Son Dakika Haberi: İsrail ve İsveç’ten Türkiye’ye ambargo: Satışını durdurdular

Undertaker

New member
Cep telefonlarını isimli olarak inceleyebilmek ve hata takibi yapabilmek için gereksinim duyduğu yazılımları üreten İsveç ve İsrail firmaları Türkiye’ye ambargo uyguluyor.

İsveç firması MSAB (Micro Systemation AB), 15 Temmuz’daki darbe teşebbüsünden daha sonra gerektiğinde teknoloji ihracatını kısıtlayan Wassenaar Düzenlemesi’ni münasebet gösterip Türkiye’ye yazılım satmayı sınırlamıştı.

İsrail firması Cellebrite ise Tel Aviv’in talebi doğrultusunda geçen ay Türkiye’ye satışları durdurdu. Dünyada neredeyse monopol pozisyonundaki bu iki firmanın ambargosu FETÖ’cülere ilişkin on binlerce telefon başta olmak üzere terör soruşturmalarına ziyan vermeyi hedefliyor.

TELEFONDAN KOPYA ALIYOR

Bilişim hatalarında, taşınabilir aygıtların incelenebilmesi için biroldukca şirket farklı yazılım geliştiriyor.

Günümüzde telefon üreticileri kullanıcıların kapalılığını ve güvenliğini sağlamak için daima yeni tedbirler alıyor. Bu niçinle aygıtların şifrelerini kırarak birer kopyalarını alabilmek siber güvenlik firmalarının önündeki en büyük zorluk haline geldi.

İncelemeler kopya (imaj) üzerinden gerçekleşiyor. Rusya Büyükelçisi Andrey Karlov’u öldüren FETÖ’cü Mevlüt Mert Altıntaş’ın şifreli telefonundaki ayrıntıların elde edilmesi için gösterilen uğraş isimli bilişim yazılımlarını ne kadar hayati kıymette olduğunu gösteriyor.

DÜNYADA 3 BÜYÜK ŞİRKET VAR

MSAB (İsveç) ve Cellebrite (İsrail) polis, jandarma ve isimli tıp bakılırsavlilerinin şayet olmazsa olmazı yazılımlarını üreten, yani “mobil aygıtlarının imajlarını kopyaları”nın alınmasını sağlayan iki firma.

Aslında bilhassa şifre kırma üzerinde uzmanlaşmış üçüncü bir şirket daha var: Grayshift. Lakin ABD merkezli Grayshfit, Washington’ın talebi doğrultusunda mamüllerinin satışını yalnızca istihbarat terminolojisinde Beş Göz (Five Eyes) denilen ABD, İngiltere, Kanada, Yeni Zelanda ve Avustralya ile sonlu tutuyor.

Bu isimli bilişim yazılımlarında ticari korkulardan epeyce politik, stratejik ve diplomatik kriterlerin belirleyici olduğunun değerli bir delili.

BİR LİSANSI 15 BİN DOLAR

İsrailli Cellebrite firması 1999’da kuruldu. Birinci vakit içinderda Nokia, Motorola ya da Ericsson içinde adres ve telefon ayrıntılarının transferini sağlıyordu. 2006 yılında Ericsson, Motorola ve Nokia “silinip” iPhone, Samsung ve HTC üzere akıllı telefonlar ömrümüze girince taşınabilir incelemelere yöneldi.

Kısa mühlet evvel 110 milyon dolarlık yatırım alan şirketin pahası 1 milyar doları geçti. Bu firma yazılımlarının değeri ve rakipsiz olmanın özgüveniyle çok yüksek fiyatlarla pazarlıyor. Yeni Şafak muhabirinin ulaştığı bilgiye bakılırsa Cellebrite’ın yalnızca bir lisansının fiyatı 15 bin doları buluyor.

Cellebrite’ın iki ana eseri var: “UFED” taşınabilir aygıtların imajlarını alıyor. ‘Physical Analyzer’ ise alınan imaj üzerinden tahlil ve inceleme yapılmasına imkan tanıyor.

TÜRKİYE’DE EN YAYGINI

Tam ölçü bilinmemesine karşın Türkiye’de Emniyet, Jandarma ve İsimli Tıp Kurumu’nun incelemeler için Cellebrite kullandığı biliniyor.

Her yazılım güncelleme dayanağıyla alınıyor. Cellebrite o mühlet boyunca güncellemeleri sağlıyor. Güncelleme bittiğinde duruma nazaran ya yeni güncelleme ya da yeni lisans alınıyor.

Teknolojik gelişmeler süratli olduğu için güncellemeler mecburî. Telefon şifrelerinin kırılması, her yeni çıkan modelle bir daha başlayan bir müddetç. Her yeni telefon modeliyle isimli bilişim firmaları yeni bir yarışa giriyor.


FBI CELLEBRITE’A BAŞVURDU

Pazar hissesinin büyük oranda sahibi olan Cellebrite, hem de ünlü bireylere yapılan siber ataklar ve terör olaylarında en hayli ismi duyulan firma. 2 Aralık 2015’te ABD’nin San Bernardino kentinde 14 kişinin öldürüldüğü terör akınında, saldırganlardan birinin şifreli telefonundaki bilgilere ulaşmak isteyen FBI, Apple’dan ret karşılığı alınca Cellebrite’a başvurmuştu. FBI, iPhone 5C model telefonun tahlili için Cellebrite’e 1 milyon dolardan fazla para ödedi.

15 TEMMUZ’DAN daha sonra ARTTI

Türkiye’deki kolluk kuvvetleri de dünyadaki üzere büyük oranda Cellebrite’ı kullanıyor. yıllardır süren alımlar, 15 Temmuz darbe teşebbüsünden daha sonra gereksinim artınca 2016 yılının sonlarında büyük ölçülere çıktı.

İşte bu ticaret, geçen ay İsrail devleti Türkiye’yi ihraç listesinden çıkarınca durdu. Cellebrite Türkiye’de daha evvel çalıştığı kurumlara yazılım göndermeme sonucu aldı. Yeni Şafak’ın ulaştığı bilgilere nazaran karar yalnızca yeni lisanslarla sonlu değil güncellemeleri de kapsıyor.

YERLİ YAZILIM DAHA İNANÇLI OLUR

Uzmanlar, ambargonun hem terör hem isimli hataların takibi açısından sorun haline gelebileceğini tabir ediyor. Fakat İHA/SİHA ve savunma sanayiindeki öbür eserlerde uygulanan ambargo nasıl SİHA’larda bir sıçrama sağladıysa, bu krizin de fırsata çevrilebileceği belirtiliyor. Yerli yazılımın öteki avantajları, Türkiye’deki kolluk kuvvetlerinin taleplerinin daha süratli karşılanabilmesi ve mahrem soruşturmaların daha inançla yapılması olacak.

RUSLAR YETERSİZ

Halihazırda Grayshift, Cellebrite ve MSAB’ın üçü de şifre kırmayı içeren imaj kopyalama yazılımlarını Türkiye’ye vermiyor. Bunlara alternatif Rus yazılımları da bulunuyor. Lakin bu yazılımlar isimli tahlil açısından kâfi olsalar da şifre kırma içeren “imaj kopyası alma” konusunda istenilen düzeyde olmadıkları tabir ediliyor.

İNCELEME NASIL YAPILIYOR

Soruşturmalarda telefona müdahale dijital kanıt bütünlüğünün bozulması demek. Bu niçinle mahkemelere gidecek incelemeler telefon diskinin kopyası (imaj) üzerinden yapılıyor. Datalar şifreli olduğu için de yazılımla kırmak gerek. İncelemeler şüphelilerin mesajlaşmalarını, internet tarayıcısı ve kablosuz ağ ilişki ayrıntılarını, arama geçmişini, pozisyon ayrıntıları ile IP adresini kapsıyor.

15 TEMMUZ’DAN daha sonra DURDURULDU

MSAB (Micro Systemation AB), taşınabilir aygıtların kopyaların alınması ve şifrelerin kırılmasında önde gelen iki firmadan biri.

İsveç kökenli bu firma idaresinde siyasetçilerin bulunması isimli bilişim yazılımlarının temsil ettiği bedeli gösteriyor.

MSAB, 15 Temmuz’daki darbe teşebbüsünden daha sonra Avrupa Komisyonu’nun kimi kararlarına sığınarak Türkiye’yi yazılım satmayı durdurdu.

Avrupa Komisyonu’nu mazeret etse de aslında esnek bir satış siyaseti izleyen MSAB, ülkedeki bir kuruma ihraç yasağını uygularken bir öbür kurumu yasaktan muaf tutabiliyor.

Enteresan bir öbür mevzu MSAB’ın yasağı yalnızca “kritik kırma şifre yazılımları” için uygulaması. Piyasada muadili bulunan ve “Soft License” olarak sunduğu inceleme yazılımını ise talep edenlere satıyor.

KAYNAK: YENİ ŞAFAK GAZETESİ
 
Üst