Muhabir
New member
Getty Images
Haziran, dünyanın biroldukca yerinde LGBTİ+ Onur Ayı olarak kutlanıyor.
LGBTI+ topluluğunun en ünlü sembolü, 1970’lerin sonlarından bu yana yaygın biçimde kullanılan altı çizgili gökkuşağı bayrağı.
tıpkı vakitte, son yarım yüzyılda cinsel yönelim ve cinsiyet kimliğinin epey daha rahat ve farklı hallerde söz edilmeye başlanmasıyla bir arada bu topluluk içerisindeki farklılık ve çeşitlilikleri yansıtan yeni bayraklar da ortaya çıktı.
Reddit ve Tumblr üzere web sitelerinin popülerleşmesiyle bir arada, birebir cinsiyet kimliğine sahip beşerler bir ortaya gelmeye başladı ve bu topluluklar kendi bayraklarını tasarladı.
Onur Ayı boyunca biroldukca ülkede LGBTİ+ topluluğuna dayanak vermek emeliyle kullanılan gökkuşağı bayrağının yanı sıra yürüyüşler ve kutlamalarda öteki kümeleri temsil eden bayraklar da daha fazla görülmeye başlandı.
Farklı bayrakların renklerinden aksesuarlar tasarlayan Brooke Hoyt, “Cinsiyet kimliği ve cinsel yönelim yelpazesi epeyce geniş ve çeşitli olduğundan epeyce sayıda küçük topluluk da fazla göze çarpmayabilir. Bu niçinle bu bayraklara sahip çıkmak değerli. Zira bu bayraklar, farklı kimliğe sahip insanlara bir topluluk ve aidiyet duygusu sunuyor” dedi.
Onur Ayı boyunca gözünüze daha fazla çarpabilecek farklı bayraklar neyi temsil ediyor ve artlarında yatan kıssalar neler?
BBC
Gilbert Baker Onur Bayrağı
LGBTİ+ hak çabasının simgesi olan bayrak. Tanınmış bir aktivist ve drag queen olan Gilbert Baker tarafınca geliştirildi.
ABD’nin eşcinsel kimliğini açık biçimde yaşayan birinci kamu vazifelisi olan Harvey Milk, kendisinden eşcinsel topluluğu için onur ve gururu temsil edecek bir bayrak tasarlamasını istedi.
Sonuç olarak ortaya bugün birfazlaca kişi tarafınca bilinen sekiz renkli gökkuşağı bayrağı çıktı. Bu bayrak birinci vakit içinderda 25 Haziran 1978’de San Francisco’daki Eşcinsel Özgürlük Günü Yürüyüşü’nde kullanıldı.
Bayrakta yer alan sekiz rengin her biri, Baker’ın LGBTİ+ topluluğunda gözlemlediği sembolik his ve mefkureleri temsil ediyor.
Pembe seksi, kırmızı hayatı, turuncu şifayı, sarı güneş ışığını, yeşil doğayı, turkuaz sanatı, mavi huzuru ve mor da ruhu sembolize ediyor.
Bu birinci bayrağın yapılmasından 25 yıl daha sonra, 2003 yılında, Baker, Florida’nın Key West bölgesinde Meksika Körfezi’nden Atlantik Okyanusu’na uzanan 2 kilometre uzunluğundaki bayrağın imal sürecinde de bakılırsav aldı.
Getty Images
Getty Images
Eşcinsel Onur Bayrağı
1978 Eşcinsel Özgürlük Günü Yürüyüşü ve bundan birkaç ay daha sonra Harvey Milk’in bir cinayete kurban gitmesi bu bayraklara olan talebi de artırdı. Baker da dizaynının ticari üretim sürecine başladı.
Lakin, üretim sürecinde pembe kumaşın yetersiz kalması üzerine bu renk dizayndan çıkartıldı. Renklerin çift sayıda kalmasını sağlamak için turkuaz ve çivit mavi birleştirildi ve bayrak bugünkü altı renkli halini aldı.
Bu bayrak, on yıllardır LGBTİ+ topluluğunun en kıymetli sembolü olarak kabul ediliyor.
Getty Images
Philadelphia Onur Bayrağı
2017’deki Onur Ayı’nda Philadelphia merkezli More Color More Pride kümesi bir kampanya düzenledi.
Bu kampanya kapsamında, LGBTİ+ topluluğu ortasındaki beyaz olmayanları temsil etmek için Onur Bayrağı’na siyah ve kahverengi de eklendi.
Getty ImagesLena Waithe
Bayrağın bu versiyonu ondan sonrasında güldürü müellifliği kısmında Emmy kazanan birinci siyahi bayan olan Lena Waithe tarafınca 2018’deki Met Gala’da pelerin olarak giyildi.
Görünürlüğü arttıktan daha sonra bayrağın da popülaritesi yükselişe geçti.
Getty Images
Trans Bayrağı
Trans bayrağı, geçmişte ABD Donanması’nda denizaltı subayı olarak çalışan Monica Helms tarafınca tasarlandı.
Trans Onur Bayrağı, 1999 yılında hazırlandı ve birinci vakit içinderda Arizona eyaletindeki Phoenix Onur Yürüyüşü’nde kullanıldı.
Bayrakta yer alan mavi renk erkekleri, pembe kızları, ortada yer alan beyaz renk ise geçiş sürecinde olanları, kendini cinsiyetsiz olarak tanımlayanları ve interseksleri temsil ediyor.
Klavyelerde yer alan emojilere karar veren kurum Unicode’un en çok talep edilen emojiler içinde yer almasına rağmen trans bayrağını eklememesine reaksiyon olarak 2018 yılında bir kampanya düzenlendi.
Hak savunucusu ve sanatçı Charlie Cragg başlatmış olduğu reaksiyon kampanyasında, trans bayrağı emojiler içinde eklenene kadar ıstakoz emojisinin kullanılması daveti yaptı.
Trans bayrağı, Kasım 2020’de emojiler ortasına eklendi.
Getty Images
Biseksüel Bayrağı
Biseksüel bayrağı, 1998’de Michael Page tarafınca biseksüellerin hem toplum genelinde hem LGBTİ+ topluluğu içerisindeki görünürlüğünün artırılması gayesiyle tasarlandı.
Bayrakta üst üste binen pembe ve mavi üçgenler yer alıyor.
Bayrağını yüzde 40’ını oluşturan pembe eşcinselliği, tıpkı orana sahip mavi heteroseksüelliği ve yüzde 20’sini oluşturan mor da her ikisini birsen temsil ediyor.
Getty Images
Panseksüel Bayrağı
Bu bayrak 2010 yılında tasarlandı. Birinci çıkış noktası tam olarak bilinmiyor. Fakat internette kullanılmaya başlandıktan daha sonra süratli bir biçimde popülerleşti.
Panseksüellik, cinsiyet ve cinsiyet kimliğinden bağımsız olarak birine karşı duygusal ve cinsel çekim duyulması olarak tanımlanıyor.
Bu bayrağın da pansksüelliği biseksüellikten ayırt etmek hedefiyle tasarlandığı düşünülüyor.
Pembe bayanları, mavi erkekleri ve sarı renk de ikili cinsiyetin haricinde kalanları temsil ediyor.
Getty Images
Genderkuir Bayrağı
Genderkuir, “geleneksel cinsiyet tariflerinin haricinde, kendisini ne erkek ne bayan, hem erkek hem bayan yahut bu iki cinsiyetin birtakım özelliklerini bir ortada taşıyan bir özne olarak tanımlayanlar” manasına geliyor.
Çoklukla bir şemsiye terim olarak kabul ediliyor.
Genderkuir bayrağının son hali muharrir, dizayncı ve müzisyen Marilyn Roxie tarafınca 2011’de tasarlandı.
Lavanta şerit, pembe ve mavi olan klasik bayan ve erkek renklerinin karışımını temsil ediyor. Lavantanın zıt rengi olan koyu yeşil de kendini ne erkek ne bayan olarak tanımlayanları temsilen bayrakta yer alıyor.
Ortadaki beyaz ise ikili cinsiyet tarifinin haricindeki sembolize ediyor.
Getty Images
“Non-binary” bayrak
Non-binary sözünün Türkçe karşılığı “iki şeyden oluşmayan ve iki şey içermeyen”. Cinsiyet kimliği açısından ise kendini erkek ve bayandan oluşan ikili cinsiyet anlayışının haricinde tanımlayanlara işaret ediyor.
Vakit zaman Türkçe’de “ikiliksiz” olarak da kullanılabiliyor.
Bu kümesi temsil eden bayrak, benzeri lakin farklı bir manaya sahip olan genderkuir ile non-binary kavramlarının ayrıştırılması için yeni bir bayrağın yapılması davetiyle tasarlandı.
Bayrak, 2014 yılında o periyot 17 yaşında olan Kye Rowan imzasını taşıyor.
Bu bayrakta her biri farklı bir kümesi temsil eden dört şerit yer alıyor.
Sarı, bayan ve erkekten olan ikili cinsiyet tanımlamasının haricindekileri ve kendini tanımlarken bu iki kavramı kullanmayanları temsil ediyor.
Beyaz, birden çok cinsiyeti yahut cinsiyetlerin tamamına sahip olanları, mor şerit de non-binary olanların benzersizliğini gösteriyor. Kendini cinsiyetsiz olarak tanımlayanlar da siyah renkle bayrakta yer alıyor.
Getty Images
Genderfluid (Akışkan Kimlik) Bayrağı
Bu bayrak, cinsiyet kimliği sabit olmayan, bunun yerine hisleri ve kendini söz biçimi değişen bireyleri temsil ediyor.
Bu bayrak, panseksüel hakları savunucusu JJ Poole tarafınca 2012’de heteronormatif topluma uymayan beşerler için oluşturuldu.
The intersex flag
Getty Images
İnterseks Bayrağı
Bu bayrak, 2013 yılında Avustralyalı araştırmacı ve interseks hak savunucusu Morgan Carpenter tarafınca tasarlandı.
Bayrakta, intersekslerin bütünlüğünü temsil etmek üzere bir daire yer alıyor.
Mor ve sarı da çoklukla cinsiyet açısından en nötr renkler olarak kabul edildiklerinden bayrakta kullanılıyor.
Getty Images
Aseksüel Bayrağı
Aseksüel terimi, cinsel istek eksikliği ile tanımlanan cinsiyet kimliğini tanımlıyor.
Bu bayrak, 2010 yılında Aseksüel Görünürlük ve Eğitim Ağı’nın logosundan esinlenerek oluşturuldu.
Siyah aseksüelliği sembolize ediyor. Gri, “griseksüelleri”, yani aseksüellik ile cinsel çekim yaşamak içindekileri gösteriyor.
Beyaz, bu topluluğun destekçilerini, mor da topluluğun genelini temsil ediyor.
BBC
Yeni Onur Bayrağı
2018 yılında LGBT+ bayrağını daha kapsayıcı bir hale getirmek için grafik dizayncı Daniel Quasar tarafınca tasarlandı.
Bu dizaynda klâsik gökkuşağı bahisli Onur Bayrağı’nın sol tarafında beş renkli bir şerit yer alıyor.
Getty Images
Bu şeritte yer alan renkler, LGBTİ+ topluluğu içerisindeki farklı başka kümeleri temsil ediyor.
Quasar, sol tarafta oka benzeyen şeritlerin ilerlemeyi temsil ettiğini belirtiyor.
Haziran, dünyanın biroldukca yerinde LGBTİ+ Onur Ayı olarak kutlanıyor.
LGBTI+ topluluğunun en ünlü sembolü, 1970’lerin sonlarından bu yana yaygın biçimde kullanılan altı çizgili gökkuşağı bayrağı.
tıpkı vakitte, son yarım yüzyılda cinsel yönelim ve cinsiyet kimliğinin epey daha rahat ve farklı hallerde söz edilmeye başlanmasıyla bir arada bu topluluk içerisindeki farklılık ve çeşitlilikleri yansıtan yeni bayraklar da ortaya çıktı.
Reddit ve Tumblr üzere web sitelerinin popülerleşmesiyle bir arada, birebir cinsiyet kimliğine sahip beşerler bir ortaya gelmeye başladı ve bu topluluklar kendi bayraklarını tasarladı.
Onur Ayı boyunca biroldukca ülkede LGBTİ+ topluluğuna dayanak vermek emeliyle kullanılan gökkuşağı bayrağının yanı sıra yürüyüşler ve kutlamalarda öteki kümeleri temsil eden bayraklar da daha fazla görülmeye başlandı.
Farklı bayrakların renklerinden aksesuarlar tasarlayan Brooke Hoyt, “Cinsiyet kimliği ve cinsel yönelim yelpazesi epeyce geniş ve çeşitli olduğundan epeyce sayıda küçük topluluk da fazla göze çarpmayabilir. Bu niçinle bu bayraklara sahip çıkmak değerli. Zira bu bayraklar, farklı kimliğe sahip insanlara bir topluluk ve aidiyet duygusu sunuyor” dedi.
Onur Ayı boyunca gözünüze daha fazla çarpabilecek farklı bayraklar neyi temsil ediyor ve artlarında yatan kıssalar neler?
BBC
Gilbert Baker Onur Bayrağı
LGBTİ+ hak çabasının simgesi olan bayrak. Tanınmış bir aktivist ve drag queen olan Gilbert Baker tarafınca geliştirildi.
ABD’nin eşcinsel kimliğini açık biçimde yaşayan birinci kamu vazifelisi olan Harvey Milk, kendisinden eşcinsel topluluğu için onur ve gururu temsil edecek bir bayrak tasarlamasını istedi.
Sonuç olarak ortaya bugün birfazlaca kişi tarafınca bilinen sekiz renkli gökkuşağı bayrağı çıktı. Bu bayrak birinci vakit içinderda 25 Haziran 1978’de San Francisco’daki Eşcinsel Özgürlük Günü Yürüyüşü’nde kullanıldı.
Bayrakta yer alan sekiz rengin her biri, Baker’ın LGBTİ+ topluluğunda gözlemlediği sembolik his ve mefkureleri temsil ediyor.
Pembe seksi, kırmızı hayatı, turuncu şifayı, sarı güneş ışığını, yeşil doğayı, turkuaz sanatı, mavi huzuru ve mor da ruhu sembolize ediyor.
Bu birinci bayrağın yapılmasından 25 yıl daha sonra, 2003 yılında, Baker, Florida’nın Key West bölgesinde Meksika Körfezi’nden Atlantik Okyanusu’na uzanan 2 kilometre uzunluğundaki bayrağın imal sürecinde de bakılırsav aldı.
Getty Images
Getty Images
Eşcinsel Onur Bayrağı
1978 Eşcinsel Özgürlük Günü Yürüyüşü ve bundan birkaç ay daha sonra Harvey Milk’in bir cinayete kurban gitmesi bu bayraklara olan talebi de artırdı. Baker da dizaynının ticari üretim sürecine başladı.
Lakin, üretim sürecinde pembe kumaşın yetersiz kalması üzerine bu renk dizayndan çıkartıldı. Renklerin çift sayıda kalmasını sağlamak için turkuaz ve çivit mavi birleştirildi ve bayrak bugünkü altı renkli halini aldı.
Bu bayrak, on yıllardır LGBTİ+ topluluğunun en kıymetli sembolü olarak kabul ediliyor.
Getty Images
Philadelphia Onur Bayrağı
2017’deki Onur Ayı’nda Philadelphia merkezli More Color More Pride kümesi bir kampanya düzenledi.
Bu kampanya kapsamında, LGBTİ+ topluluğu ortasındaki beyaz olmayanları temsil etmek için Onur Bayrağı’na siyah ve kahverengi de eklendi.
Getty ImagesLena Waithe
Bayrağın bu versiyonu ondan sonrasında güldürü müellifliği kısmında Emmy kazanan birinci siyahi bayan olan Lena Waithe tarafınca 2018’deki Met Gala’da pelerin olarak giyildi.
Görünürlüğü arttıktan daha sonra bayrağın da popülaritesi yükselişe geçti.
Getty Images
Trans Bayrağı
Trans bayrağı, geçmişte ABD Donanması’nda denizaltı subayı olarak çalışan Monica Helms tarafınca tasarlandı.
Trans Onur Bayrağı, 1999 yılında hazırlandı ve birinci vakit içinderda Arizona eyaletindeki Phoenix Onur Yürüyüşü’nde kullanıldı.
Bayrakta yer alan mavi renk erkekleri, pembe kızları, ortada yer alan beyaz renk ise geçiş sürecinde olanları, kendini cinsiyetsiz olarak tanımlayanları ve interseksleri temsil ediyor.
Klavyelerde yer alan emojilere karar veren kurum Unicode’un en çok talep edilen emojiler içinde yer almasına rağmen trans bayrağını eklememesine reaksiyon olarak 2018 yılında bir kampanya düzenlendi.
Hak savunucusu ve sanatçı Charlie Cragg başlatmış olduğu reaksiyon kampanyasında, trans bayrağı emojiler içinde eklenene kadar ıstakoz emojisinin kullanılması daveti yaptı.
Trans bayrağı, Kasım 2020’de emojiler ortasına eklendi.
Getty Images
Biseksüel Bayrağı
Biseksüel bayrağı, 1998’de Michael Page tarafınca biseksüellerin hem toplum genelinde hem LGBTİ+ topluluğu içerisindeki görünürlüğünün artırılması gayesiyle tasarlandı.
Bayrakta üst üste binen pembe ve mavi üçgenler yer alıyor.
Bayrağını yüzde 40’ını oluşturan pembe eşcinselliği, tıpkı orana sahip mavi heteroseksüelliği ve yüzde 20’sini oluşturan mor da her ikisini birsen temsil ediyor.
Getty Images
Panseksüel Bayrağı
Bu bayrak 2010 yılında tasarlandı. Birinci çıkış noktası tam olarak bilinmiyor. Fakat internette kullanılmaya başlandıktan daha sonra süratli bir biçimde popülerleşti.
Panseksüellik, cinsiyet ve cinsiyet kimliğinden bağımsız olarak birine karşı duygusal ve cinsel çekim duyulması olarak tanımlanıyor.
Bu bayrağın da pansksüelliği biseksüellikten ayırt etmek hedefiyle tasarlandığı düşünülüyor.
Pembe bayanları, mavi erkekleri ve sarı renk de ikili cinsiyetin haricinde kalanları temsil ediyor.
Getty Images
Genderkuir Bayrağı
Genderkuir, “geleneksel cinsiyet tariflerinin haricinde, kendisini ne erkek ne bayan, hem erkek hem bayan yahut bu iki cinsiyetin birtakım özelliklerini bir ortada taşıyan bir özne olarak tanımlayanlar” manasına geliyor.
Çoklukla bir şemsiye terim olarak kabul ediliyor.
Genderkuir bayrağının son hali muharrir, dizayncı ve müzisyen Marilyn Roxie tarafınca 2011’de tasarlandı.
Lavanta şerit, pembe ve mavi olan klasik bayan ve erkek renklerinin karışımını temsil ediyor. Lavantanın zıt rengi olan koyu yeşil de kendini ne erkek ne bayan olarak tanımlayanları temsilen bayrakta yer alıyor.
Ortadaki beyaz ise ikili cinsiyet tarifinin haricindeki sembolize ediyor.
Getty Images
“Non-binary” bayrak
Non-binary sözünün Türkçe karşılığı “iki şeyden oluşmayan ve iki şey içermeyen”. Cinsiyet kimliği açısından ise kendini erkek ve bayandan oluşan ikili cinsiyet anlayışının haricinde tanımlayanlara işaret ediyor.
Vakit zaman Türkçe’de “ikiliksiz” olarak da kullanılabiliyor.
Bu kümesi temsil eden bayrak, benzeri lakin farklı bir manaya sahip olan genderkuir ile non-binary kavramlarının ayrıştırılması için yeni bir bayrağın yapılması davetiyle tasarlandı.
Bayrak, 2014 yılında o periyot 17 yaşında olan Kye Rowan imzasını taşıyor.
Bu bayrakta her biri farklı bir kümesi temsil eden dört şerit yer alıyor.
Sarı, bayan ve erkekten olan ikili cinsiyet tanımlamasının haricindekileri ve kendini tanımlarken bu iki kavramı kullanmayanları temsil ediyor.
Beyaz, birden çok cinsiyeti yahut cinsiyetlerin tamamına sahip olanları, mor şerit de non-binary olanların benzersizliğini gösteriyor. Kendini cinsiyetsiz olarak tanımlayanlar da siyah renkle bayrakta yer alıyor.
Getty Images
Genderfluid (Akışkan Kimlik) Bayrağı
Bu bayrak, cinsiyet kimliği sabit olmayan, bunun yerine hisleri ve kendini söz biçimi değişen bireyleri temsil ediyor.
Bu bayrak, panseksüel hakları savunucusu JJ Poole tarafınca 2012’de heteronormatif topluma uymayan beşerler için oluşturuldu.
The intersex flag
Getty Images
İnterseks Bayrağı
Bu bayrak, 2013 yılında Avustralyalı araştırmacı ve interseks hak savunucusu Morgan Carpenter tarafınca tasarlandı.
Bayrakta, intersekslerin bütünlüğünü temsil etmek üzere bir daire yer alıyor.
Mor ve sarı da çoklukla cinsiyet açısından en nötr renkler olarak kabul edildiklerinden bayrakta kullanılıyor.
Getty Images
Aseksüel Bayrağı
Aseksüel terimi, cinsel istek eksikliği ile tanımlanan cinsiyet kimliğini tanımlıyor.
Bu bayrak, 2010 yılında Aseksüel Görünürlük ve Eğitim Ağı’nın logosundan esinlenerek oluşturuldu.
Siyah aseksüelliği sembolize ediyor. Gri, “griseksüelleri”, yani aseksüellik ile cinsel çekim yaşamak içindekileri gösteriyor.
Beyaz, bu topluluğun destekçilerini, mor da topluluğun genelini temsil ediyor.
BBC
Yeni Onur Bayrağı
2018 yılında LGBT+ bayrağını daha kapsayıcı bir hale getirmek için grafik dizayncı Daniel Quasar tarafınca tasarlandı.
Bu dizaynda klâsik gökkuşağı bahisli Onur Bayrağı’nın sol tarafında beş renkli bir şerit yer alıyor.
Getty Images
Bu şeritte yer alan renkler, LGBTİ+ topluluğu içerisindeki farklı başka kümeleri temsil ediyor.
Quasar, sol tarafta oka benzeyen şeritlerin ilerlemeyi temsil ettiğini belirtiyor.