MrM
New member
Göğüs hastalıkları uzmanı ve İstanbul Veremle Savaş Derneği Lideri Prof. Dr. Zeki Kılıçaslan, 2-8 Ocak Verem Eğitimi ve Farkındalık Haftası’nda, Covid-19 devrinde veremin durumu, dünyada ve Türkiye’de yeni verem hastalığı, veremle gayrette yapılması gerekenler üzere hususları kıymetlendirdi. Kılıçaslan, “Covid salgını hastaneye müracaatları azalttı. Hem hasta müracaatının azalması hem tanı-tedavi hizmetlerindeki sorunlar niçiniyle kayıtlı hasta sayısı azalmaya başladı. Yani Covid salgını niçiniyle veremle uğraş dünyada yaklaşık 8-10 yıl geriye gitti” dedi.
‘İNSANLIK İSMİNE UTANÇ VERİCİ’
“Veremin etkeni belirli, fazlaca evvelce beri bilinen bir hastalık, tesirli ilaçları var” sözlerini kullanan Kılıçaslan, şu biçimde konuştu:
“Verem hastalığı, hala tüm dünyada halk sıhhatini tehdit eden hayli değerli bir bulaşıcı hastalık olarak devam etmektedir. Dünyada tüm ölümlerin 9. ya da 10. sırasında gelmektedir. Bulaşıcı hastalıklardan erişkin yaşlarındaki mevtin ise birinci sırasındadır. Aslında veremin etkeni muhakkak, fazlaca evvelden beri bilinen bir hastalık, tesirli ilaçları var. Buna karşın veremin devam etmesi insanlık ismine utanç verici bir olaydır. Her yıl dünyada 1,5 milyon insan veremden dolayı ölmektedir.
‘HASTALIKLAR BİRBİRİNE KARIŞMAYA BAŞLADI’
Dünyada 100 binde 125-130 civarında hasta görülürken bu oran Türkiye’de geçen sene 100 binde 11’di. 2020’de 100 binde 10,3’e düşmüştü. Beklenenden biraz daha fazla düşmüştü. Aslında Türkiye’de tüberküloz azalmaya devam ediyor lakin 2020 yılında beklenenden daha fazla azaldı. İşte burada Covid salgınının tesirini gorebiliriz. Tüm dünyada bu biçimde. Covid salgını hastaneye müracaatları azalttı, birfazlaca insan yavaşça şikayetler için hastaneye gitmeyebiliyor. Hastalıklar birbirine karışmaya başladı. Çekilen sinemalarda ‘Covid mi, tüberküloz mu’, bu biçimde karışıklıklar oldu. Dünya ve kısmen Türkiye için söylüyorum, bu uğraşa ayrılan insan kaynakları Covid salgınında çalışmaya başladı. ötürüsıyla hem hasta müracaatının azalması hem teşhis tedavi hizmetlerindeki sorunlar niçiniyle kayıtlı hasta sayısı azalmaya başladı. Yani Covid salgını niçiniyle veremle gayret dünyada yaklaşık 8-10 yıl geriye gitti.
‘SOSYAL ADALETSİZLİK niçinİYLE DEVAM ETMEKTE’
İnsanlığın fazlacatan halletmesi gereken bir sorun, sosyoekonomik niçinlerle eşitsizlik, toplumsal adaletsizlik niçiniyle devam etmektedir. Bu bizim için yüz karası bir şey. Covid hastalığı çıktıktan altı ay daha sonra fazlaca tesirli biroldukca aşı bulundu. Verem hastalığı için 100 yıl evvel bir tane aşı bulunmuş, epeyce az tesirli. Pekala niçin yeni aşı yok, neden kaynak ayırmıyorsunuz? Tüm dünyada yılda gereken para 8-9 milyar dolar, bu bile insanlık tarafınca karşılanmıyor. Türkiye’de işlerimiz berbat değil. Meselelerimiz var lakin makus değil. Zira programımız devam ediyor.
‘2005’TE HASTALARIMIZIN YÜZDE 0,5’İ GÖÇMENKEN ŞU ANDA YÜZDE 20’YE YAKLAŞTI’
Göç, en büyük sorunlarımızdan bir tanesi. Türkiye hayli sayıda göçmen barındırıyor. 2005 yılında hastalarımızın yüzde 0,5’i göçmenken şu anda Türkiye’de bu oran yüzde 20’ye yaklaşmış durumda. İstanbul’da ise yüzde 25. Veremliler içerisinde Suriyeli göçmenlerin sayısı giderek azalıyor. Bundan 3-4 sene öncesine kadar yarısı Suriyeli idi. Şu anda yüzde 30’u Suriyeli, yüzde 70’i öteki ülkelerden. Bilhassa Afganistan, Pakistan, Bangladeş ve Afrika ülkelerinden sayı artmış durumda. Bu bir bulaşıcı enfeksiyon hastalığı. Bu kadar global münasebetlerin olduğu bir dünyada bir ülkede var ise öbür bir ülkeye de yayılır. O yüzden göç, verem hastalığının denetimi için bir sorun değildir, bir fırsat olarak kullanılmalıdır. Tahminen kendi ülkesinde tanı-tedaviye ulaşamayacak bir insan burada ise biz ona kendi vatandaşlarımızla birebir eşit biçimde teşhis koymalıyız, tedavi etmeliyiz. Biz de bunu elimizden geldiği kadar yapıyoruz.
Bir ailenin kişi başına geliri taban fiyatın yarısından az ise -dört kişilik bir memur ailesi bile bu kümede fakir sayılabilir- size tedaviniz boyunca ve tedavinizden altı ay daha sonrasına kadar bin 800 liraya yakın bir para veriliyor, kâfi ki ilaçlarınızı sistemli için. Bunu şu an Bakanlık veriyor ve bu epey değerli bir yardım. Biz de dernekler olarak bilhassa İstanbul’da göçmen hastalara bu yardımı yapıyoruz. Şu anda biz İstanbul Veremle Savaş Derneği olarak, göçmen hastaları, meskeni yoksa otelde barındırıyoruz, üç öğün yemeğini veriyoruz, öteki gereksinimlerini karşılıyoruz, hastaların meskeni kiraysa kiralarına yardım yapıyoruz.
‘BUGÜNKÜ TEKNOLOJİ DÜZEYİYLE ÇOKTAN AŞILMASI GEREKEN BİR PROBLEM’
Tüberküloz, insanlığın bugünkü teknoloji düzeyiyle oldukcatan aşması gereken bir sorun. Ancak toplumsal eşitsizlikler niçiniyle bilhassa fakir ülkelerin epeyce önemli hastalığı ve bilhassa çocukları, gençleri öldürmeye devam ediyor. Sistemsiz tedavilerle ilaçlara dirençli yeni cinsler ortaya çıkıyor. bu biçimde öbür ilaçlar kullanmak zorunda kalıyoruz, o ilaçlar da fazlaca değerli. 50-60 yıldır hiç bir yeni ilaç yoktu, kaynak ayrılmamıştı. Son 5-6 yıldır yeni ilaçlar ortaya çıktı ancak fakir ülkeler buna ulaşamıyorlar. Bizde o denli dirençli hasta sayısı az ancak dünyada epeyce. ötürüsıyla daha süratli, daha tesirli teşhis metotlarına, daha tesirli ilaçlara ve daha tesirli aşıya gereksinim var. Bu mevzuda daha fazla kaynak ayrılmalıdır.” (ANKA)
‘İNSANLIK İSMİNE UTANÇ VERİCİ’
“Veremin etkeni belirli, fazlaca evvelce beri bilinen bir hastalık, tesirli ilaçları var” sözlerini kullanan Kılıçaslan, şu biçimde konuştu:
“Verem hastalığı, hala tüm dünyada halk sıhhatini tehdit eden hayli değerli bir bulaşıcı hastalık olarak devam etmektedir. Dünyada tüm ölümlerin 9. ya da 10. sırasında gelmektedir. Bulaşıcı hastalıklardan erişkin yaşlarındaki mevtin ise birinci sırasındadır. Aslında veremin etkeni muhakkak, fazlaca evvelden beri bilinen bir hastalık, tesirli ilaçları var. Buna karşın veremin devam etmesi insanlık ismine utanç verici bir olaydır. Her yıl dünyada 1,5 milyon insan veremden dolayı ölmektedir.
‘HASTALIKLAR BİRBİRİNE KARIŞMAYA BAŞLADI’
Dünyada 100 binde 125-130 civarında hasta görülürken bu oran Türkiye’de geçen sene 100 binde 11’di. 2020’de 100 binde 10,3’e düşmüştü. Beklenenden biraz daha fazla düşmüştü. Aslında Türkiye’de tüberküloz azalmaya devam ediyor lakin 2020 yılında beklenenden daha fazla azaldı. İşte burada Covid salgınının tesirini gorebiliriz. Tüm dünyada bu biçimde. Covid salgını hastaneye müracaatları azalttı, birfazlaca insan yavaşça şikayetler için hastaneye gitmeyebiliyor. Hastalıklar birbirine karışmaya başladı. Çekilen sinemalarda ‘Covid mi, tüberküloz mu’, bu biçimde karışıklıklar oldu. Dünya ve kısmen Türkiye için söylüyorum, bu uğraşa ayrılan insan kaynakları Covid salgınında çalışmaya başladı. ötürüsıyla hem hasta müracaatının azalması hem teşhis tedavi hizmetlerindeki sorunlar niçiniyle kayıtlı hasta sayısı azalmaya başladı. Yani Covid salgını niçiniyle veremle gayret dünyada yaklaşık 8-10 yıl geriye gitti.
‘SOSYAL ADALETSİZLİK niçinİYLE DEVAM ETMEKTE’
İnsanlığın fazlacatan halletmesi gereken bir sorun, sosyoekonomik niçinlerle eşitsizlik, toplumsal adaletsizlik niçiniyle devam etmektedir. Bu bizim için yüz karası bir şey. Covid hastalığı çıktıktan altı ay daha sonra fazlaca tesirli biroldukca aşı bulundu. Verem hastalığı için 100 yıl evvel bir tane aşı bulunmuş, epeyce az tesirli. Pekala niçin yeni aşı yok, neden kaynak ayırmıyorsunuz? Tüm dünyada yılda gereken para 8-9 milyar dolar, bu bile insanlık tarafınca karşılanmıyor. Türkiye’de işlerimiz berbat değil. Meselelerimiz var lakin makus değil. Zira programımız devam ediyor.
‘2005’TE HASTALARIMIZIN YÜZDE 0,5’İ GÖÇMENKEN ŞU ANDA YÜZDE 20’YE YAKLAŞTI’
Göç, en büyük sorunlarımızdan bir tanesi. Türkiye hayli sayıda göçmen barındırıyor. 2005 yılında hastalarımızın yüzde 0,5’i göçmenken şu anda Türkiye’de bu oran yüzde 20’ye yaklaşmış durumda. İstanbul’da ise yüzde 25. Veremliler içerisinde Suriyeli göçmenlerin sayısı giderek azalıyor. Bundan 3-4 sene öncesine kadar yarısı Suriyeli idi. Şu anda yüzde 30’u Suriyeli, yüzde 70’i öteki ülkelerden. Bilhassa Afganistan, Pakistan, Bangladeş ve Afrika ülkelerinden sayı artmış durumda. Bu bir bulaşıcı enfeksiyon hastalığı. Bu kadar global münasebetlerin olduğu bir dünyada bir ülkede var ise öbür bir ülkeye de yayılır. O yüzden göç, verem hastalığının denetimi için bir sorun değildir, bir fırsat olarak kullanılmalıdır. Tahminen kendi ülkesinde tanı-tedaviye ulaşamayacak bir insan burada ise biz ona kendi vatandaşlarımızla birebir eşit biçimde teşhis koymalıyız, tedavi etmeliyiz. Biz de bunu elimizden geldiği kadar yapıyoruz.
Bir ailenin kişi başına geliri taban fiyatın yarısından az ise -dört kişilik bir memur ailesi bile bu kümede fakir sayılabilir- size tedaviniz boyunca ve tedavinizden altı ay daha sonrasına kadar bin 800 liraya yakın bir para veriliyor, kâfi ki ilaçlarınızı sistemli için. Bunu şu an Bakanlık veriyor ve bu epey değerli bir yardım. Biz de dernekler olarak bilhassa İstanbul’da göçmen hastalara bu yardımı yapıyoruz. Şu anda biz İstanbul Veremle Savaş Derneği olarak, göçmen hastaları, meskeni yoksa otelde barındırıyoruz, üç öğün yemeğini veriyoruz, öteki gereksinimlerini karşılıyoruz, hastaların meskeni kiraysa kiralarına yardım yapıyoruz.
‘BUGÜNKÜ TEKNOLOJİ DÜZEYİYLE ÇOKTAN AŞILMASI GEREKEN BİR PROBLEM’
Tüberküloz, insanlığın bugünkü teknoloji düzeyiyle oldukcatan aşması gereken bir sorun. Ancak toplumsal eşitsizlikler niçiniyle bilhassa fakir ülkelerin epeyce önemli hastalığı ve bilhassa çocukları, gençleri öldürmeye devam ediyor. Sistemsiz tedavilerle ilaçlara dirençli yeni cinsler ortaya çıkıyor. bu biçimde öbür ilaçlar kullanmak zorunda kalıyoruz, o ilaçlar da fazlaca değerli. 50-60 yıldır hiç bir yeni ilaç yoktu, kaynak ayrılmamıştı. Son 5-6 yıldır yeni ilaçlar ortaya çıktı ancak fakir ülkeler buna ulaşamıyorlar. Bizde o denli dirençli hasta sayısı az ancak dünyada epeyce. ötürüsıyla daha süratli, daha tesirli teşhis metotlarına, daha tesirli ilaçlara ve daha tesirli aşıya gereksinim var. Bu mevzuda daha fazla kaynak ayrılmalıdır.” (ANKA)