanalın müdahalesini, dahası ortalama seyircinin ve hayranların reaksiyonunu çok yeterli bildiğini söyleyebiliriz. Tecrübesinin hayran ile fanatiği, standart seyirciyle müdavimi ayırt etmeye yeteceği açık. İşin ilginci Güneyer’in “yeni fanlar yaratacak” bir dizi yerine, tahminen bir televizyon dizisi yerine fandom problemini mevzu alan eğlenceli bir hikayeye yönelmesi…
niye artık? “Yılan Hikâyesi” 99 imali… Devrin en beğenilen işlerinden… Hatta bir nesil müzik derslerinde flütle “Yılan Hikâyesi”nin melodisini çalarak sözlüye çekildi! Ortadan tam 22 yıl geçmiş… Günümüzde hikayeyi kuran ruh hali kuşkusuz Güneyer’in o dönemki deneyimlerinden de izler taşıyordur lakin geçen müddette esaslı bir değişim yaşandığı anlaşılmakta. “Fandom” dün değil bugün yazılıp çekiliyorsa seyircinin hayatla bağlarını zayıflatıp onları silikleştirerek birer fandoma dönüştüren şartlar karar sürüyor demektir. Ferda için de bu yorumu yapabiliriz. Kendini bir dizi hayranı olarak tanıtıyor, sıkı bir takipçi manzarasında lakin daha ötesinde İhanet Rüzgârı’na tuhaf bir bağlılık geliştirdiğini ve dizinin her gün birebir saatte yayınlanmasına şiddetle muhtaçlık duyduğunu, aksi takdirde mahrumluk nöbeti yaşadığını kavrıyoruz. esasen hayranlık ile bağımlılığı, beğeni ve saplantıyı lakin bu noktadan itibaren ayırabileceğimizi düşünüyorum. Ferda çalıştığı iş yerinde kendine bir cümbüş bulmuş ve cümbüşü vakit içinde ekmek su kadar hayati bir boyuta varmış. “Fandom” da Ferda’nın “aklı başında” bir beşere fantastik gelebilecek kimlik arayışını ve ileri gidişini olağanlaştırarak ihtiyaç düzleminde açıklıyor. Bir bakıma Ferda vesilesiyle toplumsal medyada TT (trend topic) çalışması yapan hayran kitlesinin mesaisi de mana kazanıyor. olağan olarak bu bir dizi ve Ferda gerçek hayattan bir duruma karşılık gelse dahi olayların daha çarpıcı akması için hikayeyi güçlendirecek faktörlere başvurulmuş. Ferda’nın akıl hastanesinde maruz kaldığı zorbalık ve senaristin konutu etrafında geçen cinayet soruşturması gerçek hayatta sık karşılaştığımız bir davranış bozukluğunu kurgusalın eğlenceli atmosferinde yumuşatıyor.
CAN’INA TAK DEDİĞİ YERDE HIZIR ÜZERE YETİŞEN FERDA!
“Fandom” başka yandan muharririn çok ilgi karşısındaki çaresizliğini ortaya koyuyor. Bir dizi senaristi sonuçta zanaatkârdan farksız ve mesleksel kıstaslara, amirin zapturaptına, ticari tasalara boyun eğmek zorunda… Can’ın diziyi bırakamayışı her ne kadar Ferda’nın komik itirazına bağlansa da dört başı mamur bir çıkışsızlık kelam konusu… esasen bu çıkışsızlık muharririn gereksinimleri doğrultusunda sözünü buluyor. Ferda nasıl dizi izleyerek kimliğine ve cümbüşüne kavuşuyorsa Can birebir biçimde uzaklaşıyor. Onun dileği mekanik üretimi sonlandırıp özgün metinler kaleme almak ve şüphesiz üstündeki baskıyı kırmak. Ferda, senariste yönelik baskının cisimleşmiş hali, o denli ki meskenine kadar girip onu rehin almış bir yorum bu, yani senaristin hayatının kendine ilişkin olmadığı istikametinde bir sonuç çıkarıyoruz.
Ferda, Can’ı anladığını öne sürüyor. Jargona pek hâkim değil, drama müdiresinin izlek vb. sözlerini anlamıyor lakin “bir tık süratli, bir tık yavaş” üzere lakayt tanımlara de prim vermiyor. Ferda, seyirciyi temsil ettiğinden senaryo dilediğince sürsün istiyor… O şahsen seyirci, hızlıyı yavaşı ondan yeterli bilecekler değiller ya! Genç hanımın Can’ı anladığı bir diğer nokta beklentiler… Senaristin hayatından mutlu olmadığını, diziyi niye bıraktığını sezen Ferda “ben aslında senin hayatını kurtarıyorum” deme cüretini gösteriyor. Dizinin yeni kısımlarını o yazıyor, üretimci ve kanalla görüşmeleri o sürdürüyor. Can’a oturup yıllardır yazmak istediği “kendi” senaryosunu yazmak kalıyor.
Ferda’nın asıl yeterliliği Can’ın kısır döngüsüne müdahale etmek… Çift taraflı bir tutsaklık yaşıyor Can, yalnızca kanalın direktiflerine, seyircinin isteklerine maruz kalmıyor, hem de iradesini tutsak eden parmaklıkları pembeye boyamış güya ve ekmeğin ötesinde pasta yiyebiliyor. Ferda’nın bölümden arkadaşları üzere bu pastadan hisse almak yerine elini daldırması oyunu bozmaya, comfort zone’u dağıtmaya yetiyor. Can, dizi yazma mecburiliği ortadan kalkınca başına gelen işleri kaleme alıyor ki bu teşebbüsü yıllardır bir şey yaşamadığının da ispatı. Onu tetikleyecek, kışkırtacak bir şey yaşamamış belirli ki. Tabir yerindeyse makineleşmiş! Tam da makiniçin sesler gelmeye başladığı sıra Can’ın artık canına tak dediğinde Ferda hızır üzere yetişiyor.
DÜMEN KIRAN DİZİ
On üç kısımda dönem finali yapan “Fandom”, Güneyer’in kurt bir senarist olduğunu göstermekte… Güneyer dizi hayranlığını hareket noktası kılarken kısımlar ilerledikçe bu motivasyonun tesirlerini mümkün mertebe temizlemiş. Başta çelişki üzere gelse dahi “Fandom”un tartışmalar etrafında dönerek güç harcayan “marjinal bir iş” olmadığını göz önüne alırsak hak veriyoruz tercihine. Uzun soluklu bir anlatı için “dizi hayranlığının” kavramsal duracağı ve ne kadar çılgınlık potansiyeli taşısa da etkisiz kalacağı aşikâr. Genel seyirciyi şöyleki bir baktırsa dahi “kendine bağlayamayacak” bir motivasyon bu. Güneyer de dümeni kırıyor ve mafyayı işin içine sokuyor. Yetinmiyor, yeni bir gizem yaratıyor. Ferda’nın annesini öldüren adama da ikinci dönem geçerli bir sebep yazılacaktır. Olağan komiser Ayaz’ın Ferda’ya dair kuşkuları ve komiser yardımcısı Necmi’nin senaryo yazma sevdası dizideki kıssayı güçlendiren başka ögeler.
Güneyer diziyi muvaffakiyetle açarken kimi noktaları ise yeterli bağlayamıyor. Örneğin Can’ın Stockholm sendromu klişe olmanın ötesinde yeterli işlenmemiş. Hisler ortası geçiş epey süratli ve Can’ın nefret-aşk çatışması yaşadığı sekanslar bize geçmiyor. Ayrıyeten Ferda’nın annesi ölünce çark edip Can’ı özgür bırakması da inandırıcı değil. aslına bakarsanız dizide bayanın saplantısı teorize edilmiyor. Akıl hastanesinde kaldığı periyot senaristle bağlantı kurduğu, onunla görüşmeye gittiğindeyse mutsuz ve yalnız olduğunu görüp kendince düzgün niyetli bir karar aldığını açıklıyor ama o takdirde bile çekilen-çektirilen bu kadar eziyet bir yere varmıyor.
Dizi, dönem finaline gerçek yalpalamış. Bilhassa son iki kısımda önemli zahmetlerden kelam edebiliriz. Sondan bundan evvelki kısımda, bir manada hikayenin katarsisinde yapay diyaloglar dikkat çekiyor. Çete önderinin Ferda’ya “sen en uygunu diz yaz” demesi onun da “diyalogları beceremiyorum” cevabı vermesi dikkat cazip. Fakat diyaloglardaki külfetin bir espri olmadığı anlaşılıyor. Ferda yalnızca çete önderiyle değil Can’la konuşurken de zaman-mekân’a uygun düşmeyen tabirler kullanıyor. Panik odasında oturmuş makus erkeklerin birbirlerini yemesini izliyorlar, bir duygusal tepedeyiz hâlâ uzun uzun cümleler kuruyorlar. Final kısmı ise pek kısa sürüyor ve gizemin aydınlatılması noktasında sahneler verimli kullanılmıyor.
SADE KARAKTERLER, VASAT OYUNCULUKLAR
“Fandom”un karakterlerine ve oyunculuklara da özetlemek gerekirse değinebiliriz. Güneyer’in bir artısı anlatının muhtaçlığı kadar karakter kullanıp gereksiz kalabalığa kaçmaması… yıllarce 90-120 dakika (son senelerda 150 dakikaya çıktı bu süre) dizi yazdıktan daha sonra anlatıyı 25 dakikalık kısımlara dağıtması kaleminin kıvraklığını gösteriyor. “Fandom” bu açıdan tavsamayan bir dizi, seyirciyi yormuyor. Bu başarıda muhtaçlığa dönük karakter seçiminin rol oynamış. Pratik karakterler var: Drama müdiresi, üretimci, eski eş, başkomiser ve yardımcısı… Kimileri ikinci bir kısmı görmezken kimileri anlatıya eşlik ediyor ve Can-Ferda bağlantısının zorlandığı anlarda nefes aldırıyor. Komiser Ayaz mesela. Son derece sıradan bir tip, salak âşık, fevri polis vb. tüm kalıplardan yararlanıyor lakin sıradan bir espri yazılmış ona: Meskende sivrisinek besliyor. Sineğe Çeto ismini vermiş. sıradan bir espri, tahminen birçok kişi gülmüyordur lakin kahkaha attırmasına gerek yok, merkezdeki hikayenin yükünden alıyor, dikkati biraz olsun dağıtıyor bu çeşit espriler. Eren Vurdem, Ayaz rolünde başarılı…
Başrollere gelirsek Tuğçe Altuğ’dan başlamak istiyorum. “Kelebekler” sinemasında pavyon sahnesindeki görkemli ve küfürbaz çıkışıyla hafızalarda yer etmiş, çıtayı epey yükseltmişti… Dizide o performansın gerisinde kalmış. Olağan şunu belirtmek lazım. Altuğ’un yüzü hudutlu bir yüz… “Kelebekler”deki üzere umursamazı veya “Fandom”da izlediğimiz üzere çatlak bir karakteri muvaffakiyetle canlandırabiliyor lakin yüzünün her role gideceğini söylemek güç. Genel manada pak iş çıkarmış.
Şahin Irmak’ın performansı ise tanınmasını sağlayan “Hıyarlı Baba” tiplemesinden izler taşıyor. BKM Mutfak’ta sergilediği performansın şivesiz ve daha az karikatürize bir yorumu diyebiliriz. Avantajı Can Aslan’ın da anlatıda vakit içinde gerçekdışı bir noktaya yerleşmesi… Hal bu biçimde olunca abartılı oyunculuğu sırıtmamış. bir daha de hislerdeki geçişi aktaramadığını, zorbasına duyduğu aşkı oyunculuğuyla destekleyemediğini vurgulamak lazım. Öte yandan arayış ortasında bir senaristin manilerini veya içsel sorunlarını yansıtamıyor. Tekdüze hayatından bunaldığını anlıyoruz ama bu bize “bildiriliyor”, duygusal seviyede “yaşanmıyor”.
* *
“Fandom” dizi hayranlığı ve izole ömür, panik odası üzere heyecan verici öğeler üzerinden açılıp vakit içinde polisiye ve kara güldürü cinsine yaklaşan bir üretim. Muharririn yalnızlığı ve sıkışmışlığından da dem vuruyor, dizi bölümünün içeridekini başka dışarıdakini farklı yakan dünyasından da… Pekala, siz ne dersiniz? “Canfer” bitsin mi ikinci dönemi gelsin mi?