Kanada’nın Kültürel Soykırımı: Gerçek sayıyı bilmek imkansız (2)

Muhabir

New member
Yerli nüfusu asimileye yönelik siyasetlerin aslında bir imha siyaseti olduğu bugün hayli daha uygun anlaşılıyor. Ortaya çıkan isimsiz yerli çocuk mezarları bunun en somut ispatı durumunda. Kanada, İngiltere’nin de yaptığına emsal asimile/imha siyasetini yerlilere yönelik açtığı okullarla sürdürdü.

Kanada Hakikat ve Uzlaşma Kurulu bu okullarda 3 bin 200’den çok çocuğun öldüğünü belirleyebildi. Sıhhi olmayan binalarda, yetersiz beslendikleri ortaya çıktı çocukların. Kimileri kazalarda, çıkan yangınlarda, bazıları de intihar ederek öldü. Kimileri kaçarken kayboldu.

En ilkelinden bile olsa tıbbi bakımın yokluğu yüzünden hayli sayıda öğrenci tüberkülozdan hayatını yitirdi. James Gladstone 1887-1971 yılları içinde hayatış bir yerliydi. Kanada Senatosu’nda yer alan birinci yerli siyasetçidir. Anılarında, ayağına batan bir çivi yüzünden, tıbbi bakım da almadığı için komaya giren Joe isimli yerli arkadaşının başında ölene kadar, iki gün boyunca kaldığını müellif. “Dinlediği tek kişi bendim” der anılarında. Yangın dedik madem yalnızca ikisini anımsatalım; 1927’de Saskatchewan’daki Beauval Yerli Yatılı Okulu’nda çıkan bir yangında 19 öğrenci can verdi. Bu olaydan üç yıl daha sonra da Manitoba’daki Cross Lake Yerli Yatılı Okulu’nda çıkan yangında da 12 öğrenci öldü.

En acısı, ortasında bulundukları dehşetten kaçmaya çalışırken ırmakta boğulan ya da donan çocukların varlığı. Onları bulmak için kılını bile kıpırdatmamış yetkililer. 1937 yılbaşında, yaşları 7 ile 9 içinde değişen dört yerli erkek çocuğu, bulundukları Fraser Gölü Yerli Yatılı Okulu’ndan, yerlilere ayrılmış Naldeh rezervasyonunda (beyazlardan uzak tutulmuş biçimde) yaşayan ailelerini görmek için kaçtılar. Okul yetkilileri 24 saat boyunca onları bulmak için hiç bir teşebbüste bulunmadı. Meskenlerine epeyce az yakın bir aralıkta donmuş biçimde bulundu yavrular.

Komisyon’un ortaya çıkardığı bir alçaklık daha var. Okulun, rahiplerden gebe kalan genç kız öğrencilerinin doğurduğu bebekler de öldürülmüş. Kaçıp kaybolan ya da okul haricinde öldüğü düşünülenlerin haricinde tüm ölen çocukları okulun yanı başına ya da yerine gömdüler daha sonra. niye okul yakınlarına gömdüler diye araştırdılar, ortaya çıkan niye şu: Okul bütçesinden tasarruf etmek için.

Öldür ya da vefatına yol aç, göm. ötürüsıyla kayıtların sistemli tutulması da gerekmez. Ancak çocukların ölümlerinin değilse de orada olduklarının ispatı sayılacak kayıtlar var hala. Gerçi onlarda da, o periyodun bir özelliği olarak isim, cinsiyet ya da vefat niçinleri yazmaz ancak kilise kurumları bu kayıtları bile vermiyor. O niçinle okullarda ölen çocukların toplam/gerçek sayısını bilmek olanaksız.

EN ÇOK MEVT YAŞANAN YILLAR

Yerli okullarında en hayli vefatın 1870-1920 ortası yaşandığı söyleniyor. Qu’Appelle Yerli Yatılı Okulu’nda 1884’de öğrencilerin yüzde 40’ından fazlasının öldüğü belirlendi. Tıpkı yıl Güney Alberta’daki Sacred Heart Yerli Yatılı Okulu’nda da vefat oranının 20 öğrencide 1 olduğu ortaya çıktı.

O periyotta de bu okullarda neler olup bittiği yetkililerce biliniyordu. Chemainus bölgesindeki 1889’da açılan Kuper Adası Yerli Yatılı Okulu’nda, açılmasını takip eden yakın senelerda öğrenci nüfusunun yaklaşık üçte biri öldü. Okula gelen müfettişlerden biri, 1922’de, bağlı olduğu makama yolladığı raporda “Yerliler bu kadar epey vefat niçiniyle okulu boykot eğilimi taşıyor” diye yazdığına nazaran, her insanın haberi vardı.

Uygun niyetli insanların, sosyalist kurumların ısrarı kararı daha dün sayılacak kadar yakın bir vakte dek bu okullara sahip olan Kanada hükümeti özür diledi lakin bu okulların asıl yöneticisi olan Katolik kurumların merkezi Vatikan’dan bir özür gelmedi çabucak hemen. Gelmesi de beklenmiyor. zira ismi çocuk tacizine karışmış yüzlerce üyesi için de özür dilememişti. Vatikan’ın bu biçimde bir alışkanlığı yok.

2008’de periyodun Başbakanı Stephen Harper bu okulların varlığı için resmen özür diledi. Bu okullarda okuyup da daha sonradan kurtulanlar hükümete dava da açtı. Başbakan Justin Trudeau 2015 yılında iktidara gelince yerli halkla uzlaşmayı gündemine aldı. Kayıp mezarların bulunması hedefiyle yürütülen çalışmalarda kullanılması hedefiyle ivedilikle 22 milyon dolar ayıracağını da duyurdu. Fakat hepsi bu. Süreç hala yavaş işliyor.

ARTIK DURUM NE PEKALA?

Okullarda Kanada’nın yerli topluluklara neler yaptığını bilmiyor yeni kuşak. Onlara geçmişi tertemiz bir Kanada anlatılıyor, birtakım bölgelerin okulları hariç doğal. Yerlilerin taleplerinden biri de okullarda kendilerine yapılanların ders olarak öğretilmesi. Bu bahiste uzun vakit lisana getirilen bir talep bu lakin atılmış bir adım yok.

Medeniyetlerini bu cins vahşilikler üzerine kurdu batı toplumları. Bu kan emicilik, bu vahşet emperyalizm ile “strateji” haline geldi, batılı toplumların işçilerinden, halklarından bağımsız olarak elbette.

Kanada yerlilerinin sıradan lakin fazlaca temel bir isteği var. O da Kanada maddelerinin Birleşmiş Milletler Yerli Halklar Hak Bildirgesi ile uyumlu hale getirilmesi. niye bunu istiyorlar? Bu dehşetli “kültürel soykırımın” bu kadar uzun sürmesine yol açan yasa hala yürürlükte de ondan.
 
Üst