İktisat gündeminin ağır geçtiği haftada hangi gelişmeler takip edildi?

Mezopotamya

New member
Investing.com – Bu hafta yurt ortasında kıymetli ekonomik göstergeler açıklanırken Hazine Bakanlığı ve Çalışma Bakanlığı 2023 bütçelerini Meclise sundu. Taban fiyat, EYT, kontratlı işçi alımı ve ÖTV indirimi en çok edilen başlıklar oldu.

Açıklanan bilgiler:

Hazine’nin nakit açığı
Ekim’de 72,2 milyar TL olurken 10 aylık açık ise 160,4 milyar TL’ye çıktı. Dikkat çeken kalem ise faiz ödemelerinde görüldü. Hazine’nin faiz ödemesi 59 milyar TL ile rekor yüksek düzeye çıktı.

Cari açık Eylül’de 2,97 milyar dolar oldu. 10 aylık açık ise 38 milyar dolara ulaştı. Cari açığın en büyük kısmını dış ticarette güç ithalatına bağlı açık oluşturdu.

Ağustos’ta 26 milyar doları aşarak tarihi yüksek düzeye çıkan net yanılgı noksanda ise azalma oldu. Ekim’de net yanılgı noksan girişi 2,6 milyar dolar olurken 9 aylık giriş 24,9 milyar dolar oldu.

Net kusur noksana revizyon desteği

TÜİK’in turizm bilgilerini revize etmesinin akabinde Merkez Bankasının ödemeler istatistiklerinde cari süreçler hesabının gelir kısmına 22,4 milyar dolarlık artı eklendi. Ayrıyeten bir daha revizyonla fiyat masraflarında de 4 milyar dolarlık düşüş yapıldı. Toplamda 26,8 milyar dolarlık revizyon dayanağı eklenmiş oldu.

İşsizlik oranı yükseldi

TÜİK bilgilerine bakılırsa Ağustos’ta tek haneye inen işsizlik oranı Eylül’de %10,1’e yükselirken işsiz sayısı son ayda 120 bin kişi arttı. bu biçimdelikle kayıtlı işsiz sayısı 3 milyon 482 bin kişi oldu.

Sanayi üretimi pandemi daha sonrası en düşük düzeye geriledi

Sanayi üretimi Eylül’de %1,6 daraldı. Yıllık üretim oranı ise %0,4 ile pandemi daha sonrası en düşük düzeyde kaldı. Bölüm ortasında en sert düşüş %16,5 oranındaki kayıpla madencilik ve taşocakçılığı bölümü endeksinde görüldü.

Dolar yatay, euro kuru ve gram altın yılın tepesine çıktı

Bu hafta dolar, enflasyon verisinin akabinde global piyasalarda 3 ayın en düşük düzeyine geriledi. Dolardaki kayıpla euro/dolar 1,03 üzerine çıkarken euro/TL de 19,10 ile yılın doruğunu gördü.

Dolardaki düşüşten takviye alan ons altın bu hafta %4 yükseldi. Ons tesiriyle gram altın da 1.055 TL’ye çıkarak Aralık ayındaki tarihi tepe daha sonrası en yüksek seviyeyi gördü. Dolar/TL 18,50’li düzeylerde yatay seyretti.

Kur Muhafazalı Mevduatın Hazine’ye yükü 91,6 milyar TL

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, Meclis konuşmasında Kur Muhafazalı Mevduattaki son durum hakkında bilgi verdi. Hazine’nin KKM hesaplarına 91,6 milyar TL’lik ödeme yaptığını belirten Bakan Nebati, KKM’nin Merkez Bankasına maliyetinin Hazine’den daha düşük olabileceğini belirtti.

Küresel döviz piyasasında yaşanan oynaklıktan da bahseden Bankan Nebati, euro, sterlin ve Japon yeninde görülen yüksek oynaklık ve kıymet kayıplarından örnek vererek dolar/TL’nin bu yıl stabil kaldığını, gerçek efektif döviz kurunun da %16,7 oranında paha kazandığını söylemiş oldu.

Sunum daha sonrası gazetecilerin sorularını cevaplayan Bakan Nebati, arabada ÖTV indirimi olmayacağını, lakin matrah artışı için çalışmalar yapıldığını belirtti.

EYT ve kontratlı işçi konusu Meclise sunulacak

Bu hafta en hayli Çalışma ve Toplumsal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin’in açıklamaları takip edildi. Zira 6 milyondan fazla minimum fiyatlı için yapılacak artırım oranı, 4 milyona yakın EYT’li için de yapılacak düzenleme merak edilirken kontratlı işçi alımları da yakından izleniyor.

2023 mali bütçe sunumunu yapan Bakan Alım, minimum fiyatta refah hissesinin verilmeye devam edeceğini söylemiş oldu. Fiyat ve enflasyon içinde dengeyi korumak için gerekeni yapacaklarını da söz eden Bakan Alım, minimum fiyat görüşmelerinin Aralık ortasında başlayacağını söz etti.

Önemli açıklamalardan biri EYT idi. Bakan Alım Aralık ayında Meclise sunacakları EYT konusunda “Şu anda yaş kuralını kaldırırsak, prim gün sayısı ve hizmet mühleti tutan yaklaşık 1,5 milyon kişi var. O kuralları kaldıramayız.” dedi.

Bakan Alım, kontratlı işçi alımı için de “Sözleşmeli işçinin çalışma koşullarını değiştirmeyi düşünüyoruz. Şu an da o çalışmamızı tamamladık. İddia ediyorum önümüzdeki hafta yahut bu ayın içerisinde onu uygulamaya geçireceğiz. Ne yapacağız? Onları takımlı hâle getireceğiz.” dedi.

Yazar: Deniz Engin
 
Üst