2025’te TEMSA’nın sattığı her 2 otobüsten biri elektrikli olacak

Mezopotamya

New member
Handan Sema CEYLAN

Kontak çalıştığında büyük bir sessizlikle, otobüsümüz hareket etti. Motor gürültüsü de akaryakıt kokusu da yoktu. Kendimizi Elon Musk’un Mars’a giden adamı Starman üzere hissetsek de, ne uzay boşluğundaydık ne de aracımızın ortasında “Don’t Panic” yazıyordu. Adana’da TEMSA fabrikasında, Türkiye’nin birinci elektrikli otobüslerinin geliştirildiği tesisteydik. Bundan 5 yıl evvel birinci elektrikli otobüsünü üreten TEMSA’nın Elon Musk’ın Tesla’sıyla tek kontağı ise elektrikli araç olması değil, Silikon Vadisi’nde Tesla’da çalışan bireylerin TEMSA otobüsleri ile işlerine transfer ediliyor olması! Türkiye’de satılan her üç otobüsten birini üreten, dünyanın 66 ülkesine ihracat yapan TEMSA, artık yalnızca yurtarasında değil, dünyanın en çevreci noktalarına elektrikli otobüs üretir bir firma haline geldi. Üstelik yaşadığı güç günlerin akabinde satıldığı fondan Sabancı’nın geri aldığı ve yarı yarıya Skoda’nın üreticisi PPF Group’la iştirak kurarak, adeta hayata bir daha döndüğü bir periyotta… TEMSA’nın bundan 4 yıl daha sonrasına işaret eden 2025 gayesi ise büyük. Sattığı her iki otobüsten birinin elektrikli olması…

ABD için imal edilen ve art kapısı olmayan otobüslerin içinden geçerek ilerlediğimiz, farklı emeller için farklı otobüslerin, midibüslerin ve yavaşça kamyonların üretildiği tesiste, TEMSA CEO’su Tolga Kaan Doğancıoğlu, DÜNYA’nın sorularını yanıtlıyor. Geçen yıl net satışları 771 milyon 542 bin 639 lira olan, yılda 10 bini adeti aşkın üretim yapan TEMSA’nın CEO’su Doğancıoğlu’nun çalışmaları kendi kelamları ile şöyleki:

LOKAL AKTÖRLERİN EFORU BÜYÜK

TEMSA’da hatırlarsınız bir pay değişikliği oldu, fona satıldı. Lakin daha sonra hem kentin mahallî aktörlerinin hem bankaların ağır uğraşıyla Sabancı TEMSA’yı bir daha aldı. Üstelik pandemi devrinde yurda bir yabancı yatırımcı da kazandırıldı. 2020’de TEMSA’nın paylarının yüzde 50’si Sabancı Holding’in yüzde 50’si Skoda Transportation’ın çatı şirketi PPF Group’un oldu. bu biçimdece 1968 yılında kurulan ve 1987’den beri Adana’da bulunan 510 bin metrekarelik üretim tesisi bir daha hayat buldu.

Çabucak hatırlatayım. Şirketler için bir muhafaza şemsiyesi sağlayan borçlarını erteleyen konkordato sistemi vardır. Biz konkordato ilan etmiştik. Prestij mı, muhafaza mı içinde süratli bir karar verdik ve oyumuzu prestijden yana kullandık. 4 yıl sürdürebileceğimiz konkordato sürecinden 45 günde kendi isteğimizle çıktık. Üstelik 700 tedarikçimizin külliyen anlaşarak. Dayanılmaz süratli bir müddetçti. Tüm bu süreçte burada tüm çalışanlar şirketi dinamik tuttu.

Ben makine mühendisiyim, ODTÜ mezunuyum. 1994’ten bu yana iş yaşamındayım. Bunun yüzde 95’lik bir kısmını otomotivle ilgili alanlarda geçirdim. TEMSA’ya gelişim de biraz bu tutkuyla oldu. 2018 başında Sabancı Kümesi ile yolum kesişmişti. 2020 Mayıs’ında, Sabancı Holding ve Çek hissedarımız PPF Holding’in TEMSA paydaşlığı sürecine dahil oldum. Ekim ayının 23’ünden itibaren de CEO’luk vazifesini yürütüyorum.

BİZ BATIDA, ONLAR ESKİ DEMİR PERDE DE AKTİF

Paydaşlığımız dört dörtlük. Zira biz Türkiye, civar ülkeler, Fransa, İngiltere, Amerika’da kıymetli pazar hisselerine sahibiz. Skoda’nın tarihi olarak kuvvetli olduğu yerler, Çekya, Slovakya, Orta Avrupa, özetle eski Demir Perde Ülkeleri… Güçlerimizi birleştirdik, diyebilirim. Öte yandan Türkiye’de aşağı üst satılan her 3 toplu taşıma aracının birini biz veriyoruz. Uzmanlaştığımız alan bayi idaresi, turizm, kentler ortası, işçi taşımacılığı… Skoda’da tren, troleybüs, tramvay işlerinde kuvvetli. Üstelik pandemiye karşın kıymetli bir şey daha yaptık. İki ortak geçen ay, ödenmiş sermayenin 210 milyon lira düzeyinden yüzde 143 artırılarak 510 milyon lira düzebir daha çıkarılması sonucunı alındı.

EN GÜÇ GÜNLERDE BİLE GELİRİN YÜZDE 4’Ü AR-GE’YE AYRILDI

TEMSA fazlaca özel bir yer; Türkiye’nin birinci Ar-Ge merkezi, Türkiye’de birinci elektrikli aracını 2014 yılında üretmiş firma, birinci yerli otonom aracı yapmış şirket. Birinci evvel teknolojisini yapıyoruz, ticarileştirmesi biraz vakit alıyor. En güç vakit içinderında bile gelirinin yüzde 4’ünü Ar-Ge’ye ayıran bir firmadan bahsediyoruz. Bir de TEMSA Tech’imiz var. Daima şu söyleniyor “Dünya değişiyor, bu rekabetten klasik firmalar çıkamayacaklar, yazılım ve donanım firmaları sizin işinizi yiyecek”. Biz de şu iddiadayız, “Peki bizim elimiz armut mu toplayacak. Bizim işimizi gelsin teknoloji firmaları alsın”. Biz kendi işimizi düzgün biliyoruz, teknoloji firmaları bizim işimizi öğrenene kadar, biz kendi işimizi geliştirebiliriz. Bugün otomotiv eserleri dünyada en az hürmet bakılırsan eserler. Bir cep telefonundan kat be kat sofistike yazılım ve donanım sistemleri varken hak ettiği ilgiyi gereğince görmüyor. Batarya, batarya idare sistemleri ile ilgili gelişimi, mobilite teknolojisi üreten şirket haline evrilmek istiyoruz.

İnsanların bir yerden bir yere taşınmaya muhtaçlığı var. Bizim de en uygun bildiğimiz iş bu taşınma araçlarını tasarlamak, geliştirmek ve dağıtmak… Aslında klasik ve yenilikçi üretim içindeki fark, motor ve yakıt tipi. Gezegenimizin sıhhati hayli kıymetli. Son devirde Türkiye’de yaşanan orman yangınları ve seller de bunun değerini bize hissettirdi. Sürdürülebilirliği önceleyen bir ekipler eserler, hizmetler sağlamak zorundayız. Biz de yatırımımızı buna nazaran yapıyoruz. Maksadımız 2025’te sattığımız her iki otobüsten birinin elektrikli olması.

ÖCKERÖ EKİP ADASINDA 6 ELEKTRİKLİ TEMSA…

Dünyada toplu nakliyatta en gelişmiş olan ülkeler hangisidir, bir aklınızdan geçirin. Sanırım İskandinav ülkeleri diyeceksiniz. İşte biz birinci elektrikli kent içi otobüs MD9 electriCITY’nin ihracatını İsveç’e yaptık. Adana’da ürettiğimiz 6 aracımız 2030 yılında karbon ayak izini büsbütün sıfırlamayı amaçlayan Öckerö Adası ve etrafında kullanılacak. Toplam 1.000 araçlık filosuyla bölgenin en seçkin lokal operatörlerinden olan Connect Bus’a satışı gerçekleştirilen bu araçlar, Öckerö Belediyesi’nin toplu taşıma faaliyetleri için kullanılacak. Öckerö Belediyesi toplam 10 farklı adadan oluşuyor. Bu adaların 4’ü karayoluyla birbirine bağlı, başka adalara ulaşım feribotlarla sağlanıyor. Bu ihracatı o denli bir vakitte yaptık ki, tam konkordatodan yeni çıkmıştık.

KALİFORNİYA’DA TEST SÜRÜŞÜ DEVAM EDİYOR

Dünyanın 66 ülkesine ihracat yapıyoruz. örneğin Fransa’da çocuklar bizim araçlarımızla okula gidiyorlar. Hatta Silikon Vadisi’ndeki kalburüstü şirketlerin neredeyse tamamının nakliyeciliği bizim araçlarımızla yürütülüyor. Google, Tesla, Facebook… Artık çevrecilik akımını biz yaymak istiyoruz. Kuzey Amerika’da Kanada’da da dahil 1.000 aracımız şu an yollarda. Bunların yeni kuşak teknolojilerle yenilenmesini de sağlamaya talibiz. Şu anda test araçlarımız Kaliforniya’da. Oraya da satış yapacağız.

Türkiye’ye gelince, elektrikli otobüsler için kamunun da talepkâr olması lazım, yalnızca belediyelerin, mahallî idarelerin değil, bizlerin de halk olarak bunu talep etmemiz lazım.


OTONOM MD9’UN TESTİ 2022’DE

Avenue Electron ve MD9 electriCITY olmak üzere iki farklı elektrikli otobüse sahibiz. Yaptığımız bu işle yalnızca Türkiye’de değil dünyada birinci otobüs üreticilerinden biriyiz. Otonom MD9 electriCITY projesi ise devam ediyor. 2022 yılında test süreci için yollara çıkacak. Bütçe gayelerimiz de belirli. 2021,’de 2.3 milyar, 2022’de 4.3 milyar, 2023’te 5.5 milyar TL bütçe hedefliyoruz.

OTOMOTİV ÜRETİMİNDE 12 YILLIK UFKA BAKABİLİYOR OLMAK LAZIM

Adana’daki tek tesimizde 1.400 bireye istihdam sağlıyoruz. Ancak 7-8 bin çalışana istihdam sağlayan bir ekosistemiz. Adana’da yalnızca TEMSA’ya çalışan tedarikçilerimiz var. Otobüs işinde hacimli modüller var. Adanalı olmayan fakat TEMSA’ya iş yapmak için buraya yatırım yapmış firmalar da var. Yazılım, donanım paydaşlarımız var. Ayrıyeten teknolojiye dayanak oluyoruz. Adana’daki her iki üniversiteyle ve Mersin’deki özel üniversiteyle çalışmalarımız var. Yani TEMSA’nın Adana’ya katkısı yalnızca istihdam ve ekonomik hareketlilik yaratmak değil. Otomotiv işi uzun devirli plan yapma ihtiyacı olan bir iştir. Yaptığınız eser 10 yıl daha sonra hayatta yeni bir eser üzere yaşamalıdır. Bugün tasarlayacaksınız, 3 yıl ortasında üreteceksiniz, 4 yıl ömrü devam edecek, bir 4 yıl da siz onu küçük modifikasyonlarla şimdiki tutacaksınız. 12-13 yıllık bir ufka bakabiliyor olmak lazım. İşte bu yüzden TEMSA’dan yetişmiş şahıslar, dünyanın en âlâ şirketlerinde üst seviye vazifeler alabiliyorlar. Yeşil Mutabakat’a hayli dikkatli bakıyoruz. Bu yıl ortasında birinci sürüdülebilirlik raporumuz da çıkacak.

ASELSAN ile geliştirdi elektrikli otobüs Samsun’da yola çıkacak

TEMSA’nın, Türkiye’nin en büyük savunma sanayi firmalarından ASELSAN ile geliştirdiği Türk otomotiv endüstrisinin birinci yüzde 100 yerli elektrikli otobüsü Avenue MESKEN, Samsun’da yola çıkacak. Samsun Büyükşehir Belediyesi bu biçimdece kentte yeni bir periyot başlatmış olacak. 24 saat kesintisiz hizmet verebilen otobüsün günlük maliyeti 15 liraya kadar düşebiliyor. Tıpkı maliyet mazot yakıtlı araçlarda 1.500 liralar civarında. Yeni kuşak ultra süratli şarj özelliğine, lityum titanat batarya teknolojisine sahip otobüsler 15 dakikada tam şarja ulaşabiliyor. Bu sayede 80 kilometre yol kat edebiliyor. ASELSAN, aracın, elektrik motoru, çekiş eviricisi, yüksek tansiyon bataryası, ana bilgisayarı, gösterge paneli üzere çoklukla ithal edilen modüllerini yerlileştirdi.

Adana hem öğrenci hem bayan dostu vilayet

Adana, öğrenci dostu, bayan dostu, ömür kolaylığı var, insan kalitesi var. İki şenliği var kentin. Lakin gereğince bu özellikleriyle tanınmıyor. Adana’nın belediye otobüslerini kullanan bayan sürücüler var. Vakit zaman da burada da kendilerini konuk ediyoruz. Herkes Adana’nın kebabını, delikanlılığını biliyor. Biz de kentimize katkı sunmak için üstümüze düşeni yapıyoruz. TFF 1. Lig’i tepede bitirerek 26 yıl daha sonra bir daha Üstün Lig’de uğraş edecek Adana Demirspor’a bu yüzden takviye oluyoruz.
 
Üst