Muhabir
New member
BBC
İhtar: Bu makalede cinsel şiddet betimlemeleri vardır
BBC News’ten Ishleen Kaur dünyadaki en büyük yoga hareketlerinden olan Şivananda’da tutkulu bir yoga öğretmeniydi. Ta ki bir gün bir toplumsal medya paylaşımını gördükten daha sonra fazlaca sayıda cinsel istismar şikayetini ortaya çıkarana kadar.
20’li yaşlarımın ortasında keşfettiğim yoga, ömrümün değerli bir kesimi haline geldi. Kendini yogaya adamış bir epeyce kişi üzere benim için de bu bir antrenmandan öte bir hayat üslubuydu. Sırf Şivananda merkezinde ders vermekle kalmıyor, orada istekli olarak yemek pişirip paklık de yapıyordum. Şivananda öğretileri ömrümün her alanını etkiliyordu.
Ancak Aralık 2019’da telefonuma bir bildirim geldi. Şivananda’nın merhum kurucusu Swami Vishnudevananda hakkında Facebook grubuma gönderilen bir bildiriydi bu.
Julie Salter isminde bir bayan Vishnudevananda’nın Kanada’daki Şivananda merkezinde kendisini üç yıl boyunca cinsel istismara maruz bıraktığını söylüyordu.
Bu olaydan on yıllar daha sonra bunu açıklayacak cüreti bulduğunda ise Şivananda idare şurasının yansısının sessizlik ile susturma içinde gidip geldiğini anlatıyordu.
O iletisi okumamdan bugüne kadar kıdemli Şivananda öğretmenleri tarafınca istismara uğradıklarını söyleyen 14 bayanla söyleşi yaptım.
Bu bayanların birden fazla, bırakın yaşadıklarını topluma duyurmayı, aileleri ve arkadaşlarına bile söyleyememişlerdi.
Araştırmam, bir vakit içinder epeyce paha verdiğim bu tertibin ortasında gücün ve iktidarın istismar edildiğine dair suçlamaları ortaya çıkardı.
BBC
2014’te Hindistan’ın güneyindeki Kerala’da yoga öğretmenliği eğitimimin birinci gününü epey net hatırlıyorum. Swami Vishnudevananda’nın bir duvarı kaplayan boyuttaki etkileyici bir fotoğrafının önünden geçmiştim. Bu, Julie’nin yıllar daha sonra ifşa edeceği kişiydi.
Öğretileri hayli kuvvetliydü ve dünya çapında bir epey tanınan yogacının dünyevi şeylerden elini eteğini çekerek hayatlarını bu tertibe adamasına yol açmıştı.
Bunun nasıl mümkün olduğunu anlayabiliyordum. Ben çok güç vakit içinderdan geçerken Şivananda bana iç huzur sunmuştu. Asana denen duruşlar bana fizikî güç sağlamıştı. Şivananda’nın karma, olumlu fikir ve meditasyon prensipleri ise ruhumu besliyordu.
Ishleen KaurIshleen Kerala’daki Şivananda aşramında
2015’te Londra’da yaşayan bir adamla evlenmiştim. Onun yanına taşınma fikri beni huzursuz ediyordu, ta ki yeni konutumuzdan uzak olmayan bir yerde bir Şivananda merkezi olduğunu öğrenene kadar. Kocam birinci aşkımın kendisi değil o merkez olduğunu söyleyerek espri yapıyordu.
Ishleen KaurIshleen bir Şivananda etkinliğinde sahnede
Julie Salter’ın Facebook paylaşımdan iki ay daha sonra iki Şivananda idare şurası üyesi benim gittiğim Putney’deki merkezde bulunan çalışanlarla görüşmek üzere Avrupa’dan geldi.
Aklımda dönüp duran oldukçaça sorudan en azından bir kısmını yanıtlayabileceklerini umuyordum. Lakin karşılıkları müphemdi. Soru karşılık kısmında da savunma halindelerdi.
Julie ile kendim konuşmamın gerektiğini fark ettim.
Yeni Zelandalı Julie birinci kere 20 yaşında İsrail’de seyahat ederken karşılaşmış Şivananda öğretisiyle. daha sonra da bu hareketin ömür üslubuna kendini kaptırmış ve 1978’de hareketin merkezi Kanada’ya taşınmış.
Orada yaşayan Vishnudevananda ona şahsi asistanı olmasını teklif ettiğinde bunun bir ayrıcalık olduğunu düşünmüş.
Julie SalterJulie Salter
Lakin çalışma temposunun zalimce olduğunu söylüyor. Haftanın yedi günü sabah 5’ten gece yarısına kadar çalıştırılmış, karşılığında maaş da almadan.
Swami Vishnudevananda’nın istikrarsız davrandığını, kendisine çoğunlukla bağırdığını anlatıyor:
“Bu yüzden şahsi sonlarım silikleşiyordu.”
daha sonrasında işler daha da berbatlaşmış.
Bir gün Vishnudevananda’nın meskeninde çalışırken onu uzanır biçimde ibadet kayıtlarını dinlerken bulmuş.
Yanına uzanmasını istemiş. Julie ne istediğini anlamadığını söyleyince “tantra yoga” cevabı almış.
Bu yoga çeşidi manevî seks ile ilişkilendiriliyor ve manevî aydınlanmanın derin rahatlamayla geleceğini savunuyor.
Julie o güne kadar Vishnudevananda’nın bu terimi sırf bir derste teorik bir biçimde kullandığını hatırlıyormuş.
“Zihnimde ve bedenimde her şey ‘Hayır’ dese de ‘Anlamıyorum’ diyerek yanına uzandım. daha sonrasında cinsel bir temas oldu. sonrasındasında aşağı inip çalışırken kendimi büsbütün utanç, suçluluk hissi ve ıstırap ortasında buldum.”
Julie üç yıl boyunca ortalarında cinsel birleşmenin de bulunduğu çeşitli cinsel hareketlere istek göstermeye zorlandığını söylüyor.
Şivananda hakkında
Bugün geri dönüp baktığında Vishnudevananda’nın yaptığı şeyin tecavüz olduğunu düşünüyor. O devir ortasında bulunduğu güç dinamiklerinin, gerçek manada istek vermesini imkansız kıldığını söylüyor:
“Çok izoleydim. Ailem ve geçmişte bildiğim her şey dünyanın öbür ucundaydı. Maddi açıdan da tertibe bağımlıydım.”
Julie SalterJulie ve Vishnudevananda
Julie’den daha sonra, onun Facebook bildirisine karşılık yazan ve Vishnudevananda’nın kendilerini de istismar ettiğini söyleyen iki bayanla daha konuştum.
Pamela 1978’de Londra’daki Windsor Kalesi’nde, yogada ceset durumu olarak bilinen derin rahatlama anında Vishnudevananda’nın tecavüzüne uğradığını söylüyor.
Lucille ise 1970’lerin ortasında Kanada’daki bir aşramda üç kez tecavüze uğradığını anlatıyor. Birinci ikisini tantrik yoga diye düşünerek kendisini kandırdığını ama üçüncüsünde Vishnudevananda’nın ona para vermesinin akabinde kendisini “bir fahişe gibi” hissettiğini belirtiyor.
Vishnudevananda 1993’te öldü ancak Julie’nin tertipten ayrılacak hamaseti bulması altı yıl daha sürmüş.
Artık yaşadıklarını duyurarak oburlarının benzeri şeyler yaşamasının önüne geçmek istediğini söylüyor.
Dahası, benim de daha sonradan bakılırsaceğim üzere Vishnudevananda’nın ömrü sonlansa da Şivananda müritlerine yönelik tacizler sonlanmadı.
Julie’nin Facebook paylaşımı bir endişe duvarını yıkmıştı.
BBC
Onlardan daha sonra iki diğer Şivananda öğretmenine önemli suçlamalar yönelten 11 bayanla daha konuştum. BBC’nin edindiği bilgilere nazaran suçlanan şahıslardan biri hâlâ tertipte yer alıyor.
O bayanlardan biri olan Marie (gerçek ismi değil) bir öğretmen tarafınca birkaç yıl boyunca cinsel alakaya hazırlandığını aktarıyor. Yasal münasebetlerle ismini veremediğimiz bu öğretmen ile münasebeti cinsel bir münasebete dönüştüğünde şaşırdığını lakin bunu kabul etmekten diğer bir bahtı olmadığını hissettiğini söylüyor.
Bir yıldan uzun bir süre boyunca rastgele bir cinsel temas yaşamadıktan daha sonra bir gün davet edilmeden odasına girdiğini, üstüne çıkıp içine girdiğini, boşaldığını ve hiç bir şey demeden odadan çıktığını anlatıyor.
Konuştuğum beş bayan daha bu adamın cinsel istismarına maruz kaldıklarını belirtiyor. Birbirlerini tanımayan bu bayanlar misal bir biçimde cinsel bağa hazırlanma ve akabinde hücum kıssaları anlatıyor.
Catherine (gerçek ismi değil) 1980’lerde Kanada’daki bir Şivananda çocuk kampına 12 yaşında katıldığında o öğretmenin kendisine cinsel ilgi gösterdiğini söylüyor.
Adamın ona masaj yaptığını ve kalçalarına dokunduğunu belirtiyor.
15 yaşına geldiğinde ise daha fazla dokunmaya, bacaklarının ortasını kavrayıp göğüslerine dokunmaya başlamış.
En son 17 yaşındayken o kişinin saldırısına uğradığını, bir gün uyandığında adamı üstünde bulduğunu ve birebir gün tertibi terk ettiğini söylüyor.
Bir öteki şikayetçi ise tıpkı kişi tarafınca 2019’da taarruza uğradığını anlatıyor.
Bu öğretmenle irtibata geçip ona cevap hakkı vermek istedik ama suçlamalara bir karşılık vermedi. Tertip bunu reddetse de BBC’nin edindiği bilgilere bakılırsa bu kişi Hindistan’da Şivananda’da faal bir rol üstlenmeye devam ediyor.
Suçlanan bir öteki öğretmen ise Maurizio Finocchi. Swami Mahadevananda olarak da bilinen bu kişiyi suçlayan sekiz bayanla konuştum. Onlardan biri olan Wendy, Kanada’daki merkezde Mahadevananda’nın asistanı olarak çalışıyormuş.
İşi gelen e-postaların çıktısını alıp odasına götürmekmiş.
Bir gün e-postalarını ve kahvaltısını odasına götürdüğünde onu yatakta otururken bulmuş. Tepsiyi uzatırken bir anda kolunu tutup yatak örtüsünü kaldırmış. Wendy o an Finocchi’nin mastürbasyon yaptığını fark etmiş ve Finocchi Wendy’nin koluna boşalmış.
“O an onun için bir insan olmadığımı, yalnızca bir araç olduğumu hissettim” diyor.
Wendy bayanların idareye giderek telaş verici hatta kimi vakit cezai olan bu davranışları şikayet ettiğinde gorevlilerin bunları “guru tarafınca onurlandırılmak” olarak isimlendirilen bir çerçevede gördüğünü söylüyor:
“Ne vakit problemli yahut rahatsız bir şey olsa, ki bu idari işlere dair de olabilir lakin katiyen cinsel bağlantılarda de birebiri oluyordu, bize bunun değerli bir ders öğrenmemiz için yapıldığını söylüyorlardı.”
Mahadevananda’ya ulaşarak bu suçlamalara cevap vermesini istedik ancak bir cevap alamadık.
Lakin Mahadevananda’nın, benim de üyesi olduğum Project Satya isimli bir Şivananda Facebook kümesi tarafınca para toplayarak tutulan bir avukata gönderdiği bir e-postayı gördüm.
E-postada “uygunsuz davranışları” niçiniyle özür diliyor ve “tekrar olmaması için efor göstereceğini” söylüyordu.
BBC
Anlamak istediğim bir başka şey de Şivananda idaresinin suçlamalara dair ne kadar bilgi sahibi olduğuydu.
Julie yaşadığı istismarı anlatacak cüreti 2003’te bulduğunu ve Vishnudevananda’nın vefatının akabinde Şivananda’nın idaresini üstüne alan İdari Üyeler Şurası’na üye olan bir şahsa anlattığını söylüyor.
Anlattığı kişi, diğer bayanların tecavüzle suçladığı Swami Mahadevananda’ydı. Ama Julie’nin bu biçimde bundan haberi yoktu.
“Vishnudevananda’nın cinsel istismarlarını yıllardır bildiğini kabul etti” diyor.
Julie daha sonraki birkaç hafta boyunca dört konsey üyesine daha yaşadıklarını anlattığını söylüyor.
Bu şahıslar ise 2003 yılında Julie ile ortalarında bu biçimde bir konuşmanın geçmediğini belirtiyor.
Ancak bu haber için araştırma yaparken gördüğüm Mahadevananda’ya ilişkin bir e-postada, Julie ile o devir görüştüğünü kabul ettiği sözler yer alıyordu. E-postada görüşmenin kısa sürdüğü lakin bu görüşmenin akabinde cinsel istismar suçlamalarının açık bir bilgi haline geldiği yazıyordu.
Julie 2006 yılında idareyle bir toplantıya daha katıldı ve o görüşmede kendisine bir cins maddi dayanak sağlanması da masaya yatırıldı. İstismar suçlamaları da konuşuldu.
Yöneticiler o toplantının akabinde iki tarafın da sonuçtan şad kaldığını söylerken Julie ise görüşmeden daha sonra değişen hiç bir şey olmadığını belirtiyor.
Bir daha sonraki yıl Julie’nin avukatı idareye bir mektup göndererek tazminat talep etti ve aksi takdirde dava açacaklarını söylemiş oldu.
Buna karşılık olarak tertibin avukatı ise Julie’nin niye suçlamalarını bu kadar yıl daha sonra yönelttiğini sorgulayan bir mektup kaleme aldı.
Onlara “niçin Julie’yi cinsel istismara maruz bırakan bu adamı yüceltmeye devam ediyorsunuz” diye sorduğumuzda aldığımız cevap “Şivananda Tertibi kökenine ve öğretilerine değer verir” oldu.
Getty ImagesBu fotoğrafta Peter Seller ise poz veren Vishnudevananda, çatışma bölgelerine ‘barış uçuşları’ düzenliyordu
Mahadevananda’ya gelince, araştırmamızda idarenin onun cinsel açıdan uygunsuz davranışlarını en geç 1999’da bildiğini gösteren deliller bulduk. Bu davranışlarını kabul etmişti.
O periyot idarede yer alan Amerikalı bir bayan olan Swami Saradananda, 1998-99 senelerında Delhi’deki aşramın yöneticisinden bir telefon geldiğini, hanımın telefonda ağlayarak Mahadevananda’nın pantolonu olmadan ortalıkta gezindiğini dediğini hatırlıyor.
BBC’ye konuşan Saradananda, bunun üzerine Mahadevananda’yı arayarak onunla yüzleşmeye karar vermiş.
Mahadevananda anlatılanların gerçek olmadığını söylemiş: Sadece pantolonu değil, iç çamaşırı da olmadan dolaştığını anlatmış:
“Belinin altında hiç bir kıyafet olmadığını, Delhi’deki aşramın yöneticisinin ofisine girdiğini ve onun önünde mastürbasyon yaptığını söylemiş oldu.”
Bundan büyük rahatsızlık duyan Swami Saradananda, bunu bir daha sonraki idare toplantısında tartışmaya açmış.
Bu mevzu gündeme gelince tüm kayıt aygıtları kapatılmış ve sekreter de odadan dışarı gönderilmiş.
görüşmede bulunan Mahadevananda, bunun gerçek olduğunu kabul etmiş:
“daha sonra da şöyleki dedi: Bundan daha sonra yapmamı istemiyorsa tamam, sorun değil. tekrar yapmam.”
Saradananda bunun üzerine idareye bu itiraf karşısında ne yapacaklarını sorduğunda “tekrar yapmayacağını söylemiş oldu aslına bakarsanız, daha ne istiyorsun, kanını mı akıtalım?” karşılığını aldığını söylüyor.
Bundan birkaç ay daha sonra Saradananda idaredeki rolünden kovulduğunu bildiren bir faks almış.
Bu anlatılanlara dair idareden bir cevap istedik ama karşılık vermediler.
Wendy 2006 yılında Kanada’daki merkezde Mahadevananda koluna boşaldıktan daha sonra bunu idareye şikayet ettiğinde aldığı cevap “Lanet olsun, bir daha mi” olmuştu.
Bu olayın akabinde idare Swami Saradananda’yı bir rehberlik dayanağı almaya gönderdi.
Wendy “Kanada’da bunun bir cinsel atak olarak sınıflandırıldığını bilmiyordum. Bunu polise şikayet edebileceğimden haberim yoktu” diyor.
13 yıl daha sonra idare sonunda Mahadevananda hakkında bir soruşturma başlattı ve aylık mecmualarında Mahadevananda’nın emekli olduğunu deklare etti. Ona emekli maaşı ödemeye devam edeceklerdi.
Mecmuada “adanmış ve ilham verici hizmetleri için” ona teşekkür etmişlerdi.
BBC
Project Satya’nın tuttuğu avukat Carol Merchasin bugüne kadar Şivananda çalışanlarının cinsel saldırısına uğradığını söyleyen 25-30 bayanla konuştuğunu söylüyor. Her bir hadisenin da inanılır öykülere sahip olduğunu anlatıyor.
Catherine ise idarenin bu suçlamaları niye polise iletmediğini sorguluyor. yıllar daha sonra ebeveynleri yaşadıklarını öğrenip idareyle yüzleşince aldıkları karşılık “Kanıt olmadan hiç bir şey yapamayız” olmuş.
Tertibin idaresi, Catherine ve başka bayanları istismar etmekle suçlanan ismini veremediğimiz öğretmenin halihazırda yürütülmekte olan soruşturma sırasında bakılırsavden uzaklaştırıldığını söylüyor. Ancak Şivananda’nın Hindistan’daki aşramlarından kaynaklarımız, hâlâ etkin bir biçimde çalıştığını aktarıyor.
Kerala’daki aşramı aradığımda bana bu yılın başlarında orada kapsamlı dersler verdiğini söylemiş olduler.
Söyleşi talebimizi reddeden Şivananda idaresi ise bize şu açıklamayı gönderdi:
“Mütevelli Heyeti yaşadıklarını açıklayanların hislerini paylaşır ve BBC’nin araştırmasında bahsedilen hadiselerden etkilenmiş olan herkese, istismara müsamaha gösterilmeyeceği ve uygunsuz davranışların göz arkası edilmeyeceğinin garantisini verir. Bu suçlamaların ele alınışında yaşanmış olan tarihî kusurlar için koşulsuzca özür diler.
“Bu suçlamaların bir kararı olarak Şivananda bağımsız bir araştırma başlattı, güvenlik siyasetlerini gözden geçirmek ve uygunlaştırmak için tüzel uzmanlar nazaranvlendirdi ve çalışanlarına eğitim verdi.
“Şivananda Tertibi istismardan tasa duyan her insanın saklı bir biçimde bildirim yapabileceği bir sistem kurdu. her insanın istismar yahut sıkıntıdan korunması en büyük önceliğimizdir. Şivananda Tertibi fizikî, zihinsel ve manevî sıhhate adanmış, bütün üyelerinin iyiliğine bağlı keşişvari bir tarikattır.”
BBC
Nisan ayında Londra’da, son beş yılımı öğretmen ve mürit olarak geçirdiğim aşrama geri döndüm. Lakin bu sefer içeri girmedim.
Şivananda’nın beni kendisine çeken, insanı büsbütün kuşatan tabiatının hem de onu ne kadar tehlikeli kıldığını fark ettim. Konuştuğum bayanlar gerçeklik hissinin kolaylıkla yitirilebildiğini, bu yüzden olanları gerçek bir biçimde sorgulayamadıklarını anlatıyordu.
Bana gelince, Şivananda ile işim bitti.
Araştırma yapımı: Louise Adamou
BBC
İhtar: Bu makalede cinsel şiddet betimlemeleri vardır
BBC News’ten Ishleen Kaur dünyadaki en büyük yoga hareketlerinden olan Şivananda’da tutkulu bir yoga öğretmeniydi. Ta ki bir gün bir toplumsal medya paylaşımını gördükten daha sonra fazlaca sayıda cinsel istismar şikayetini ortaya çıkarana kadar.
20’li yaşlarımın ortasında keşfettiğim yoga, ömrümün değerli bir kesimi haline geldi. Kendini yogaya adamış bir epeyce kişi üzere benim için de bu bir antrenmandan öte bir hayat üslubuydu. Sırf Şivananda merkezinde ders vermekle kalmıyor, orada istekli olarak yemek pişirip paklık de yapıyordum. Şivananda öğretileri ömrümün her alanını etkiliyordu.
Ancak Aralık 2019’da telefonuma bir bildirim geldi. Şivananda’nın merhum kurucusu Swami Vishnudevananda hakkında Facebook grubuma gönderilen bir bildiriydi bu.
Julie Salter isminde bir bayan Vishnudevananda’nın Kanada’daki Şivananda merkezinde kendisini üç yıl boyunca cinsel istismara maruz bıraktığını söylüyordu.
Bu olaydan on yıllar daha sonra bunu açıklayacak cüreti bulduğunda ise Şivananda idare şurasının yansısının sessizlik ile susturma içinde gidip geldiğini anlatıyordu.
O iletisi okumamdan bugüne kadar kıdemli Şivananda öğretmenleri tarafınca istismara uğradıklarını söyleyen 14 bayanla söyleşi yaptım.
Bu bayanların birden fazla, bırakın yaşadıklarını topluma duyurmayı, aileleri ve arkadaşlarına bile söyleyememişlerdi.
Araştırmam, bir vakit içinder epeyce paha verdiğim bu tertibin ortasında gücün ve iktidarın istismar edildiğine dair suçlamaları ortaya çıkardı.
BBC
2014’te Hindistan’ın güneyindeki Kerala’da yoga öğretmenliği eğitimimin birinci gününü epey net hatırlıyorum. Swami Vishnudevananda’nın bir duvarı kaplayan boyuttaki etkileyici bir fotoğrafının önünden geçmiştim. Bu, Julie’nin yıllar daha sonra ifşa edeceği kişiydi.
Öğretileri hayli kuvvetliydü ve dünya çapında bir epey tanınan yogacının dünyevi şeylerden elini eteğini çekerek hayatlarını bu tertibe adamasına yol açmıştı.
Bunun nasıl mümkün olduğunu anlayabiliyordum. Ben çok güç vakit içinderdan geçerken Şivananda bana iç huzur sunmuştu. Asana denen duruşlar bana fizikî güç sağlamıştı. Şivananda’nın karma, olumlu fikir ve meditasyon prensipleri ise ruhumu besliyordu.
Ishleen KaurIshleen Kerala’daki Şivananda aşramında
2015’te Londra’da yaşayan bir adamla evlenmiştim. Onun yanına taşınma fikri beni huzursuz ediyordu, ta ki yeni konutumuzdan uzak olmayan bir yerde bir Şivananda merkezi olduğunu öğrenene kadar. Kocam birinci aşkımın kendisi değil o merkez olduğunu söyleyerek espri yapıyordu.
Ishleen KaurIshleen bir Şivananda etkinliğinde sahnede
Julie Salter’ın Facebook paylaşımdan iki ay daha sonra iki Şivananda idare şurası üyesi benim gittiğim Putney’deki merkezde bulunan çalışanlarla görüşmek üzere Avrupa’dan geldi.
Aklımda dönüp duran oldukçaça sorudan en azından bir kısmını yanıtlayabileceklerini umuyordum. Lakin karşılıkları müphemdi. Soru karşılık kısmında da savunma halindelerdi.
Julie ile kendim konuşmamın gerektiğini fark ettim.
Yeni Zelandalı Julie birinci kere 20 yaşında İsrail’de seyahat ederken karşılaşmış Şivananda öğretisiyle. daha sonra da bu hareketin ömür üslubuna kendini kaptırmış ve 1978’de hareketin merkezi Kanada’ya taşınmış.
Orada yaşayan Vishnudevananda ona şahsi asistanı olmasını teklif ettiğinde bunun bir ayrıcalık olduğunu düşünmüş.
Julie SalterJulie Salter
Lakin çalışma temposunun zalimce olduğunu söylüyor. Haftanın yedi günü sabah 5’ten gece yarısına kadar çalıştırılmış, karşılığında maaş da almadan.
Swami Vishnudevananda’nın istikrarsız davrandığını, kendisine çoğunlukla bağırdığını anlatıyor:
“Bu yüzden şahsi sonlarım silikleşiyordu.”
daha sonrasında işler daha da berbatlaşmış.
Bir gün Vishnudevananda’nın meskeninde çalışırken onu uzanır biçimde ibadet kayıtlarını dinlerken bulmuş.
Yanına uzanmasını istemiş. Julie ne istediğini anlamadığını söyleyince “tantra yoga” cevabı almış.
Bu yoga çeşidi manevî seks ile ilişkilendiriliyor ve manevî aydınlanmanın derin rahatlamayla geleceğini savunuyor.
Julie o güne kadar Vishnudevananda’nın bu terimi sırf bir derste teorik bir biçimde kullandığını hatırlıyormuş.
“Zihnimde ve bedenimde her şey ‘Hayır’ dese de ‘Anlamıyorum’ diyerek yanına uzandım. daha sonrasında cinsel bir temas oldu. sonrasındasında aşağı inip çalışırken kendimi büsbütün utanç, suçluluk hissi ve ıstırap ortasında buldum.”
Julie üç yıl boyunca ortalarında cinsel birleşmenin de bulunduğu çeşitli cinsel hareketlere istek göstermeye zorlandığını söylüyor.
Şivananda hakkında
- Şivananda hem bedensel birebir vakitte manevî iyiliği hedefleyen bir klasik yoga çeşididir.
- 1959’da Swami Vishnudevananda tarafınca Kanada’nın Montreal kentinde kurulan bu disiplin ismini Vishnudevananda’nın gurusu olan Swami Sivananda’dan alıyor.
- Bugün dünyada 35 ülkede 60 Şivananda aşramı ve merkezi, 60 bin de Şivananda öğretmeni bulunuyor.
- Son senelerda pozisyonlarını suistimal etmekle suçlanan öteki üst seviye yoga guruları da olmuştu. Bunların içinde Bikram Chaudhryi, Pattabhi Jois ve Bhagwan Rajneesh de bulunuyor.
Bugün geri dönüp baktığında Vishnudevananda’nın yaptığı şeyin tecavüz olduğunu düşünüyor. O devir ortasında bulunduğu güç dinamiklerinin, gerçek manada istek vermesini imkansız kıldığını söylüyor:
“Çok izoleydim. Ailem ve geçmişte bildiğim her şey dünyanın öbür ucundaydı. Maddi açıdan da tertibe bağımlıydım.”
Julie SalterJulie ve Vishnudevananda
Julie’den daha sonra, onun Facebook bildirisine karşılık yazan ve Vishnudevananda’nın kendilerini de istismar ettiğini söyleyen iki bayanla daha konuştum.
Pamela 1978’de Londra’daki Windsor Kalesi’nde, yogada ceset durumu olarak bilinen derin rahatlama anında Vishnudevananda’nın tecavüzüne uğradığını söylüyor.
Lucille ise 1970’lerin ortasında Kanada’daki bir aşramda üç kez tecavüze uğradığını anlatıyor. Birinci ikisini tantrik yoga diye düşünerek kendisini kandırdığını ama üçüncüsünde Vishnudevananda’nın ona para vermesinin akabinde kendisini “bir fahişe gibi” hissettiğini belirtiyor.
Vishnudevananda 1993’te öldü ancak Julie’nin tertipten ayrılacak hamaseti bulması altı yıl daha sürmüş.
Artık yaşadıklarını duyurarak oburlarının benzeri şeyler yaşamasının önüne geçmek istediğini söylüyor.
Dahası, benim de daha sonradan bakılırsaceğim üzere Vishnudevananda’nın ömrü sonlansa da Şivananda müritlerine yönelik tacizler sonlanmadı.
Julie’nin Facebook paylaşımı bir endişe duvarını yıkmıştı.
BBC
Onlardan daha sonra iki diğer Şivananda öğretmenine önemli suçlamalar yönelten 11 bayanla daha konuştum. BBC’nin edindiği bilgilere nazaran suçlanan şahıslardan biri hâlâ tertipte yer alıyor.
O bayanlardan biri olan Marie (gerçek ismi değil) bir öğretmen tarafınca birkaç yıl boyunca cinsel alakaya hazırlandığını aktarıyor. Yasal münasebetlerle ismini veremediğimiz bu öğretmen ile münasebeti cinsel bir münasebete dönüştüğünde şaşırdığını lakin bunu kabul etmekten diğer bir bahtı olmadığını hissettiğini söylüyor.
Bir yıldan uzun bir süre boyunca rastgele bir cinsel temas yaşamadıktan daha sonra bir gün davet edilmeden odasına girdiğini, üstüne çıkıp içine girdiğini, boşaldığını ve hiç bir şey demeden odadan çıktığını anlatıyor.
Konuştuğum beş bayan daha bu adamın cinsel istismarına maruz kaldıklarını belirtiyor. Birbirlerini tanımayan bu bayanlar misal bir biçimde cinsel bağa hazırlanma ve akabinde hücum kıssaları anlatıyor.
Catherine (gerçek ismi değil) 1980’lerde Kanada’daki bir Şivananda çocuk kampına 12 yaşında katıldığında o öğretmenin kendisine cinsel ilgi gösterdiğini söylüyor.
Adamın ona masaj yaptığını ve kalçalarına dokunduğunu belirtiyor.
15 yaşına geldiğinde ise daha fazla dokunmaya, bacaklarının ortasını kavrayıp göğüslerine dokunmaya başlamış.
En son 17 yaşındayken o kişinin saldırısına uğradığını, bir gün uyandığında adamı üstünde bulduğunu ve birebir gün tertibi terk ettiğini söylüyor.
Bir öteki şikayetçi ise tıpkı kişi tarafınca 2019’da taarruza uğradığını anlatıyor.
Bu öğretmenle irtibata geçip ona cevap hakkı vermek istedik ama suçlamalara bir karşılık vermedi. Tertip bunu reddetse de BBC’nin edindiği bilgilere bakılırsa bu kişi Hindistan’da Şivananda’da faal bir rol üstlenmeye devam ediyor.
Suçlanan bir öteki öğretmen ise Maurizio Finocchi. Swami Mahadevananda olarak da bilinen bu kişiyi suçlayan sekiz bayanla konuştum. Onlardan biri olan Wendy, Kanada’daki merkezde Mahadevananda’nın asistanı olarak çalışıyormuş.
İşi gelen e-postaların çıktısını alıp odasına götürmekmiş.
Bir gün e-postalarını ve kahvaltısını odasına götürdüğünde onu yatakta otururken bulmuş. Tepsiyi uzatırken bir anda kolunu tutup yatak örtüsünü kaldırmış. Wendy o an Finocchi’nin mastürbasyon yaptığını fark etmiş ve Finocchi Wendy’nin koluna boşalmış.
“O an onun için bir insan olmadığımı, yalnızca bir araç olduğumu hissettim” diyor.
Wendy bayanların idareye giderek telaş verici hatta kimi vakit cezai olan bu davranışları şikayet ettiğinde gorevlilerin bunları “guru tarafınca onurlandırılmak” olarak isimlendirilen bir çerçevede gördüğünü söylüyor:
“Ne vakit problemli yahut rahatsız bir şey olsa, ki bu idari işlere dair de olabilir lakin katiyen cinsel bağlantılarda de birebiri oluyordu, bize bunun değerli bir ders öğrenmemiz için yapıldığını söylüyorlardı.”
Mahadevananda’ya ulaşarak bu suçlamalara cevap vermesini istedik ancak bir cevap alamadık.
Lakin Mahadevananda’nın, benim de üyesi olduğum Project Satya isimli bir Şivananda Facebook kümesi tarafınca para toplayarak tutulan bir avukata gönderdiği bir e-postayı gördüm.
E-postada “uygunsuz davranışları” niçiniyle özür diliyor ve “tekrar olmaması için efor göstereceğini” söylüyordu.
BBC
Anlamak istediğim bir başka şey de Şivananda idaresinin suçlamalara dair ne kadar bilgi sahibi olduğuydu.
Julie yaşadığı istismarı anlatacak cüreti 2003’te bulduğunu ve Vishnudevananda’nın vefatının akabinde Şivananda’nın idaresini üstüne alan İdari Üyeler Şurası’na üye olan bir şahsa anlattığını söylüyor.
Anlattığı kişi, diğer bayanların tecavüzle suçladığı Swami Mahadevananda’ydı. Ama Julie’nin bu biçimde bundan haberi yoktu.
“Vishnudevananda’nın cinsel istismarlarını yıllardır bildiğini kabul etti” diyor.
Julie daha sonraki birkaç hafta boyunca dört konsey üyesine daha yaşadıklarını anlattığını söylüyor.
Bu şahıslar ise 2003 yılında Julie ile ortalarında bu biçimde bir konuşmanın geçmediğini belirtiyor.
Ancak bu haber için araştırma yaparken gördüğüm Mahadevananda’ya ilişkin bir e-postada, Julie ile o devir görüştüğünü kabul ettiği sözler yer alıyordu. E-postada görüşmenin kısa sürdüğü lakin bu görüşmenin akabinde cinsel istismar suçlamalarının açık bir bilgi haline geldiği yazıyordu.
Julie 2006 yılında idareyle bir toplantıya daha katıldı ve o görüşmede kendisine bir cins maddi dayanak sağlanması da masaya yatırıldı. İstismar suçlamaları da konuşuldu.
Yöneticiler o toplantının akabinde iki tarafın da sonuçtan şad kaldığını söylerken Julie ise görüşmeden daha sonra değişen hiç bir şey olmadığını belirtiyor.
Bir daha sonraki yıl Julie’nin avukatı idareye bir mektup göndererek tazminat talep etti ve aksi takdirde dava açacaklarını söylemiş oldu.
Buna karşılık olarak tertibin avukatı ise Julie’nin niye suçlamalarını bu kadar yıl daha sonra yönelttiğini sorgulayan bir mektup kaleme aldı.
Onlara “niçin Julie’yi cinsel istismara maruz bırakan bu adamı yüceltmeye devam ediyorsunuz” diye sorduğumuzda aldığımız cevap “Şivananda Tertibi kökenine ve öğretilerine değer verir” oldu.
Getty ImagesBu fotoğrafta Peter Seller ise poz veren Vishnudevananda, çatışma bölgelerine ‘barış uçuşları’ düzenliyordu
Mahadevananda’ya gelince, araştırmamızda idarenin onun cinsel açıdan uygunsuz davranışlarını en geç 1999’da bildiğini gösteren deliller bulduk. Bu davranışlarını kabul etmişti.
O periyot idarede yer alan Amerikalı bir bayan olan Swami Saradananda, 1998-99 senelerında Delhi’deki aşramın yöneticisinden bir telefon geldiğini, hanımın telefonda ağlayarak Mahadevananda’nın pantolonu olmadan ortalıkta gezindiğini dediğini hatırlıyor.
BBC’ye konuşan Saradananda, bunun üzerine Mahadevananda’yı arayarak onunla yüzleşmeye karar vermiş.
Mahadevananda anlatılanların gerçek olmadığını söylemiş: Sadece pantolonu değil, iç çamaşırı da olmadan dolaştığını anlatmış:
“Belinin altında hiç bir kıyafet olmadığını, Delhi’deki aşramın yöneticisinin ofisine girdiğini ve onun önünde mastürbasyon yaptığını söylemiş oldu.”
Bundan büyük rahatsızlık duyan Swami Saradananda, bunu bir daha sonraki idare toplantısında tartışmaya açmış.
Bu mevzu gündeme gelince tüm kayıt aygıtları kapatılmış ve sekreter de odadan dışarı gönderilmiş.
görüşmede bulunan Mahadevananda, bunun gerçek olduğunu kabul etmiş:
“daha sonra da şöyleki dedi: Bundan daha sonra yapmamı istemiyorsa tamam, sorun değil. tekrar yapmam.”
Saradananda bunun üzerine idareye bu itiraf karşısında ne yapacaklarını sorduğunda “tekrar yapmayacağını söylemiş oldu aslına bakarsanız, daha ne istiyorsun, kanını mı akıtalım?” karşılığını aldığını söylüyor.
Bundan birkaç ay daha sonra Saradananda idaredeki rolünden kovulduğunu bildiren bir faks almış.
Bu anlatılanlara dair idareden bir cevap istedik ama karşılık vermediler.
Wendy 2006 yılında Kanada’daki merkezde Mahadevananda koluna boşaldıktan daha sonra bunu idareye şikayet ettiğinde aldığı cevap “Lanet olsun, bir daha mi” olmuştu.
Bu olayın akabinde idare Swami Saradananda’yı bir rehberlik dayanağı almaya gönderdi.
Wendy “Kanada’da bunun bir cinsel atak olarak sınıflandırıldığını bilmiyordum. Bunu polise şikayet edebileceğimden haberim yoktu” diyor.
13 yıl daha sonra idare sonunda Mahadevananda hakkında bir soruşturma başlattı ve aylık mecmualarında Mahadevananda’nın emekli olduğunu deklare etti. Ona emekli maaşı ödemeye devam edeceklerdi.
Mecmuada “adanmış ve ilham verici hizmetleri için” ona teşekkür etmişlerdi.
BBC
Project Satya’nın tuttuğu avukat Carol Merchasin bugüne kadar Şivananda çalışanlarının cinsel saldırısına uğradığını söyleyen 25-30 bayanla konuştuğunu söylüyor. Her bir hadisenin da inanılır öykülere sahip olduğunu anlatıyor.
Catherine ise idarenin bu suçlamaları niye polise iletmediğini sorguluyor. yıllar daha sonra ebeveynleri yaşadıklarını öğrenip idareyle yüzleşince aldıkları karşılık “Kanıt olmadan hiç bir şey yapamayız” olmuş.
Tertibin idaresi, Catherine ve başka bayanları istismar etmekle suçlanan ismini veremediğimiz öğretmenin halihazırda yürütülmekte olan soruşturma sırasında bakılırsavden uzaklaştırıldığını söylüyor. Ancak Şivananda’nın Hindistan’daki aşramlarından kaynaklarımız, hâlâ etkin bir biçimde çalıştığını aktarıyor.
Kerala’daki aşramı aradığımda bana bu yılın başlarında orada kapsamlı dersler verdiğini söylemiş olduler.
Söyleşi talebimizi reddeden Şivananda idaresi ise bize şu açıklamayı gönderdi:
“Mütevelli Heyeti yaşadıklarını açıklayanların hislerini paylaşır ve BBC’nin araştırmasında bahsedilen hadiselerden etkilenmiş olan herkese, istismara müsamaha gösterilmeyeceği ve uygunsuz davranışların göz arkası edilmeyeceğinin garantisini verir. Bu suçlamaların ele alınışında yaşanmış olan tarihî kusurlar için koşulsuzca özür diler.
“Bu suçlamaların bir kararı olarak Şivananda bağımsız bir araştırma başlattı, güvenlik siyasetlerini gözden geçirmek ve uygunlaştırmak için tüzel uzmanlar nazaranvlendirdi ve çalışanlarına eğitim verdi.
“Şivananda Tertibi istismardan tasa duyan her insanın saklı bir biçimde bildirim yapabileceği bir sistem kurdu. her insanın istismar yahut sıkıntıdan korunması en büyük önceliğimizdir. Şivananda Tertibi fizikî, zihinsel ve manevî sıhhate adanmış, bütün üyelerinin iyiliğine bağlı keşişvari bir tarikattır.”
BBC
Nisan ayında Londra’da, son beş yılımı öğretmen ve mürit olarak geçirdiğim aşrama geri döndüm. Lakin bu sefer içeri girmedim.
Şivananda’nın beni kendisine çeken, insanı büsbütün kuşatan tabiatının hem de onu ne kadar tehlikeli kıldığını fark ettim. Konuştuğum bayanlar gerçeklik hissinin kolaylıkla yitirilebildiğini, bu yüzden olanları gerçek bir biçimde sorgulayamadıklarını anlatıyordu.
Bana gelince, Şivananda ile işim bitti.
Araştırma yapımı: Louise Adamou
BBC