Çin’in “Kuşak ve Yol” projesine Batı’dan yeni rakip: “Kötü bir taklit”

Muhabir

New member
İngiltere’nin Cornwall bölgesinde sona eren G7 Zirvesi’nden Çin’in Nesil ve Yol İnisiyatifi’ne rakip çıktı. Kamuoyuna “değer odaklı, şeffaf ve yüksek standartlı” olarak duyurulan teşebbüse “Dünyayı bir daha daha düzgün inşa et” ismi verildi. Gelişmekte olan ülkelerin 40 trilyon doları aşan altyapı gereksinimine takviye olma kelamı veren teşebbüsün liderliğini G7 üyeleri ile Batı ittifakına dâhil olan kimi ülkelerin yürütmesi bekleniyor. Beyaz Saray tarafınca yapılan açıklamada özel bölümün de teşebbüse iklim değişikliği, sıhhat ve cinsiyet eşitliği üzere alanlarda katkı sunacağı açıklandı.

İngiliz Financial Times gazetesi, etraf dostu olma savı taşıyan teşebbüsü “Yeşil Jenerasyon ve Yol” olarak tanımlarken, her yıl gelişmekte olan ülkelere 100 milyar dolar aktarılmasının planlandığını kaydetti. Gazete ayrıyeten İngiliz diplomatların teşebbüs için “Yeşil Marshall Planı” söylemiş olduğini okuyucularına aktardı.

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) 1948 ve 1951 yılları içinde sosyalizmin yayılmasını engellemek maksadıyla ortalarında Türkiye’nin de bulunduğu 16 ülkeye Marshall Planı uyarınca 15 milyar dolarlık yardımda bulunmuştu.

TEŞEBBÜSÜN KENDİSİ MAĞLUBİYETİN İTİRAFI

Çin’in 2013 yılında dünyaya duyurduğu Jenerasyon ve Yol İnisiyatifi’nin toplam bütçesi şimdiden Marshall yardımlarını geride bırakırken, Batı bloğunun teşebbüsü ise epeyce sayıda meçhullüğü birlikteinde getirdi. Teşebbüs kapsamında hangi planların uygulanacağı ve kimlerin nasıl sorumluluk alacağı bilinmezken, CRI Türk’ten Gökhun Göçmen’e konuşan Doç. Dr. Volkan Özdemir, G7’nin bu biçimdesine tezli bir maksat için mali güç ve uyum kabiliyetinden mahrum olduğunu vurguladı.

“G7’nin iktisadi açıdan gücü artık geride kaldı. Hem bahsi geçen 40 trilyon dolarlık açığın kapatılması, tıpkı vakitte bunun 7 tane ülke tarafınca organize edilmesi gerçek dışı.” diyen Doç. Dr. Volkan Özdemir, teşebbüsün siyasi istikametini şöyleki yorumladı:

“Bu teşebbüs açıkça ABD liderliğinde Çin’in Nesil ve Yol İnisiyatifi’ne karşı bir seçenek olarak ortaya çıktı. ABD bu biçimdelikle Çin’in aslında yatırım ve altyapı inşası alanında önderlik ettiğini kabul ediyor ve ona alternatif üretmeye çalışıyor. Washington bu biçimdece hegemonyasının bitişini ilan ediyor. Kendi projesini üretmeyen ABD, Çin’e G7 üzerinden jeopolitik bir ahenk ile karşılık vermek zorunda kalıyor. “

“ÇİN KİMSEYE NE YAPMASI GEREKTİĞİNİ SÖYLEMİYOR”

ABD’nin öncülüğündeki teşebbüsün Nesil ve Yol alternatifi olduğunu kabul eden ülke medyası da Çin’in bu alanda yakaladığı başarıyı itiraf ediyor. The New York Times gazetesi bahse ait yayımladığı haberde ABD Dış Münasebetler Konseyi’nin (CFR) Mart 2021 tarihindeki raporuna gönderme yaparak “Çok sayıda Jenerasyon ve Yol iştirakçisi Çin’in planlamadan inşaya süratli halde geçmesini takdir ediyor. Bu ülkeler Çin’in ülkelere ne yapması gerektiğini söylemekten çok onların istediklerini yerine getirdikleri için mutlular.” sözlerini kullandı.

Çin, Nesil ve Yol İnisiyatifi kapsamında şimdiye kadar 140 ülke ve 31 memleketler arası tertiple iş birliği mutabakatı imzaladı. Çinli şirketlerin yalnızca bu yılın birinci dört ayında 54 ülkede finansal olmayan direkt yatırımları yıllık yüzde 5,7 artışla 6 trilyon doları geride bıraktı.

ÇİN BASINI: ORTAMIZDA UÇURUM VAR

ABD’nin öncülüğünde ilan edilen teşebbüs Batı dünyasında olduğu kadar Çin basınında da dikkatle takip ediliyor. Çin’in İngilizce yayın yapan Küresel Times gazetesi, “dışlayıcı bir kulüp” olarak tanımladığı G7’nin kendi ortasında yaşadığı ekonomik sıkıntılara işaret etti.

İngiltere’nin ekonomik açığının son 50 yılın tepesine çıktığını, ABD’nin kendi altyapı bütçesinde kısıntıya gittiğini anımsatan Küresel Times “Altyapı inşası teknolojilerinde Çin ile epey sayıda Batı ülkesi içindeki uçurumu hatırlatmaya bile gerek yok.” değerlendirmesinde bulundu. Haberde görüşlerine yer verilen Çin Renmin Üniversitesi Milletlerarası İlişiler Enstitüsü’nden Wang Wie ise şunları söylemiş oldu:
 
Üst