Orta Asya Ülkeleri Cumhurbaşkanları 3. İstişare Toplantısı Türkmenistan’da gerçekleştirildi

Muhabir

New member
Türkmenistan Cumhurbaşkanı Gurbangulı Berdimuhamedov’un başkanlığında düzenlenen Orta Asya Ülkeleri Cumhurbaşkanları 3. İstişare Toplantısı’na, Özbekistan Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev, Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Tacikistan Cumhurbaşkanı İmamali Rahman ve Kırgızistan Cumhurbaşkanı Sadır Caparov katıldı.

görüşmede Orta Asya ülkeleri içindeki siyasi, ticaret, ekonomik, ulaştırma, lojistik, kültürel ve başka alanlardaki iş birliğinin yanı sıra bölgesel güvenlik ve Afganistan’daki durumun tahliline ait mevzular ayrıntılı olarak ele alındı.

AFGANİSTAN’DA İSTİKRAR VURGUSU

görüşmede konuşan Özbekistan Cumhurbaşkanı Mirziyoyev, ortak siyasi irade ve eforlar kararında bölgenin yeterli komşuluk, iş birliği ve sürdürülebilir kalkınma yerine dönüştüğünü, bölgede yeni siyasi ortamı şekillendirmede Orta Asya önderlerinin istişare toplantılarının ehemmiyetini vurguladı. Üst seviye toplantıların bölgenin eşsiz potansiyelini tam olarak gerçekleştirmeye hizmet ettiğini belirten Mirziyoyev, Taşkent’te Bölgesel Parlamentolar Forumu’nu düzenlemeyi önerdi.

Mirziyoyev, ayrıyeten “Orta Asya bölgesinin güvenliği ve sürdürülebilir kalkınmasının büyük ölçüde komşu Afganistan’daki siyasi tahlile bağlı” olduğunu kaydederek, “Barış sürecine ait vizyonumuz, tam bir ateşkes ve şiddetin durdurulması, müzakereler kararında karşılıklı kabul edilebilir uzlaşmaların elde edilmesidir. Ülkenin yıkılan iktisadını bir daha kalkındırmak için büyük ulaşım, güç projelerinin uygulanmasını teşvik edeceğiz. Dost Afgan halkına mümkün olan her türlü insani yardımı sağlamaya devam edeceğiz.” dedi.

“SINIRLARIMIZ TEHDİT ALTINDA”

Tacikistan Cumhurbaşkanı Rahman da Afgan sorununun bölge için büyük kıymet taşıdığını kaydederek, “Son aylarda yaşanan olaylar, bilhassa ABD birliklerinin ve müttefiklerinin Afganistan’dan çekilmesi, bu ülkedeki askeri-politik durumu keskin bir biçimde gerginleştirdi.” diye konuştu.

Rahman, günümüzde Afganistan’ın Tacikistan ile hududunun tamamının Taliban denetimine geçtiğini belirterek, Tacik sonları yakınında çeşitli kümelerin birikmesinin kaygı verici olduğunu, bu durumu dikkate alarak hudut müdafaasını güçlendirmek için ek tedbirler aldıklarını kaydetti. Rahman, “Afganistan’ın barışçıl ve müreffeh bir devlet olarak kurulmasını destekliyoruz.” tabirini kullandı.

TRANS HAZAR KORİDORU

Kazakistan Cumhurbaşkanı Tokayev, Afganistan’daki durumun tasa verici olduğunu vurgulayarak, bu durumda Orta Asya ülkelerinin ortak adım sergilemesi gerektiğini kaydetti. Bölge ülkelerinin Asya ve Avrupa’yı birbirine bağlayan kilit köprü pozisyonunda olduğuna işaret eden Tokayev, Kazakistan’ın Memleketler arası Trans Hazar Koridoru’nun potansiyelini güçlendirmeyi sürdüreceğini belirtti.

Tokayev, Orta Asya ülkeleri içinde birliğin güçlendirilmesi ve gereksiz rekabete müsaade verilmemesi gerektiğine dikkati çekerek, “Bu bağlamda Orta Asya Dostluk, Uygun Komşuluk ve İşbirliği Antlaşmasının erken bir tarihte imzalanması başka bir değer taşıyor. Kazakistan, tarafların bu tarihi belgeyi imzalama isteklerini memnuniyetle karşılıyor.” değerlendirmesinde bulundu.

OKYANUSLARA AÇILAN YENİ KORİDORLAR

Kırgızistan Cumhurbaşkanı Caparov da dünya okyanuslarına erişimi olmayan Orta Asya ülkelerinin limanlara erişmesini sağlayan yeni ulaşım koridorlarının oluşturması ve mevcutların verimliliğinin artırılması için efor göstermeleri gerektiğini kaydederek, bu çerçevede Çin-Kırgızistan-Özbekistan demiryolu çizgisi projesinin Avrasya demiryolu ağının değerli ilişkilerinden biri haline geleceğini lisana getirdi.

Önderler, toplantının akabinde Ortak Bildiri imzaladı.

Birincisi Mart 2018’de Kazakistan’da, ikincisi Kasım 2019’da Özbekistan’da yapılan Orta Asya Ülkeleri Cumhurbaşkanları 3. İstişare Toplantısı, geçen sene yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını niçiniyle 2021’e ertelenmişti.
 
Üst