Amerikan model yerli cevizle Avrupa’ya açılacak

Mezopotamya

New member
Türkiye’nin cari açık problemiyle uğraşta en aktif güçlerinden biri olması gereken tarımda, üretime gönül veren teşebbüsçü sayısının artması yüzleri güldürüyor. Bilhassa ağır ithalatı olan eserlerde, yerli üretimin artması hem cari açığın azalmasını, birebir vakitte daha kaliteli ve sağlıklı mamüllerin tüketiciyle buluşmasını sağlıyor. Geçen hafta Bursa Karacabey Ovası’nda 550 dönümlük bir arazi üzerinde, işi endüstriyel boyuta taşıyan bir ceviz üreticisi olan WPC Tarım Eserleri A.Ş’nin davetlisiydim. Bursa’nın hatta Türkiye’nin en büyük dokuma firmalarından biri olan Berteks’in İdare Heyeti Lideri A.Berk Noyan, 2012’de WPC-Walnut markasıyla girdiği ceviz işine, gönül vermiş bir iş adamı. Bugüne kadar bu alanda yaptığı yatırımları ve işi endüstriyel boyuta taşımasının gururunu, bir küme gazeteciyle hasat vaktinde paylaşmak isteyen Noyan, bizlere evvel 550 dönüm üstündeki ceviz ağaçlarını tanıttı, akabinde da fabrikasını… Yurt haricinden getirdiği son model makinelerle, üretimde kaliteyi nasıl artırdığını ve bu alandaki maksatlarını paylaştı bizimle… İşin, küçük ölçekten çıkıp endüstriyel boyuta gelmesi ve kalitenin yükselmesi sevindiriciydi…

Bu yıl 100 ton eser aldı

Berk Noyan, Amerikan Chandler tipi, yerli ceviz üretiyor. 15 bin 250 mavi sertifikalı fidanı var. Noyan, “Fidanlarımız için, ceviz yetiştirmekte uygulanması gereken tüm etkenleri yerine getirdik. Otomasyona uygun, düz alan, verimli ve homojen toprağı seçerken kil ve kireç olmaması gerektiğini de unutmadık. Şiddetli sıcak ve soğuklara karşı hassas olan cevizin, nasıl bir toprakta yetişmesi gerektiğini epeyce yeterli araştırdık” diyor. Walnut markasıyla pazara giriş yapan ve internet üzerinden Türkiye geneline satış yapmaya başlayan Berk Noyan, bilhassa Bursa’da büyük şarküterilerde ve kuruyemişçilerde faal olduklarını söylüyor. Noyan, hem perakende kanalını tıpkı vakitte online satış tarafını büyütmeyi hedefliyor. Bu yıl 100 ton eser elde etmiş, fakat amaç kısa müddette 300 tona çıkmak. Berk Noyan’a ihracat maksatları olup olmadığını sorduğumuzda ise, “Özellikle Avrupa ülkelerine, yüklü olarak Almanya’ya odaklanmış durumdayız. Avrupa ülkelerinden talep alıyoruz. Önümüzdeki yıl ihracata sıcak bakıyoruz” diyor. Pekala, ceviz işi karlı mı? Türkiye’de yerli üretim ne durumda? Hazır, bir ceviz çiftliğinin ortasındayken, aklımızdaki bütün soruları soruyoruz Berk Noyan’a, kendisi de bu işe gönül veren bir teşebbüsçü ve hatta 2020’de kurulmasına öncülük ettiği, hala üyesi olduğu Ceviz Üreticileri Birliği ismine cevaplıyor sorularımızı…

Tüketim epeyce, üretim az!

Yıllık 150 bin ton ceviz tüketimiyle dünya sıralamasında birinci üçte olan Türkiye, cevizin ana yurdu bulunmasına karşın tükettiği cevizin yalnızca 3’te 1’ini üretiyor. ABD, Şili ve Çin olmak üzere bir epeyce ülkeden yılda 250 milyon doları bulan ceviz ithalatı yapıyoruz. Noyan, “Son 15 sene içerisinde verilen onca takviyeye karşın, ekonomik ölçekten küçük verimsiz işletmeler, bilgi eksikliği, yanlış fidan ve arazi seçimleri niçiniyle üretimimiz yeteri kadar artmıyor” diyor. Cevizde tazelik son derece değerli. “Biz yerli üreticiler olarak cevizi tarladan sofraya en kısa vakitte ulaştırıyoruz. Ancak Şili, ABD ve Çin’den gelmesi aylar sürüyor ve nakliye esnasında eserlere birtakım koruyucular uyguluyorlar” diyen Noyan, Türkiye’de yerli üreticilerin kurutma sürecini daha yavaş yaptığını, bunun da yerli cevizin daha lezzetli olmasını sağladığına işaret ediyor.

100 civarında endüstriyel üretici var

Noyan’ın belirttiğine göre, Türkiye’de tam olarak kaç ceviz üreticisi olduğuna dair bilgiler net değil. Noyan, “İrili ufaklı fazlaca sayıda üretici olduğu biliniyor, fakat kapama dediğimiz endüstriyel usulde organize ceviz bahçesi olan üretici sayısının yaklaşık 100 civarı olduğunu varsayım ediyoruz” diyor. Bir ceviz ağacı yaklaşık 4. yılından itibaren eser vermeye başlıyor ve randıman olarak en üst düzeye ulaşması 8-9 yıl sürüyor. Noyan, “Buna, bahçeyle entegre tesisini de eklersek yatırımın geri dönüşü 13-14 yılı bulabiliyor. çok uzun ve meşakkatli bir müddetç. Ancak biz Walnut olarak bu mevzuya epeyce hassas yaklaşıyoruz. Eser kalitemiz, üretim formumuz daima yurt haricinden dayanak alarak oluşturduğumuz modeller üzerine kurulu” diyor.

‘Toptancı, işe fiyat odaklı bakıyor’

Amerikan cevizi olarak bilinen Chandler’ın, dünyada en hayli tercih edilen ceviz sıralamasında birinci sırada yer aldığı belirtiliyor. Noyan, “Chandler, ince kabukları, yüksek iç ceviz oranı ve açık rengi ile Kaliforniya Bölgesi’nde ağır olarak dikilen ve dünyaca kabul görmüş bir cevizdir” diyor. Walnut tesislerindeki makineler, cevizleri biroldukca kademede gramaj denetimine sokuyor, içi boş olanlar ayrılıyor. Berk Noyan, “Bu hususta iddialıyız. Cevizlerimizin yüzde 99 oranında içi doludur” diyor. Noyan, işin satış boyutunda yaşadığı kimi ıstırapları ise şu biçimde anlatıyor: “Toptancı arıyor, diyor ki, ‘Kaç para?’. Birinci sorusu bu. Fakat hangi kalibrede, hangi nem oranında, hangi tip ceviz üzere soruları sormuyor. Diyor ki, ‘ seninki 3 lira pahalı’. Ben de soruyorum, ‘Siz aldığınız cevizin nemini biliyor musunuz?’ Zira kabuklu cevizde nemi yüzde 8’de tutmazsanız, o malı 8 ay bekletemezsiniz, küflenir. Türkiye’de de ufak ufak üreticiler olduğu için, cevizler fabrika ortamında kurutulmadığı için, tam manasıyla kurumuyor. bu biçimde malı yüzde 5-10 nemli alıyor toptancı, satana kadar yüzde 10 malı eriyor aslına bakarsanız, farkında olmuyor. ötürüsıyla piyasada bir kalite sorunu var.”
 
Üst