Muhabir
New member
Getty Images
Mikis Theodorakis, yalnız Yunanistan’ın değil; tüm dünya ülkelerinin sevdiği ve saydığı bir bestekardı. Yalnız bestekar değil; beraberinde idealistti. Bu istikameti, halkların barışı üzerine heyetiydi. Buna samimiyetle inanıyor ve bunu her fırsatta müziği ve yürekli hareketleriyle gösteriyordu.
Annesinin İzmirli, babasının Giritli olmasından gurur duyuyordu. Müzik kültüründe Anadolu ve Bizans ezgilerinin büyük rol oynadığını sık sık lisana getirirdi.
Theodorakis’in hayatı o derece fırtınalı, maceralıdır ki, ne yazılsa, ne söylense az kalır.
Bazıları, “Yunanistan’ın Beethoven’ı”, “Mozart’ı” üzere tanımlamalar yapsa bile, Theodorakis’in kendisine has bir usulü ve siyasi istikameti vardı. “Theodorakis Müziği” müzik tarihine geçmişti.
“Zorba” sinemasındaki müziği ile herkesi heyecanlandırmayı başaran Theodorakis’i, operadan halk müziklerine, Filistin’in ulusal marşından direniş müziklerine kadar açılan büyük bir müzik ve siyasi hareketler yelpazesi içine sığdırmak da güç.
Gençlik senelerında Nazi Almanyası işgaline karşı katıldığı direniş hareketlerinden; çabucak sonrasında patlak veren her iki iç savaşta komünist güçler içerisinde Atina etrafından sorumlu gerilla çavuşluğu yapmasına; 1967-74 yılları içinde Yunan albaylar cuntasına karşı direnişinden, mahpuslardan ve azaplardan geçmesine kadar, fırtınalı hayatının her anında müziğe olan aşk bağını notalara dökme heyecanını yaşadı ve milyonlarca beşere yaşattı.
Paris’te sürgün senelerında bestelediği direniş müziklerinin tüm dünyada yankı uyandırması, Yunan cuntasını kökünden sarsacak kadar tesirli olmuştu.
Türk-Yunan ilşikilerinin en berbat vakit içinderında Türk halkıyla yakınlaşma sürecini başlatma yüreğini birinci gösteren de Theodorakis olmuştur.
Reuters
Anımsıyorum da, 80’li senelerda kendi öncülüğü ile kurduğu Türk-Yunan Dostluk Derneği, o periyotta gerek Yunan gerekse Türk milliyetçi etraflarında hoşnutsuzluk yaratmıştı.
Theodorakis’in hayali, Türk ve Yunan siyasetçilerini, iş insanlarını ve armatörlerini değil; daha epey her iki ülkedeki, mesela kunduracı, bakkal, taksici, tesisatçı, elektrikçi üzere halkın uğraştığı meslek kümelerini ve derneklerini bir ortaya getirmek ve halkların birbirini tanımasıyla iki ülke içindeki siyasi bağları etkilemek olmuştu.
Aslında kendisini yakından tanıyanlar için “çocuksu ve hayalperest ruhu” ile bilinen Theodorakis, direnişlere gönderme yapan gür müziği ile bir arada bu tarafıyla de Türkiye’de sevilen ve sayılan bir kişilik olmuştu.
1999’da Türkiye ve Yunanistan’ı vuran sarsıntılardan, daha evvel tanışıp ortak besteler yaptığı Zülfü Livaneli ile gerek Yunanistan’da gerek Türkiye’de verdiği efsanevi konserlere, Türk ve Yunan personel sendikalarının birbirlerini kucaklaşmasına kadar büyük bir rol oynamıştı Theodorakis.
Getty Images
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Başbakan olduğu periyotta Atina’da Theodorakis’in konutunu de ziyaret etmesi, siyasetçiler üzerinde yarattığı etkisinin bir yansıması olarak algılanmıştı.
Lakin Theodorakis’i ziyaret eden sadece Erdoğan değildi. Atina’yı ziyaret eden periyodun Fransa Cumhurbaşkanı Mitterand üzere, kendisine hayranlık duyan kimi yabancı devlet insanları ve kültür bakanları da her kezinde Theodorakis’i ziyaret ediyordu.
Solcu bulunmasına karşın sağcılar tarafınca da hürmet gösterilen Theodorakis’in, 80’li senelerda üyesi ve milletvekili olduğu Yunanistan Komünist Partisi’nden (KKE) ayrılıp, 1989’da kurulan muhafazakar Yeni Demokrasi partisi hükümetinin kendisine teklif ettiği Kültür Bakanlığı’nı kabul etmesine bile fazla bir reaksiyon gösterilmemişti.
Theodorakis’in bilinmeyen bir tarafı de şarap üreticiliğine olan merakı idi. Atina yakınlarındaki yazlık konutunu ziyaretimizde bizi şarap mahzenine gdolayıp, üzerlerinde “Marx, Lenin, Engels” yazılı üç başka fıçısını göstermekle gururlanmıştı.
Theodorakis son yıllarını konutunda geçirdi. Uzun vakittir sesi çıkmıyordu ve kendisini takip edenler acı sonunun yaklaştığını var iseyıyordu.
Theodorakis, kitap haline getirilen anıları, yapıtları, milyonlarca insanın ilham kaynağı olan besteleri ve ömrüne yayılan hareketleriyle, Yunanistan’ın yakın siyasi tarihine damgasını vuran son “dev çınar” oldu.
Mikis Theodorakis, yalnız Yunanistan’ın değil; tüm dünya ülkelerinin sevdiği ve saydığı bir bestekardı. Yalnız bestekar değil; beraberinde idealistti. Bu istikameti, halkların barışı üzerine heyetiydi. Buna samimiyetle inanıyor ve bunu her fırsatta müziği ve yürekli hareketleriyle gösteriyordu.
Annesinin İzmirli, babasının Giritli olmasından gurur duyuyordu. Müzik kültüründe Anadolu ve Bizans ezgilerinin büyük rol oynadığını sık sık lisana getirirdi.
Theodorakis’in hayatı o derece fırtınalı, maceralıdır ki, ne yazılsa, ne söylense az kalır.
Bazıları, “Yunanistan’ın Beethoven’ı”, “Mozart’ı” üzere tanımlamalar yapsa bile, Theodorakis’in kendisine has bir usulü ve siyasi istikameti vardı. “Theodorakis Müziği” müzik tarihine geçmişti.
“Zorba” sinemasındaki müziği ile herkesi heyecanlandırmayı başaran Theodorakis’i, operadan halk müziklerine, Filistin’in ulusal marşından direniş müziklerine kadar açılan büyük bir müzik ve siyasi hareketler yelpazesi içine sığdırmak da güç.
Gençlik senelerında Nazi Almanyası işgaline karşı katıldığı direniş hareketlerinden; çabucak sonrasında patlak veren her iki iç savaşta komünist güçler içerisinde Atina etrafından sorumlu gerilla çavuşluğu yapmasına; 1967-74 yılları içinde Yunan albaylar cuntasına karşı direnişinden, mahpuslardan ve azaplardan geçmesine kadar, fırtınalı hayatının her anında müziğe olan aşk bağını notalara dökme heyecanını yaşadı ve milyonlarca beşere yaşattı.
Paris’te sürgün senelerında bestelediği direniş müziklerinin tüm dünyada yankı uyandırması, Yunan cuntasını kökünden sarsacak kadar tesirli olmuştu.
Türk-Yunan ilşikilerinin en berbat vakit içinderında Türk halkıyla yakınlaşma sürecini başlatma yüreğini birinci gösteren de Theodorakis olmuştur.
Reuters
Anımsıyorum da, 80’li senelerda kendi öncülüğü ile kurduğu Türk-Yunan Dostluk Derneği, o periyotta gerek Yunan gerekse Türk milliyetçi etraflarında hoşnutsuzluk yaratmıştı.
Theodorakis’in hayali, Türk ve Yunan siyasetçilerini, iş insanlarını ve armatörlerini değil; daha epey her iki ülkedeki, mesela kunduracı, bakkal, taksici, tesisatçı, elektrikçi üzere halkın uğraştığı meslek kümelerini ve derneklerini bir ortaya getirmek ve halkların birbirini tanımasıyla iki ülke içindeki siyasi bağları etkilemek olmuştu.
Aslında kendisini yakından tanıyanlar için “çocuksu ve hayalperest ruhu” ile bilinen Theodorakis, direnişlere gönderme yapan gür müziği ile bir arada bu tarafıyla de Türkiye’de sevilen ve sayılan bir kişilik olmuştu.
1999’da Türkiye ve Yunanistan’ı vuran sarsıntılardan, daha evvel tanışıp ortak besteler yaptığı Zülfü Livaneli ile gerek Yunanistan’da gerek Türkiye’de verdiği efsanevi konserlere, Türk ve Yunan personel sendikalarının birbirlerini kucaklaşmasına kadar büyük bir rol oynamıştı Theodorakis.
Getty Images
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Başbakan olduğu periyotta Atina’da Theodorakis’in konutunu de ziyaret etmesi, siyasetçiler üzerinde yarattığı etkisinin bir yansıması olarak algılanmıştı.
Lakin Theodorakis’i ziyaret eden sadece Erdoğan değildi. Atina’yı ziyaret eden periyodun Fransa Cumhurbaşkanı Mitterand üzere, kendisine hayranlık duyan kimi yabancı devlet insanları ve kültür bakanları da her kezinde Theodorakis’i ziyaret ediyordu.
Solcu bulunmasına karşın sağcılar tarafınca da hürmet gösterilen Theodorakis’in, 80’li senelerda üyesi ve milletvekili olduğu Yunanistan Komünist Partisi’nden (KKE) ayrılıp, 1989’da kurulan muhafazakar Yeni Demokrasi partisi hükümetinin kendisine teklif ettiği Kültür Bakanlığı’nı kabul etmesine bile fazla bir reaksiyon gösterilmemişti.
Theodorakis’in bilinmeyen bir tarafı de şarap üreticiliğine olan merakı idi. Atina yakınlarındaki yazlık konutunu ziyaretimizde bizi şarap mahzenine gdolayıp, üzerlerinde “Marx, Lenin, Engels” yazılı üç başka fıçısını göstermekle gururlanmıştı.
Theodorakis son yıllarını konutunda geçirdi. Uzun vakittir sesi çıkmıyordu ve kendisini takip edenler acı sonunun yaklaştığını var iseyıyordu.
Theodorakis, kitap haline getirilen anıları, yapıtları, milyonlarca insanın ilham kaynağı olan besteleri ve ömrüne yayılan hareketleriyle, Yunanistan’ın yakın siyasi tarihine damgasını vuran son “dev çınar” oldu.