SES: Sıhhat çalışanlarına kaynak ayrılmıyor

MrM

New member
Sıhhat ve Toplumsal Hizmet İşçileri Sendikası (SES), İstanbul Vilayet Sıhhat Müdürlüğü önünde yaptığı basın açıklamasında, bütçe hakkı temel bir hak olarak kıymetlendirilerek; toplumun siyasi partileri aracılığıyla, işçilerin, emekçilerin, üretenlerin özcesi bütçeyi oluşturan vergi mükelleflerinin örgütlü yapıları aracılığıyla bütçenin hazırlanmasında, dağıtılmasında ve denetlenmesinde kelam ve karar sahibi olacağı düzenekler geliştirilmesi için uğraş yürütülmesi gerektiğine vurgu yapıldı.

‘KORUYUCU SIHHAT HİZMETLERİNE AYRILAN HİSSE ARTIRILMALI’

İstanbul Vilayet Sıhhat Müdürlüğü binası önünde yapılan açıklamada şöyleki denildi: “Sağlık Bakanlığı’nın 2022 yılı bütçe teklifine baktığımızda şunları görmekteyiz: Metalaşmış, ticarileşmiş tedavi edici hizmetler en büyük hisseye sahiptir. Ödeneklerin ne kadarının tedavi edici hizmetlere, ne kadarınınsa gözetici hizmetlere ayrıldığı değerlidir. Bu sayının 74,5 milyar liralık kısmı (yüzde 64) tedavi edici hizmetlere, buna karşılık 38,7 milyar lirası (yüzde 33) kollayıcı hizmetlere ayrılmıştır. Yani sıhhatte ticarileşme ve metalaşmayı savunan anlayış yeni bütçede kaynakların transferi kısmında sınıfsallığını göstermektedir. Üstelik gözetici hizmetlere ayrılan bütçeden pandemi periyodunda verdikleri insanüstü çalışma şartlarına ve yüzlercesi hayatını kaybetmesine karşın sıhhat işçilerinin fiyatlarına ayrılan hisse 5’te birdir. Pandemi sürecinde de daha net ortaya çıkan tablo esirgeyici sıhhat hizmetlerine ayrılan hissenin artırılması gerektiğini ortaya koyarken bir daha kâfi ehemmiyet verilmediği ortadadır.”

‘KAYNAKLAR ÖZEL KESİME AKTARILIYOR’

Sıhhat Bakanlığı’nın ayırdığı bütçedeki döner sermaye oranına dikkat çekilen açıklamada, “Döner sermaye gelirlerini bütçeye sağlayan işçilere, döner sermayeden sadaka verircesine 14 TL üzere komik ödemeler yapılmıştır. 2021 Haziran ayı bütçe bilgilerinin belirtildiğını altı aylık bütçe açığının 32.5 milyar TL’ye ulaştığı görülmüştür. Tıbbi materyal ve ilaç için Ocak-Haziran 2021 periyodu toplam 2 milyar 981 milyon 438 bin TL harcama yapılmıştır. Bu harcama kalemi, 2020 yılı bütçesinde yaklaşık 1 milyar TL idi. Bu artışta aşı ödemeleri ile tartışmalı kimi ilaç alımlarının hissesi ise bilinmemektedir. Özel bütçeli hale gelen Sıhhat Bakanlığı’nın yoğunluklu gelirleri SGK üzerinden oluşmakta olup, SGK’na fatura edilen süreç sayısı ve fatura fiyatları incelendiğinde kaynakların yüklü olarak özel kesime aktarıldığı görülmektedir” denildi.

‘ŞEHİR HASTANELERİNE FAZLADAN ÖDEME YAPILIYOR’

Kent hastanelerinin durumu da değerlendirilirken, 2018 yılından bu yana kent hastanelerinin müteahhitlerine sermaye sarfiyatları kaleminden sırasıyla 2018’de 1,3 milyar lira; 2019’de 3,7 milyar lira; 2020’de 4,8 milyar lira ve 2021 yılında 6,4 milyar lira ödendiği açıklandı. Açıklama şöyleki devam etti: “Şehir hastanelerine yapılan ikinci tıp ödeme kira bedelleridir. Bu 2018 ve 2019 senelerında Cari Transferler kaleminden yapılırken; 2020 ve 2021 senelerında mal ve hizmetler kaleminden yapılmaktadır. Bu çerçevede 2018 yılından bu yana kent hastanelerine ödenen kira bedelleri sırasıyla: 2018 yılında 1,3 milyar lira; 2019’da 3,7 milyar lira; 2020’de 5,6 milyar lira olurken, 2021 yılında kent hastaneleri için konulan ödenek fiyatı 16,4 milyar TL’ydi. Bunun da 6,4 milyar TL’si hizmet alımı, 10 milyar TL’si ise kullanım bedeli ismi altında kent hastanelerine Sıhhat Bakanlığı’nın yaptığı kira ödemeleridir. Yap-işlet-devret modeliyle yaptırılan projelerinin işletme müddetleri Kent hastaneleri için yaklaşık 25 yıllık kontrat müddetlerini kapsamaktadır. Kent hastanelerini yapıp işleten müteahhitlik şirketlerine 2022 yılı bütçesine 21,5 milyar TL ödenek konulmuştur. Bu fiyatın yaklaşık 7,5 milyar TL’si ‘hizmet alımı suretiyle sunduğu hizmetler’, yaklaşık 14 milyar TL’sini ise “yatırımların kullanım bedeli’, yani kira ödemeleri oluşturmaktadır. bu biçimdece bir yıllık değişim şöyleki olmuştur; bütçede kent hastaneleri için kira ödemelerinde 4 milyar TL, hizmet alımında 1,1 milyar olmak üzere toplamda 5,1 milyar TL’nin üzerinde bir artış yaşanmıştır. Bu ödenek 2023 yılında ise 24,2 milyar TL olarak öngörülmektedir. Sıhhat Bakanlığı bütçesinin beşte biri kent hastanelerine ayrılmıştır. Fakat Sayıştay’ın raporlarına göre kent hastanelerine biroldukça kalemde yöntemsiz ve fazladan ödemeler yapılmakta, uygun olmayan yahut yetersiz ekipmanların yerini kapatılan hastanelerdeki ekipmanlar almaktadır.”

TALEPLER SIRALANDI

Üniversite hastanelerine ve çalışana kaynak ayrılmadığı vurgulanan açıklamada talepler şöyleki sıralandı:

– Genel bütçe gelirleri ortasında gelir vergisi hissesi artırılmalıdır. Bu artış, gelir vergisi ortasında kurumlar vergisi hissesi artırılarak sağlanmalıdır. Fakirlerden, işçilerden, ücretlilerden alınan direk ve dolaylı vergi hisseleri azaltılmalı, sermaye sahiplerinin vergi sorumluluğu artırılmalıdır.
– Sıhhat hizmetleri harcamalarında merkezi bütçenin hissesi artırılmalıdır.
– Sıhhat Bakanlığı bütçesinin genel bütçe ortasındaki hissesi yüzde 10’un üzerine çıkarılmalıdır. SGK pirim gelirleri ortasında çalışanların ve kendi hesabına çalışanların hissesi azaltılmalı, işverenlerin hissesi artırılmalıdır. SGK’ye genel bütçeden aktarılan hisse artırılmalıdır.
– Sıhhat hizmetleri harcamalarında merkezi devlet harcamalarının hissesi artırılmalı, SGK ve hane halkları harcamalarının hissesi azaltılmalıdır. Katkı-katılım, ek fiyat üzere hiç bir isim altında halktan sıhhat hizmetleri için fiyat alınmamalıdır.
– SGK’nin özel hastanelerden hizmet satın alması hizmet başına (fee-for-services) ve olay başına (case payment) ödeme ile değil, toptan bütçeleme (global butgetting) ile olmalıdır.
– Sıhhat işçileri sayısı OECD ortalamasına teminatlı ve takımlı istihdamla çıkarılmalıdır.
– Sıhhat işçilerine ek ödeme, döner sermaye üzere isimlerle yapılan, grup anlayışını bozan, rekabet oluşturan ve çalışma barışını bozan ödeme prosedürü yerine yoksulluk hududunun üzerinde, tek kalemde, tamamı emekliliğe yansıyacak biçimde maaş ödenmesine başlanmalıdır.
– Özel sıhhat kurumlarına aktarılan her türlü hisse kaldırılmalıdır. Kamu sıhhat kurumları ve sıhhat eğitimleri için bütçeden ayrılan hisse yükseltilmelidir.
– Covid-19 pandemisinde gördüğümüz üzere sıhhat sistemleri çökme evresine gelmiştir. Mevcut kapitalist sistemin tabiata olan tahakkümü niçiniyle yeni pandemilerin olacağı da öngörülmektedir. Bu niçinle toplum sıhhati için Sıhhat Bakanlığı’nın kentleşmeden tarım siyasetlerine, etraf siyasetlerine ve üretim münasebetlerine kadar müdahil olacak bir yapıya büründürülmesi gerekmektedir. Ayrıyeten yaşanması beklenen yeni salgınlara karşı da bütçe kalemi oluşturulmalıdır.
– Sağlıklı bir toplum için tedavi edici hizmetler kâfi değildir. Esirgeyici sıhhat hizmetlerinin bir daha ele alınması ve güçlendirilmesi gerekmektedir.
-Savaş toplum sıhhatine ziyanlıdır. Ülke ortasında ve haricinde savaşa karşı barış siyasetlerinin geliştirilmesi üzere konularda da sıhhat alanın kelam sahibi olması gerekmektedir.
– Sıhhat hizmetlerinin üretilmesi planlanması ve sunulmasının tüm kademelerinde sıhhat işçileri ve örgütlerini ve halkı karar alma süreçlerine dahil edecek sistemler oluşturulmalıdır.
– Hukuksuz bir biçimde ihraç edilen ve hakkında katılaşmış yargı sonucu bulunmayan sıhhat işçileri derhal işe başlatılmalıdır. (HABER MERKEZİ)
 
Üst