Muhabir
New member
EPATaliban’ın 60 bin savaşçıdan oluşan çekirdek bir güce sahip olduğu iddia ediliyor.
Afganistan’da Taliban’ın ilerleyişi, tecrübeli uzmanları bile şaşırtan bir süratte gerçekleşti. Bölgesel merkezler domino taşları üzere teker teker düştü.
Rüzgar açıkça Taliban’dan yana eserken Afgan hükümeti denetimi bir daha sağlamak için çabayı sürdürüyor.
Bu hafta medyaya sızan bir ABD istihbarat raporuna bakılırsa başşehir Kabil haftalar ortasında kuşatılabilir ve hükümet 90 gün içerisinde düşebilir.
Pekala bu süratli ilerleyiş nasıl mümkün oldu?
ABD ve NATO müttefikleri, Afganistan’da son 20 yıldır güvenlik güçlerini eğitip donatmakla meşgul.
Sayısız Amerikan ve İngiliz generali, daha kuvvetli ve ehil bir Afgan ordusu yaratıldığını savundu lakin bugün bu tezlerin altının boş olduğu görülebiliyor.
Taliban’ın gücü
Teoride, daha büyük bir güce sahip olan Afgan hükümeti bir adım önde görünüyor.
Afgan güvenlik güçleri kağıt üzerinde 300 bin kişinin üzerinde bir mevcuda sahip. Bu sayıya, Afgan ordusu, hava kuvvetleri ve polisi dahil.
Lakin gerçekte ülkede askeri istihdam her vakit meselelerle karşı karşıyaydı.
Afgan ordusu ve polis güçleri, yüksek kayıp, firar ve yolsuzluk ötürüsıyla problemli bir geçmişe sahip. Birtakım generallerin, aslında var olmayan ve “hayalet asker” olarak anılan birliklerin maaşlarını zimmetine geçirdiği savları var.
EPAAfgan ordusu.
Afganistan’ın bir daha İnşası Özel Teftiş Heyeti (SIGAR), “yolsuzluğun yıpratıcı tesirleri hakkında endişelerini” bildirerek, gerçek askeri güce ait dataların doğruluğunun “kuşkulu” olduğunu tabir etti.
İngiltere’deki savunma ve güvenlik araştırmaları enstitüsü Royal United Services Institute’dan Jack Watling, Afgan ordusunun gerçek gücü hakkında hiç bir vakit kesin bir bilgi olmadığı görüşünde.
Watling’e bakılırsa, ordudaki problemler bununla da bitmiyor. Askerler ekseriyetle hiç bir aile bağlarının olmadığı yerlere gönderiliyor ve hiç bir çatışmaya bile girmeden bakılırsav yerlerini terk ediyor.
Taliban’ın gücünü ölçmek daha da güç.
ABD Kara Harp Okulu bünyesindeki Terörizmle Gayret Merkezi’ne bakılırsa Taliban 60 bin savaşçıdan oluşan çekirdek bir güce sahip. Taliban’a dayanak veren öteki askeri kümelerle bir arada sayı 200 bini geçiyor.
Eski İngiliz ordusu yetkilisi Dr. Mike Martin, Taliban’ı yekpare bir küme olarak görmenin tehlikelerine işaret ediyor.
“Taliban, bağımsız kümelerin gevşek ve muhtemelen süreksiz bir koalisyonu olmaya daha yakın” diyen Martin, Afgan hükümetinin de benzeri biçimde lokal hiziplerin ayrımlarını yansıttığı görüşünde.
Afganistan’da ailelerin, aşiretlerin ve hükümet yetkililerinin, var olmak ismine nasıl taraf tuttuğunu ve değiştirdiğini hatırlatıyor.
Silaha erişim
Afgan hükümeti finansman ve silah bulma bahislerinde da avantaj sahibi olarak görülüyor.
Hükümet, büyük kısmı ABD’den gelmek üzere milyarlarca dolar yardım alarak asker maaşlarını ve ekipman masraflarını ödüyor. SIGAR’ın Temmuz 2021 raporunda, Afganistan’ın güvenliği için 88 milyar dolar harcandığı kaydediliyor.
Fakat raporda, bu paranın hakikaten doğru biçimde harcanıp harcanmadığının alandaki savaşı belirleyeceği de tabir ediliyor.
Afganistan Hava Kuvvetleri, savaşın seyrini belirlemekte kritik bir role sahip. Fakat Taliban’ın pilotları daha fazlaca maksat almaya başlamasıyla 211 uçağın kullanması bir sorun haline geldi. Alandaki kumandanların taleplerini karşılamakta güçleşiyor.
Leşkergâh üzere Taliban saldırısı altındaki kentlerde ABD Hava Kuvvetleri de devrede. Lakin bu takviyenin ne kadar süreceği belgisiz.
ReutersTaliban saldırısından kaçan binlerce kişi Kabil’deki kamplarda barınıyor.
Taliban’ın, uyuşturucu ticaretinden gelir elde etmekle birlikte, Pakistan’dan da yardım aldığı ileri sürülüyor.
Öte yandan, ABD’nin Afgan güvenlik güçlerine sağladığı silah ve mühimmat da Taliban’ın eline geçebiliyor.
BBC
Afganistan hala Sovyet işgalinden kalma silahlarla dolu. Taliban, hayli daha sofistike bir gücün derme çatma bir orduyla da alt edilebileceğini gösterdi.
El üretimi bombaların ABD ve İngiltere güçleri üstündeki ölümcül sonuçlarını düşünmek bile kâfi. Sahayı yakından bilmeleri de bir öteki avantaj.
Odak noktası, kuzey ve batı bölgeler
Taliban’ın özgün yapısı bir yana, askeri uzmanlar son devirdeki ilerlemede âlâ koordine edilmiş bir planın izlerini görüyor.
Taliban’ın klâsik olarak kuvvetli olduğu güney bölgeler yerine kuzey ve batıya yönelen atakları dikkat çekiyor.
Örgüt, kritik noktalardaki hudut geçişlerini ve denetim noktalarını da ele geçirdi ve para problemi çeken hükümetin gümrük gelirlerini kesti.
Değerli rollerdeki yetkilileri, insan hakları aktivistlerini ve gazetecileri de öldürdüler.
Afgan hükümetinin stratejisini tanımlamak ise çok güç.
Hükümetin, Taliban’ın ele geçirdiği tüm bölgeleri geri alma vaatlerinin altı boş görünüyor.
Eski İngiliz ordu bakılırsavlisi Ben Barry, büyük kentleri savunmak konusunda bir plan olduğu görüşünde. Leşkergâh’ta Afgan komandoların konuşandırıldığı biliniyor.
Lakin bu ne kadar sürebilir?
Afgan özel kuvvetlerin sayısı epey kalabalık değil. Yaklaşık 10 bin bireyden oluşuyor.
Taliban, propaganda savaşını da önde gdolayıyor. Barry, alandaki ivmenin Taliban’a moral verdiğini ve birlik hissini kuvvetlendirdiğini aktarıyor.
Son etap ne olacak?
Afgan hükümeti için durum kasvetli görünüyor. Savunma uzmanı Jack Watling, Afgan ordusu için durumun kötümserleştiğini söylese de, siyasette durumun düzeltilebileceği görüşünde.
Hükümet şayet aşiret başkanlarını kazanabilirse, durumun geri çevrilmesi mümkün olabilir.
Mike Martin, eski Afganistan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Raşid Dostum’un geri dönmesinin kıymetli bir an olduğu görüşünde.
Yaz aylarına damga vuran savaş, Afganistan’da kışın başlamasıyla durulabilir. Yıl sonuna kadar Afgan hükümetinin Kabil ve büyük kentleri elinde tuttuğu bir istikrar durumu oluşabilir.
Taliban içerisinde çatlaklar oluşursa, görünüm büsbütün aksine de dönebilir.
Fakat şu an için ABD ve NATO’nun Afganistan’a “istikrar getirme” gayretleri, Sovyetlerin teşebbüsü kadar beyhude görünüyor.
Afganistan’da Taliban’ın ilerleyişi, tecrübeli uzmanları bile şaşırtan bir süratte gerçekleşti. Bölgesel merkezler domino taşları üzere teker teker düştü.
Rüzgar açıkça Taliban’dan yana eserken Afgan hükümeti denetimi bir daha sağlamak için çabayı sürdürüyor.
Bu hafta medyaya sızan bir ABD istihbarat raporuna bakılırsa başşehir Kabil haftalar ortasında kuşatılabilir ve hükümet 90 gün içerisinde düşebilir.
Pekala bu süratli ilerleyiş nasıl mümkün oldu?
ABD ve NATO müttefikleri, Afganistan’da son 20 yıldır güvenlik güçlerini eğitip donatmakla meşgul.
Sayısız Amerikan ve İngiliz generali, daha kuvvetli ve ehil bir Afgan ordusu yaratıldığını savundu lakin bugün bu tezlerin altının boş olduğu görülebiliyor.
Taliban’ın gücü
Teoride, daha büyük bir güce sahip olan Afgan hükümeti bir adım önde görünüyor.
Afgan güvenlik güçleri kağıt üzerinde 300 bin kişinin üzerinde bir mevcuda sahip. Bu sayıya, Afgan ordusu, hava kuvvetleri ve polisi dahil.
Lakin gerçekte ülkede askeri istihdam her vakit meselelerle karşı karşıyaydı.
Afgan ordusu ve polis güçleri, yüksek kayıp, firar ve yolsuzluk ötürüsıyla problemli bir geçmişe sahip. Birtakım generallerin, aslında var olmayan ve “hayalet asker” olarak anılan birliklerin maaşlarını zimmetine geçirdiği savları var.
EPAAfgan ordusu.
Afganistan’ın bir daha İnşası Özel Teftiş Heyeti (SIGAR), “yolsuzluğun yıpratıcı tesirleri hakkında endişelerini” bildirerek, gerçek askeri güce ait dataların doğruluğunun “kuşkulu” olduğunu tabir etti.
İngiltere’deki savunma ve güvenlik araştırmaları enstitüsü Royal United Services Institute’dan Jack Watling, Afgan ordusunun gerçek gücü hakkında hiç bir vakit kesin bir bilgi olmadığı görüşünde.
Watling’e bakılırsa, ordudaki problemler bununla da bitmiyor. Askerler ekseriyetle hiç bir aile bağlarının olmadığı yerlere gönderiliyor ve hiç bir çatışmaya bile girmeden bakılırsav yerlerini terk ediyor.
Taliban’ın gücünü ölçmek daha da güç.
ABD Kara Harp Okulu bünyesindeki Terörizmle Gayret Merkezi’ne bakılırsa Taliban 60 bin savaşçıdan oluşan çekirdek bir güce sahip. Taliban’a dayanak veren öteki askeri kümelerle bir arada sayı 200 bini geçiyor.
Eski İngiliz ordusu yetkilisi Dr. Mike Martin, Taliban’ı yekpare bir küme olarak görmenin tehlikelerine işaret ediyor.
“Taliban, bağımsız kümelerin gevşek ve muhtemelen süreksiz bir koalisyonu olmaya daha yakın” diyen Martin, Afgan hükümetinin de benzeri biçimde lokal hiziplerin ayrımlarını yansıttığı görüşünde.
Afganistan’da ailelerin, aşiretlerin ve hükümet yetkililerinin, var olmak ismine nasıl taraf tuttuğunu ve değiştirdiğini hatırlatıyor.
Silaha erişim
Afgan hükümeti finansman ve silah bulma bahislerinde da avantaj sahibi olarak görülüyor.
Hükümet, büyük kısmı ABD’den gelmek üzere milyarlarca dolar yardım alarak asker maaşlarını ve ekipman masraflarını ödüyor. SIGAR’ın Temmuz 2021 raporunda, Afganistan’ın güvenliği için 88 milyar dolar harcandığı kaydediliyor.
Fakat raporda, bu paranın hakikaten doğru biçimde harcanıp harcanmadığının alandaki savaşı belirleyeceği de tabir ediliyor.
Afganistan Hava Kuvvetleri, savaşın seyrini belirlemekte kritik bir role sahip. Fakat Taliban’ın pilotları daha fazlaca maksat almaya başlamasıyla 211 uçağın kullanması bir sorun haline geldi. Alandaki kumandanların taleplerini karşılamakta güçleşiyor.
Leşkergâh üzere Taliban saldırısı altındaki kentlerde ABD Hava Kuvvetleri de devrede. Lakin bu takviyenin ne kadar süreceği belgisiz.
ReutersTaliban saldırısından kaçan binlerce kişi Kabil’deki kamplarda barınıyor.
Taliban’ın, uyuşturucu ticaretinden gelir elde etmekle birlikte, Pakistan’dan da yardım aldığı ileri sürülüyor.
Öte yandan, ABD’nin Afgan güvenlik güçlerine sağladığı silah ve mühimmat da Taliban’ın eline geçebiliyor.
BBC
Afganistan hala Sovyet işgalinden kalma silahlarla dolu. Taliban, hayli daha sofistike bir gücün derme çatma bir orduyla da alt edilebileceğini gösterdi.
El üretimi bombaların ABD ve İngiltere güçleri üstündeki ölümcül sonuçlarını düşünmek bile kâfi. Sahayı yakından bilmeleri de bir öteki avantaj.
Odak noktası, kuzey ve batı bölgeler
Taliban’ın özgün yapısı bir yana, askeri uzmanlar son devirdeki ilerlemede âlâ koordine edilmiş bir planın izlerini görüyor.
Taliban’ın klâsik olarak kuvvetli olduğu güney bölgeler yerine kuzey ve batıya yönelen atakları dikkat çekiyor.
Örgüt, kritik noktalardaki hudut geçişlerini ve denetim noktalarını da ele geçirdi ve para problemi çeken hükümetin gümrük gelirlerini kesti.
Değerli rollerdeki yetkilileri, insan hakları aktivistlerini ve gazetecileri de öldürdüler.
Afgan hükümetinin stratejisini tanımlamak ise çok güç.
Hükümetin, Taliban’ın ele geçirdiği tüm bölgeleri geri alma vaatlerinin altı boş görünüyor.
Eski İngiliz ordu bakılırsavlisi Ben Barry, büyük kentleri savunmak konusunda bir plan olduğu görüşünde. Leşkergâh’ta Afgan komandoların konuşandırıldığı biliniyor.
Lakin bu ne kadar sürebilir?
Afgan özel kuvvetlerin sayısı epey kalabalık değil. Yaklaşık 10 bin bireyden oluşuyor.
Taliban, propaganda savaşını da önde gdolayıyor. Barry, alandaki ivmenin Taliban’a moral verdiğini ve birlik hissini kuvvetlendirdiğini aktarıyor.
Son etap ne olacak?
Afgan hükümeti için durum kasvetli görünüyor. Savunma uzmanı Jack Watling, Afgan ordusu için durumun kötümserleştiğini söylese de, siyasette durumun düzeltilebileceği görüşünde.
Hükümet şayet aşiret başkanlarını kazanabilirse, durumun geri çevrilmesi mümkün olabilir.
Mike Martin, eski Afganistan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Raşid Dostum’un geri dönmesinin kıymetli bir an olduğu görüşünde.
Yaz aylarına damga vuran savaş, Afganistan’da kışın başlamasıyla durulabilir. Yıl sonuna kadar Afgan hükümetinin Kabil ve büyük kentleri elinde tuttuğu bir istikrar durumu oluşabilir.
Taliban içerisinde çatlaklar oluşursa, görünüm büsbütün aksine de dönebilir.
Fakat şu an için ABD ve NATO’nun Afganistan’a “istikrar getirme” gayretleri, Sovyetlerin teşebbüsü kadar beyhude görünüyor.