Muhabir
New member
Türkiye, Kırım ve etrafında meydana gelen olayları ve özellikle lokal nüfusun, yani Kırım Tatarlarının durumunu yakından izliyor. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, geçen yıl aralık ayında Ankara’nın, “Ukrayna’nın Kırım konusunda milletlerarası bir müzakere platformu oluşturma girişimini” desteklediğini duyurmuş, fakat aktifliğe iştirak konusunda net bir görüş bildirmemişti. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ise Ukrayna Devlet Lideri Vladimir Zelenskiy ile 10 Nisan’da İstanbul’da gerçekleştirdiği görüşme daha sonrası düzenlenen basın toplantısında, Türkiye’nin Kırım Platformu’nu desteklediğini duyurdu.
Kiev idaresi şu sıralar, milletlerarası kamuoyunun dikkatini Platforma çekmek için etkin gayret yürütüyor. Bunu yaparken bir taraftan da memleketler arası topluma, 2014 yılında Kırım’da yapılan referandumun sonuçlarını tanımama ve yarımadanın Rusya Federasyonu’na ilhakını kınama davetinde bulunuyor. O denli ki “Kırım sorunu”, Kiev idaresi tarafınca resmi siyasetin ayrılmaz bir bileşeni olarak kabul ediliyor. Her seviyeden Ukraynalı temsilciler, dış siyaset temasları sırasında yabancı meslektaşlarına, Kırım’a ait Ukrayna tezlerini empoze etmeye çalışıyor. Öte yandan, bölgenin Rusya yönetimi altına girdiği tarihten yedi yıl daha sonra bugün, Kırım sorununun memleketler arası arenadaki tartısını kıymetli ölçüde yitirdiği gözlemleniyor. Buna rağmen Kiev idaresi, memleketler arası insan hakları örgütlerinin dikkatini bölgeye çekebilmek ismine Kırım’daki sosyo-ekonomik durum; lokal halkın, hayat şartlarına ait memnuniyetsizliği ve Kırım Tatarlarına yönelik baskılara ait nizamlı raporlar hazırlıyor.
Kırım Platformu’nun, birinci bakışta yalnızca Ukrayna’nın yarımada üstündeki haklarını savunmak üzere kurgulanmış sıradan bir tartışma platformu olmadığı anlaşılıyor. Platform hem de, Batı’nın Rusya’ya yönelik yaptırımlarını desteklemek ismine devreye sokulmuş bir teşebbüs izlenimi veriyor. Kırım Tatar toplumu ortasındaki Rusya aksileri, Platformun etkin destekçileri olarak öne çıkıyor ve bu bireyler, Rusya’nın lokal halkın hak ve özgürlüklerini sistematik olarak ihlal ettiğine dair kamuoyu oluşturabilmek ismine ağır gayret harcıyor. Bu bağlamda Moskova’nın Kırım’daki askeri konuşlanması ve muhalefete yönelik baskılara dair raporlar hazırlanıyor, konferanslar düzenleniyor.
Türk medyası, bölgedeki gelişmelere ait haberlerde yüklü olarak Kırım Tatar Meclisi tarafınca yapılan açıklamaların yanı sıra Batı ve Ukrayna basınına dayanıyor. Bu haberlerde Kırım Tatar lisanının resmi statüsüne rastlamak güç; çünkü Meclis, Kırım Tatarcası, Ukraynaca ve Rusçanın yarımadadaki bağlantıda eşit olarak tanındığı gerçeğini reddediyor. Bu haberlerde, bölgedeki 400’den çok caminin hür işleyişi, mahallî temsilcilerin lokal idare pratikleri ve Rusya’nın, yarımadanın altyapısını restore etme ve geliştirmeye dönük eforlarından da kelam edilmiyor. O denli ki Kırım Tatarlarının bölgedeki etnik Ruslarla eşit kurallarda ülkenin toplumsal ve siyasi ömrüne katılmadığını savunan Meclis, onların ibadethaneleri kullanma ve dini bayramları kutlama özgürlüğüne de sahip olmadığını öne sürüyor.
Bu şartlar altında, Kırım’da gerçekte neyin olup bittiğini anlamak çok güç. halbuki Türkiye açısından, kökenleri ve kültürleri bakımından kendisine son derece yakın bir halk olan Kırım Tatarlarının durumunu anlamak; özgürlüğüne son derece düşkün olan bu halkın tarihî gelişmeninin önündeki manileri belirlemek ve kaldırmak son derece değerli.
Şunu bir sefer daha hatırlamak gerekir ki Kiev idaresi, Kırım’ın Ukrayna’nın elinden çıkmasının çabucak akabinde birinci iş olarak bölgeye yönelik hava ve demiryolu trafiğini kesmiş, yarımadaya su ve güç ablukası uygulamıştı. Su kanallarının kapatılması ve elektrik çizgilerinin amaç alınması hâlihazırda pek kurak olan bu bölgeye yönelik tatlı su ve elektrik tedarikinde önemli problemlere yol açmıştı. Bu hareketler, lokal nüfusun zorluklarla dolu olan hayat şartlarını daha da zorlaştırmıştı.
Bu durum, Kiev idaresi ve Kırım Tatar Meclisindeki müttefiklerinin, yarımada sakinlerinin refahından daha büyük evvelari olduğunu düşündürüyor. Bugün gelinen nokta itibariyle Kiev idaresi açıkça, Kırım sıkıntısını siyasi maksatlarına ulaşmak için bir tıp manivela olarak kullanıyor. Rusya Federasyonu’nun izole edilmesi istikametinde ortaya koyduğu uğraşlar ise Kiev idaresine askeri ve mali yardım olarak geri dönüyor.
Türkiye, Kırım’ın statüsüne ait hakikat ve stratejik bir karar verdi. Bu çerçevede, Rusya’nın yarımada üstündeki yetkisini resmen tanımadı, lakin bununla birlikte ABD ve AB’nin Rusya zıddı yaptırımlarına takviye vermekten de kaçındı. Bu istikrarlı pozisyon, Türkiye’nin bağımsız dış siyaset çizgisinin yanı sıra ekonomik egemenliğini muhafazasına yardımcı olmakta; Batılı devletler tarafınca Moskova’ya karşı bir araç olarak kullanılmasını engellemekte ve ulusal gayeleri doğrultusunda kararlılıkla ilerlemesine imkan tanımakta. Lakin başka taraftan da Kırım Platformu’na iştirakin nitekim Türkiye’nin çıkarına olup olmadığı sorusu, mevcut jeopolitik durum ışığında bütün yüküyle masada durmakta.
Kiev idaresi şu sıralar, milletlerarası kamuoyunun dikkatini Platforma çekmek için etkin gayret yürütüyor. Bunu yaparken bir taraftan da memleketler arası topluma, 2014 yılında Kırım’da yapılan referandumun sonuçlarını tanımama ve yarımadanın Rusya Federasyonu’na ilhakını kınama davetinde bulunuyor. O denli ki “Kırım sorunu”, Kiev idaresi tarafınca resmi siyasetin ayrılmaz bir bileşeni olarak kabul ediliyor. Her seviyeden Ukraynalı temsilciler, dış siyaset temasları sırasında yabancı meslektaşlarına, Kırım’a ait Ukrayna tezlerini empoze etmeye çalışıyor. Öte yandan, bölgenin Rusya yönetimi altına girdiği tarihten yedi yıl daha sonra bugün, Kırım sorununun memleketler arası arenadaki tartısını kıymetli ölçüde yitirdiği gözlemleniyor. Buna rağmen Kiev idaresi, memleketler arası insan hakları örgütlerinin dikkatini bölgeye çekebilmek ismine Kırım’daki sosyo-ekonomik durum; lokal halkın, hayat şartlarına ait memnuniyetsizliği ve Kırım Tatarlarına yönelik baskılara ait nizamlı raporlar hazırlıyor.
Kırım Platformu’nun, birinci bakışta yalnızca Ukrayna’nın yarımada üstündeki haklarını savunmak üzere kurgulanmış sıradan bir tartışma platformu olmadığı anlaşılıyor. Platform hem de, Batı’nın Rusya’ya yönelik yaptırımlarını desteklemek ismine devreye sokulmuş bir teşebbüs izlenimi veriyor. Kırım Tatar toplumu ortasındaki Rusya aksileri, Platformun etkin destekçileri olarak öne çıkıyor ve bu bireyler, Rusya’nın lokal halkın hak ve özgürlüklerini sistematik olarak ihlal ettiğine dair kamuoyu oluşturabilmek ismine ağır gayret harcıyor. Bu bağlamda Moskova’nın Kırım’daki askeri konuşlanması ve muhalefete yönelik baskılara dair raporlar hazırlanıyor, konferanslar düzenleniyor.
Türk medyası, bölgedeki gelişmelere ait haberlerde yüklü olarak Kırım Tatar Meclisi tarafınca yapılan açıklamaların yanı sıra Batı ve Ukrayna basınına dayanıyor. Bu haberlerde Kırım Tatar lisanının resmi statüsüne rastlamak güç; çünkü Meclis, Kırım Tatarcası, Ukraynaca ve Rusçanın yarımadadaki bağlantıda eşit olarak tanındığı gerçeğini reddediyor. Bu haberlerde, bölgedeki 400’den çok caminin hür işleyişi, mahallî temsilcilerin lokal idare pratikleri ve Rusya’nın, yarımadanın altyapısını restore etme ve geliştirmeye dönük eforlarından da kelam edilmiyor. O denli ki Kırım Tatarlarının bölgedeki etnik Ruslarla eşit kurallarda ülkenin toplumsal ve siyasi ömrüne katılmadığını savunan Meclis, onların ibadethaneleri kullanma ve dini bayramları kutlama özgürlüğüne de sahip olmadığını öne sürüyor.
Bu şartlar altında, Kırım’da gerçekte neyin olup bittiğini anlamak çok güç. halbuki Türkiye açısından, kökenleri ve kültürleri bakımından kendisine son derece yakın bir halk olan Kırım Tatarlarının durumunu anlamak; özgürlüğüne son derece düşkün olan bu halkın tarihî gelişmeninin önündeki manileri belirlemek ve kaldırmak son derece değerli.
Şunu bir sefer daha hatırlamak gerekir ki Kiev idaresi, Kırım’ın Ukrayna’nın elinden çıkmasının çabucak akabinde birinci iş olarak bölgeye yönelik hava ve demiryolu trafiğini kesmiş, yarımadaya su ve güç ablukası uygulamıştı. Su kanallarının kapatılması ve elektrik çizgilerinin amaç alınması hâlihazırda pek kurak olan bu bölgeye yönelik tatlı su ve elektrik tedarikinde önemli problemlere yol açmıştı. Bu hareketler, lokal nüfusun zorluklarla dolu olan hayat şartlarını daha da zorlaştırmıştı.
Bu durum, Kiev idaresi ve Kırım Tatar Meclisindeki müttefiklerinin, yarımada sakinlerinin refahından daha büyük evvelari olduğunu düşündürüyor. Bugün gelinen nokta itibariyle Kiev idaresi açıkça, Kırım sıkıntısını siyasi maksatlarına ulaşmak için bir tıp manivela olarak kullanıyor. Rusya Federasyonu’nun izole edilmesi istikametinde ortaya koyduğu uğraşlar ise Kiev idaresine askeri ve mali yardım olarak geri dönüyor.
Türkiye, Kırım’ın statüsüne ait hakikat ve stratejik bir karar verdi. Bu çerçevede, Rusya’nın yarımada üstündeki yetkisini resmen tanımadı, lakin bununla birlikte ABD ve AB’nin Rusya zıddı yaptırımlarına takviye vermekten de kaçındı. Bu istikrarlı pozisyon, Türkiye’nin bağımsız dış siyaset çizgisinin yanı sıra ekonomik egemenliğini muhafazasına yardımcı olmakta; Batılı devletler tarafınca Moskova’ya karşı bir araç olarak kullanılmasını engellemekte ve ulusal gayeleri doğrultusunda kararlılıkla ilerlemesine imkan tanımakta. Lakin başka taraftan da Kırım Platformu’na iştirakin nitekim Türkiye’nin çıkarına olup olmadığı sorusu, mevcut jeopolitik durum ışığında bütün yüküyle masada durmakta.