Adnan Şahin’den en güç ikilemlerden biri: Pide mi pizza mı?

MerveninMutfağı

New member
Anadolu Halk Mutfağı Dernek lideri Adnan Şahin son günlerde toplumsal medya üzerinden yapılan anket sorulardan biri olan pide mi pizza mı sorusuna son noktayı koydu. Şahin, iki başka lezzet olan pide ve pizzanın seyahatinde benzerlikler var diyerek bilinmeyenleri anlattı.




Anadolu’nun dünya gastronomisi için bir armağan olduğunu düşünen Adnan Şahin’in son olarak yazdığı köşe yazısında pidenin tanınan kültürün girdabında hak ettiği kıymeti nazaranmediğini halbukiki en lezzetli yiyeceklerden biri olduğunu ve tarihiyle ilgili bilinmeyenleri anlattı.


“YEMEK ÜNİVERSALDİR LAKİN..”

Şahin, “pidenin öyküsü 15.yüzyıla kadar uzanır. Öncelikle bu bir sahiplenme yazısı değil. Ben dünyada emek verilerek yapılan her lezzete hürmet duyarım. Bu vesileyle belirtmek isterim ki gerçek materyaller ile usta ellerde yapılan Napoli pizzasına bayılırım. Lakin Anadolu’nun her bölgesi hatta kimi vakit her ilçesinde farklılıklar gösteren usta ellerde hazırlanmış pidelere de bayılırım. Açıkçası önceliğim de PİDE olur. O denli ise bu yazımı neleri, nasıl, niye yediğimiz yani sevdiğimiz lezzetlerin seyahatlerini anlatan bir yazı serisinin başlangıcı olarak gorelim lütfen. ‘YEMEK EVRENSELDİR’ lakin yemeğin bir coğrafyası ve kimliği vardır. Ne yazık ki hoş ülkemin insanları vakit zaman bu niyetlerden uzaklaşır, tanınan kültürün girdabında kaybolur sarfiyatlar. Sap saman birbirine karışır ve dünyanın en bereketli coğrafyasının binlerce yılda ürettiği lezzetler hak ettiği pahası bakılırsamez.


PİDE SANAT MIDIR?

yine dönelim mevzumuza pizzanın doğum yeri NAPOLİ bir çoğumuz bunu bilir pekala ya PİDE? PİZZA İtalyanlar için bir sanat mıdır? İtalya’da her bölge hatta kent ve ilçe kendi pizza külçeşidini ortaya koymuş pekala ya PİDE? Pizza gereçlerinin her biri bir İtalyan için fazlaca şey ve hürmet duyuyorlar zira onlar için yemekten hayli daha fazlası. Pekala ya bizim için pide ne mana taşıyor? Kaç pide salonu özel un kaliteli tereyağı, peynir ve kaliteli et eseri gayretinde? Pizzanın kökenleri derseniz durum değişebilir zira pizzanın kökeni fazlaca lakin daha hayli eskilere masraf. BABİLLER, MISIRLILAR… ondan sonrasındaları ise MISIR halkları ve ROMALILAR üzere eski Akdeniz halklarının yassı ekmeklerin üzerine zeytinyağı dökerek ve baharatlar ekleyerek yediklerine dair bilgiler var. Kaldı ki bu gelenek, hala mevcuttur. Anılan yiyeceğe biroldukça yerde PİTA dendiği ve Türkçedeki PİDE sözünün benzerliği dikkat alımlı. Lahmacunun bir daha bu kökenden gelen bir yiyecek olup DOĞU AKDENİZ kökenli olduğu da malum.


Belki de Türkiye coğrafyasındaki en sevdiğimiz lezzetlerden biri elimizde lakin fazlaca kaynak yok. Pide ve Pizza seyahatindeki benzerlikler söz kökenlerinin birebir olması kadar şaşırtan. İki sözün kökeninde de “PİTA” sözcüğü var. Pide günümüz standartlarını Osmanlı vaktinde kazanmış. O denli ki dünyanın birinci tüketiciyi muhafaza kanunu olarak bilinen “Kanunname-i İhtisab-ı Bursa” da dahi ismi geçiyor pidenin.1502’de 2. Bayezid tarafınca çıkarılan bu kanun nameye bakılırsa pide ununun ekmek unundan daha saf olması, ince elekten elenmesi, üzerinde gereğince haşhaş bulunması ve gevrek pişirilmesi kaide. Dikkat İtalya’da Pizza öyküsü’nün resmi başlangıcı 17. yüzyıl Napoli. Bizde Pide öyküsü 15. yüzyıl Bursa. Birinci pide yuvarlak ve yassı. bir daha çarpıcı bir bilgi Osmanlı periyodunda 16. yüzyılda pidenin ıspanaklısı pek makbul. Fatih Sultan Mehmed içinse bilhassa peynirlisi ve kabaklısı çokça yapılmıştır. Sonuç İstanbul’da Karadeniz usulü Pide adresim net HAÇAPURİ/ HASANPAŞA- KADIKÖY muhakkak bir numara. Öbür bölgeler ve pideler için adresler epeyce yakında vereceğim. Pizza için adresim ise FRANCO PEP/NAPOLİ.” diyerek pidenin ne kadar bedelli olduğunu bir kere daha vurguladı.
 
Üst